Voetschimmel
Voetschimmel laat niet alleen de reden van ontstaan zien maar ook de behandeling. Voetschimmel kan erg hardnekkig zijn en komt bij veel mensen voor. 10% van de Nederlandse bevolking krijgt te maken met voetschimmel. Wanneer de weerstand laag is, neemt het risico op voetschimmel toe. Voetschimmel wordt officieel tinea pedis genoemd. Voetschimmel is ook wel bekend onder de naam zwemmerseczeem. Hierdoor denkt men vaak dat voetschimmel veroorzaakt wordt door zwemmen. Zwemmen hoeft echter niet altijd de oorzaak van voetschimmel te zijn. De term zwemmerseczeem komt voort uit het feit dat je in natte en vochtige ruimtes (zoals zwembaden) makkelijk voetschimmel kan oplopen. Maar ook andere factoren vergroten het risico op voetschimmel.
Voetschimmel is een infectie van de huid. Deze infectie wordt door schimmels veroorzaakt. Deze schimmels tasten de buitenste laag van de huid aan, ook wel de hoornlaag genoemd. De schimmels leven namelijk in de hoornlaag. De schimmels tasten de hoornlaag aan door als het ware gaten in deze laag te maken. Deze gaten zijn niet zichtbaar met het blote oog. Door deze aantasting van de huid is men nog meer vatbaar voor schimmels, maar ook voor bacteriën. Het kan tevens zo zijn dat de schimmel nog verder de voet binnendringt. Wanneer dit het geval is, wordt gesproken van een diepe voetschimmel. Voetschimmel kan erg hardnekkig zijn en komt bij veel mensen voor. 10% van de Nederlandse bevolking krijgt te maken met voetschimmel.
Voetschimmel oorzaken
Schimmels kunnen zich voortplanten door middel van sporen. Sporen zijn als het ware het voortplantingsmateriaal van schimmels. Wanneer de huid gaat schilferen bij voetschimmel, kan men deze huidschilfers verliezen. De huidschilfers kunnen ook sporen van de schimmel die de voetschimmel veroorzaakt bevatten. Sporen kunnen daarom overal voorkomen waar iemand met voetschimmel is geweest. Bijvoorbeeld in gezamenlijke kleedkamers en zwembaden. Vervolgens kan een persoon in contact komen met de sporen door op een huidschilfer te stappen. Dit kan bijvoorbeeld wanneer men op blote voeten loopt op een plek waar zich huidschilfers met sporen van schimmels bevinden. Wanneer de huid in slechte conditie is kunnen de schimmels als het ware het lichaam betreden. Wanneer ook nog de omstandigheden goed zijn voor de sporen, groeien de sporen vervolgens uit tot schimmels. Op deze manier ontstaat voetschimmel. Wanneer de huid in goede conditie is en de omstandigheden niet goed zijn voor de schimmel, zal de schimmel zich niet kunnen voortplanten en ontstaat er geen voetschimmel.
Voetschimmel komt voor als:
- kloofjes;
- roodheid;
- geurvorming;
- rode schilfering;
- witte schilfering;
- jeukende blaasjes;
- verkleuring van de huid;
- dik worden van de nagels;
- gele verkleuring van de nagels;
- brokkelig worden van de nagels (kalk- of schimmelnagels).
Risicofactoren voetschimmel
Er zijn bepaalde factoren die het risico op voetschimmel vergroten. Voorbeelden van risicofactoren zijn:
- Vochtige/warme omgeving: Schimmels houden van vocht en warmte. Wanneer sporen voorkomen in een vochtige en warme ruimte, kunnen ze daarom makkelijk tot schimmels uitgroeien. Zo’n vochtige/warme ruimte is bijvoorbeeld een schoen die slecht geventileerd is. Maar ook slecht ventilerende sokken kunnen de boosdoener zijn.
- Zwemmen/douchen: Wanneer men zwemt of doucht, wordt de huid vochtig. Een vochtige huid is meer vatbaar voor infecties. Wanneer men in zwembaden, douche- en kleedruimten komt, zijn er sporen aanwezig. Wanneer men in deze ruimten op blote voeten loopt, loopt men het risico om voetschimmel op te lopen.
- Zuurgraad van de huid: De huid heeft een bepaalde zuurgraad. Deze zuurgraad kan verstoord worden. De zuurgraad kan verstoord worden wanneer men de voeten te vaak wast met zeep of wanneer men de zeep niet goed wegspoelt van de voeten. Een verstoorde zuurgraad is aantrekkelijk voor schimmels.
- Weerstand: Wanneer de weerstand lager is, is men meer vatbaar voor voetschimmel. De weerstand van een persoon geeft aan in welke mate het lichaam zichzelf kan beschermen tegen bijvoorbeeld virussen en bacteriën. Wanneer de weerstand lager is, is het lichaam minder goed in staat zichzelf tegen lichaamsvreemde stoffen te beschermen. Hierdoor kan een schimmel sneller voetschimmel veroorzaken bij iemand met een lage weerstand. Bij een lage weerstand helen wondjes namelijk minder snel. Via wondjes kunnen schimmels sneller de huid binnendringen en een infectie veroorzaken. Maar ook wanneer de zuurgraad van de huid niet optimaal is, kunnen schimmels zich makkelijker voortplanten. De zuurgraad van de huid geeft aan hoe zuur de huid is. Een ander woord voor zuurgraad is pH.
Behandeling voetschimmel
Er bestaan verschillende methoden om voetschimmel te behandelen.
Voorbeelden van behandelingen zijn:
- Crème/zalf: Veel gebruikte middelen om voetschimmel te behandelen zijn speciale crèmes en zalfjes. Deze crèmes en zalfjes doden de schimmel of remmen de groei van schimmels. Afhankelijk van de ernst van de voetschimmel dient men de crème of zalf langer of korter te gebruiken. Nadat de voetschimmel verdwenen lijkt te zijn, is het belangrijk de crème of zalf nog langer te gebruiken. De schimmel kan anders namelijk snel terugkomen. De klachten kunnen namelijk verdwijnen, terwijl de schimmel nog in kleine mate aanwezig is. Wanneer dan gestopt wordt met de behandeling, zal deze schimmel zich weer voortplanten. Voorbeelden van crèmes en zalfjes die schimmels doden of de groei remmen zijn terbinafine, miconazol, sulconazol en clotrimazol.
- Poeder: Er bestaan speciale poeders waarin een anti-schimmelmiddel zit. Dit poeder dient op de voeten en in de sokken te worden gestrooid.
- Medicijnen: Men kan ook een kuur volgen. Zo’n kuur dient men oraal in te nemen. Een kuur zorgt er ook voor dat de schimmels gedood worden. Afhankelijk van de ernst van de voetschimmel kan de kuur langer of korter duren. Voorbeelden van medicijnen die bij voetschimmel worden gebruikt zijn fluconazol, terbinafine en itraconazol.
Voetschimmel voorkomen
Het risico op voetschimmel kan verkleind worden. Om het risico op voetschimmel te verkleinen, dient men op de volgende punten te letten:
- Afdrogen: Men dient de voeten goed af te drogen na het baden. Met name tussen de tenen dient men goed af te drogen.
- Schoenen: Om vochtige voeten te voorkomen, kan men het beste kiezen voor leren schoenen die goed ventileren. Schoenen die van synthetisch materiaal zijn gemaakt, veroorzaken namelijk sneller vochtige voeten. Tevens wordt aangeraden niet elke dag dezelfde schoenen te dragen. Wanneer men de schoenen afwisselt, hebben de schoenen langer de kans om te luchten en te drogen.
- Sokken: Ook de sokken dienen voldoende te ventileren. Tevens is het belangrijk dat de sokken vocht opnemen. Met name sokken van katoen worden aanbevolen. Het is belangrijk elke dag schone sokken aan te doen. Wanneer men erg last heeft van zweetvoeten, wordt aanbevolen de sokken gedurende de dag te wisselen voor schone sokken. Daarnaast wordt aangeraden de sokken binnenstebuiten te wassen. Door de sokken binnenstebuiten te wassen, verdwijnen de huidschilfers waar sporen op kunnen zitten uit de sokken. Hierdoor is de kans dat de voeten in contact komen met huidschilfers met sporen kleiner. De huidschilfers die in de wasmachine belanden, worden vervolgens weggespoeld met het water.
- Slippers: Men kan beter op slippers lopen dan op blote voeten. Hierdoor komt men minder snel in contact met sporen van schimmels. Men kan de slippers na gebruik het beste laten drogen. Een droge omgeving bevordert namelijk niet de groei van schimmels.
- Wassen: Het is belangrijk de voeten elke dag te wassen. Aangeraden wordt de voeten met weinig of geen zeep te wassen. Wanneer men toch zeep wil gebruiken, wordt een milde zeep aangeraden. Milde zepen hebben geen invloed op de zuurgraad van de huid.
- Weerstand: Wanneer de weerstand lager is, neemt het risico op het krijgen van voetschimmel toe. Herstel van bijvoorbeeld wondjes gaat moeilijker, waardoor schimmels makkelijker voor een infectie kunnen zorgen. Het is daarom belangrijk om voor een optimale weerstand te zorgen. Men kan de weerstand verhogen door voldoende rust te nemen. Door voldoende rust te nemen, zal men minder snel last hebben van stress. Stress verlaagt de weerstand juist. Daarnaast is het belangrijk gezond te leven. Gezond leven wil zeggen dat men niet rookt, matig is met het gebruik van alcohol, voldoende slaapt, een goede hygiëne heeft, voldoende beweegt en gezond eet.
Voeding en voetschimmel
Over voeding en voetschimmel is momenteel weinig bekend. Wel is bekend dat het risico op voetschimmel toeneemt wanneer de weerstand laag is. Wanneer de weerstand hoog is, kan het lichaam meer weerstand bieden tegen schimmels. De weerstand kan verhoogd worden met voeding. Om de weerstand te verhogen is het belangrijk gezond en gevarieerd te eten. Door gevarieerd te eten, krijgt men alle voedingsstoffen binnen die de mens nodig heeft. Voorbeelden van voedingsstoffen zijn vitamines en mineralen. Vitamines en mineralen zijn stoffen die in kleine hoeveelheden in de voeding voorkomen. Deze stoffen zijn nodig voor een goede ontwikkeling en om gezond te blijven.
Bij een goede weerstand spelen met name vitamine A en C een belangrijke rol. Vitamine A en C zorgen er namelijk voor dat het lichaam voldoende witte bloedcellen heeft. Witte bloedcellen spelen een belangrijke rol bij de afweer.
- Vitamine A zit onder andere in vis, melkproducten en boter.
- Vitamine C zit veel in groenten en fruit.
- Mineralen die een rol spelen bij de weerstand zijn selenium en zink. Beide mineralen hebben een positieve invloed op de witte bloedcellen. Selenium zit bijvoorbeeld in vlees, graanproducten en groenten. Zink zit onder andere in vlees, vis, peulvruchten en rijst.
Onderzoek voetschimmel
- Bij ouderen is onderzocht of groene thee polyfenolen een positief effect op voetschimmel hebben. Polyfenolen zijn verbindingen die eenzelfde werking hebben als antioxidanten. Antioxidanten zijn stoffen die cellen en weefsels kunnen beschermen tegen beschadigingen. Weefsels zijn groepen van dezelfde cellen met dezelfde functie. Om te onderzoeken of groene thee polyfenolen daadwerkelijk een positief effect hebben op voetschimmel, kregen alle deelnemers een voetbad met lauwwarm water. De ene helft van de deelnemers kreeg groene thee polyfenolen aan het voetbad toegevoegd. De andere helft van de deelnemers kreeg een placebo in hun voetbad. Een placebo is als het ware een nep medicijn. Uit het onderzoek bleek dat de klachten van voetschimmel verminderd waren bij de groep die groene thee polyfenolen in hun voetbad kregen.
- De Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV) is geen patiëntenvereniging. Maar heeft mede tot doel de consument te informeren over het vóórkomen van en de achtergronden achter huidaandoeningen. Dat gaat deels via hun website.
Externe informatie voetschimmel of producten
We zijn extern onderstaande producten, betreffende voetschimmel, voor u tegengekomen:
- Formule W Voetschimmelpen. Dit is een medisch hulpmiddel voor de, volgens de fabrikant, effectieve behandeling van voetschimmel door middel van een penapplicator met een gepatenteerde anti-schimmelcrème. De crème bevordert celvernieuwing en wondgenezing. Na de eerste week zullen symptomen zoals roodheid en jeuk wegtrekken. Een nieuwe gezonde huid verschijnt.
- Feetmed Zwemmers Eczeem. Voetcrème als schimmelinfectiegeneesmiddel.
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.