Lijnzaadolie (lijnzaad of lijnolie)
Lijnzaadolie kan er voor zorgen dat het cholesterol wordt verlaagd. Vooral de omega 3 en 6 vetzuren in lijnzaadolie zorgen hiervoor. Lijnzaadolie wordt ook wel lijnolie genoemd. Deze olie is afkomstig uit lijnzaad. De zaden bevatten ongeveer 40% olie. Lijnzaad is afkomstig uit de vlasplant. De volledige naam van deze vlasplant is Linum usitatisimum. De vlasplant groeit over de hele wereld en wordt vooral geteeld voor het lijnzaad. Door het lijnzaad te persen ontstaat olie. Dit gebeurt in een oliemolen. Na het persen blijft er een restproduct over. Dit restproduct heet lijnkoek. Deze lijnkoek wordt veel gebruikt in veevoer. Ook de vlasplant zelf wordt gebruikt. De vezels uit deze plant worden gebruikt om linnen van te maken.
Lijnzaadolie wordt meestal opgeslagen in donkere flessen. Dit wordt gedaan omdat lijnolie in kwaliteit achteruit gaat onder invloed van zonlicht. Door het in een donkere fles te bewaren behoudt het zijn kwaliteit. Lijnzaad en lijnzaadolie wordt al eeuwenlang gebruikt. In het oude Egypte werd al volop lijnzaadolie als onderdeel van een maaltijd gegeten. Zij waren er al van overtuigd dat lijnzaadolie de gezondheid zou bevorderen en meer lichamelijk schoonheid zou brengen. De olie wordt niet alleen voor consumptie gebruikt. Het wordt ook verwerkt in verf en zeep. De zaden worden tegenwoordig veel gebruikt in brood of door yoghurt. Door yoghurt wordt vaak gebroken lijnzaad gebruikt. Deze zaden zijn licht gekneusd waardoor ze wat fijner zijn geworden. Doordat de zaden gebroken zijn, zouden de voedingsstoffen beter opgenomen kunnen worden in het lichaam.
Voedingswaarde lijnzaad
Lijnzaad is erg voedzaam. Het bevat veel vezels, eiwit en gezonde vetten. Het is een samengestelde voedingsstof. Lijnzaad zou ook een groot aantal antioxidanten kunnen bevatten. Antioxidanten zorgen dat agressieve stoffen in het lichaam worden bestreden. Deze agressieve stoffen worden vrije radicalen genoemd. Vrije radicalen kunnen er voor zorgen dat de kans op ziektes zoals kanker en hart- en vaatziekten toeneemt.
Per 100 gram bevat lijnzaad:
- 486 kilocalorieën
- 33 gram vezels
- 20 gram eiwit
- 13,5 gram koolhydraat
- 700 mg kalium
- 250 mg calcium
- 180 mg magnesium
Lijnzaad
Lijnzaad wordt veel gebruikt om gerechten of maaltijden van meer vezels te voorzien. Vezels worden ook wel voedingsvezels genoemd. Veel mensen krijgen niet voldoende voedingsvezels binnen. Idealiter zou iedereen 30 tot 40 gram vezels per dag binnen dienen te krijgen. Vaak lukt dit niet. Het gebruik van volkoren producten, groenten en fruit zou hier al aan bij kunnen dragen.
Het toevoegen van lijnzaad aan maaltijden kan helpen om de hoeveelheid vezels te verhogen. Deze vezels hebben verschillende voordelen:
- Voor een gezonde stoelgang. Veel mensen hebben last van een slechte stoelgang. Bijvoorbeeld obstipatie. Obstipatie heet ook wel constipatie of verstopping. Maar liefst 15% van de Nederlanders heeft er last van. Veel van deze mensen zouden gebaad zijn bij meer vezels. Door vezels te eten wordt de ontlasting in de darm zachter van structuur. Dit komt omdat vezels een vocht aantrekkende eigenschap hebben. Door meer vocht wordt de ontlasting niet te hard en voorkomt het dus obstipatie. Daarnaast zorgen vezels ervoor dat de darmperistaltiek actief blijft. Peristaltiek is de knijpende beweging van de darm waardoor ontlasting voortbeweegt. Door een goede peristaltiek blijft ontlasting niet te lang in de darm. Als dat wel zou gebeuren haalt de darm te veel vocht uit de ontlasting. Wat de ontlasting te hard maakt en obstipatie veroorzaakt.
- Helpen met afvallen. Doordat vezels vocht aantrekken, raakt de maag eerder gevuld. Dit geeft en vol gevoel, ook wel verzadiging genoemd. Door eerdere verzadiging hoeft er minder gegeten te worden. Daarnaast bezitten de vezels in lijnzaad geen kilocalorieën. Mede hierdoor is kan lijnzaad effectief ingezet worden bij afvallen.
Gebruik van lijnzaadolie
Gebruik van lijnzaadolie kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld om mee te koken. Het is echter niet verstandig om in de olie te bakken of braden. Het is daar niet geschikt voor. Dit komt omdat er schadelijke stoffen vrijkomen als lijnolie op hoge temperatuur verhit wordt. Andere oliën zijn hier beter voor, zoals zonnebloemolie. Wel kan lijnzaadolie goed gebruikt worden door bijvoorbeeld een saladedressing, saus, soep of yoghurt. Ook is de lijnolie verkrijgbaar als supplement. Het gebruik van lijnzaadolie zou volgens velen op verschillende vlakken de gezondheid kunnen verbeteren.
Het zou onder andere van invloed kunnen zijn op:
- verlaging van de bloeddruk;
- versterken van de weerstand;
- verbetering van het cholesterolgehalte;
- bescherming tegen hart- en vaatziekten;
- minder kans op verschillende vormen van kanker.
Effecten lijnzaadolie op de gezondheid
Lijnzaadolie bevat ongeveer 50% linoleenzuur. Dit linoleenzuur valt onder de omega 3-vetzuren. Aan omega 3-vetzuren worden positieve eigenschappen toegeschreven. Het kan helpen bij het voorkomen van meerdere aandoeningen. Door voldoende omega 3 vetzuren te eten kan de kans verlaagd worden op artritis (ontstekingen aan de gewrichten), hart- en vaatziekten en depressies. Vooral de invloed op hartaandoeningen is groot. De kans op een acute hartstilstand of hartinfarct neemt sterk af bij voldoende inname.
Verder laten onderzoeken zien dat voldoende consumptie van omega 3 kan leiden tot:
- bloeddrukverlaging; Een te hoge bloeddruk kan schadelijk zijn voor hart en bloedvaten.
- bevordering van de weerstand; Bij een betere weerstand is het lichaam goed beschermd tegen bacteriën en infecties.
- bevordert sterke botten en soepele gewrichten.
- stimulering van de hersenfuncties; Dit geldt vooral ook bij gebruik door zwangeren. Het heeft in dat geval hoofdzakelijk invloed op de hersenontwikkeling van het ongeboren kind.
- ontstekingsremmend; Omega 3 lijkt een ontstekingsremmende functie te hebben bij ontstekingsziekten zoals reuma, psoriasis, astma, COPD en de ziekte van Crohn.
- naast omega 3 bevat lijnolie ook linolzuur. Linolzuur valt onder omega 6 vetzuren. Ook omega 6 kan positieve invloed hebben op de gezondheid. Het kan het cholesterolgehalte helpen verlagen.
Cholesterol en lijnzaadolie
Ieder persoon heeft cholesterol in het bloed. Dit is ook nodig. Cholesterol is te onderscheiden in twee soorten. Het HDL cholesterol en het LDL cholesterol. Het HDL wordt ook wel het goede cholesterol genoemd. LDL wordt het slechte cholesterol genoemd. Als het LDL te hoog is, kan dit schadelijk zijn voor hart en bloedvaten. HDL heeft juist een beschermende werking voor hart en bloedvaten. Het is dus belangrijk om het HDL hoog te houden en LDL laag. De omega 3 en 6 vetzuren in lijnzaadolie verhogen het HDL cholesterol en verlaagt daarmee de kans op hart- en vaatziekten.
Wetenschappelijk bewijs gezondheidseffecten lijnzaadolie
Als wordt gekeken naar wetenschappelijk aangetoonde onderzoeken naar lijnzaadolie op de gezondheid, kunnen enkele effecten geconstateerd worden:
- Lijnzaadolie kan de celvermeerdering bij prostaatkanker vertragen of tegengaan. Het probleem bij kanker is dat cellen zich ongeremd vermeerderen. Hierdoor ontstaat een tumor. Er zijn op dit moment sterke aanwijzingen dat lijnzaadolie dit proces bij prostaatkanker kan remmen. Het effect van lijnzaadolie op kanker is ook gevonden bij andere soorten kanker, zoals dikke darmkanker.
- Een stofje dat voorkomt in lijnzaad, thee, groenten en fruit verlaagd de kans op overlijden aan een hart- en vaatziekten en kanker. Deze stof heet matairesinol. Of deze stof dezelfde werking heeft bij de olie uit lijnzaad is nog niet bekend.
Teveel lijnzaadolie
Het gebruik van meer dan 45 gram lijnzaad per dag kan ongezond zijn. Niet veel mensen zullen snel aan deze hoeveelheid komen. Eén eetlepel is ongeveer 7 á 8 gram. Lijnzaad bevat cyanogeen. Het lichaam zet dit om in cyanide. Deze cyanide is een giftige stof. Te hoge dosis cyanide kan zelfs tot een hartstilstand leiden. Gebruik lijnzaad dus niet iedere dag in grote hoeveelheden.
Onderzoek lijnzaad
- Lijnzaad blijkt toch geen goed middel tegen opvliegers te zijn. Langere tijd werd gedacht dat lijnzaad effectief was bij de bestrijding van opvliegers. Opvliegers komen veel voor bij vrouwen in de overgang.
- Lijnzaadolie kan zorgen voor een mooie en glanzende huid. De olie uit lijnzaad blijkt te helpen bij het verkrijgen van een mooie huid. De omega 3-vetzuren uit de olie zorgen ervoor dat de huid niet droog wordt en goed hydrateert.
Aanvullende lijnzaadolie informatie en producten
We hebben online onderstaande boeken en producten, die te maken hebben met lijnzaadolie, voor je gevonden:
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.