Littekens voorkomen
Littekens voorkomen of beperken van littekenvorming kan door voeding worden gestimuleerd. Littekens, wie heeft ze niet? Het is een blijvende herinnering aan een ongeluk, val of operatie. Ze ontstaan na een diepe beschadiging van de huid. In het begin is het rood en dik. Na lange tijd wordt het steeds smaller en minder opvallend. Zichtbare littekens kunnen mensen belemmeren in het dagelijkse leven. Schaamte speelt hierbij een rol. Het vermijden of behandelen van littekens kan deze problemen voorkomen. Er zijn echter bepaalde groepen mensen in de wereld die expres littekens aanbrengen. Deze stammen zien het als een onderscheidingsteken of decoratie.
Beïnvloedende factoren littekens voorkomen
Er zijn een aantal risicofactoren die invloed hebben op het ontwikkelen en voorkomen van littekens:
- Leeftijd: Hoe ouder de huid, hoe langer de genezing duurt. Een jongere huid geneest sneller. Een risico is dat een jonge huid teveel nieuwe huid kan vormen. De huid en het litteken kunnen hierdoor groter en dikker worden.
- Plaats: Hoe beweeglijker en gespierder de plek, hoe wijder en opvallender het litteken. De plek op het lichaam bepaalt niet alleen de mate van genezing maar ook de vorm van het litteken. Littekens op bijvoorbeeld schouders, rekken sneller uit. In het gezicht na een operatie genezen vaak mooi. Op de borst zijn vaak dik.
- Aanleg/erfelijkheid: Sommige mensen hebben aanleg voor een bepaalde vorm van littekens. Mensen met een gekleurde huid lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van abnormale littekens. Dit heeft te maken met erfelijke aanleg. Abnormale littekens kunnen atrofische -, hypertrofische -, of keloïd littekens zijn. Deze typen staan onder het kopje ‘typen’ uitgelegd.
- Hygiëne bij wondgenezing: Een bacterie in de wond vergroot de kans op een abnormaal litteken. Hygiëne is essentieel voor een goede genezing van de wond.
- Type verwonding: Hoe ernstiger of dieper de beschadiging, hoe groter de kans dat er een storend litteken achterblijft. Operaties waarbij gehecht wordt, veroorzaken andere dan wanneer er niet gehecht wordt. Littekens als gevolg van operaties zien er weer anders uit dan als gevolg van acne.
Typen littekens
Afhankelijk van bovenstaande factoren, ontstaat een bepaald type litteken. Ze zijn te onderscheiden in:
- Gewone: Ontstaan bij genezing zonder veel problemen. Het ziet er uit als een pigmentloos vlekje of streepje.
- Atrofische: Bestaan uit een zeer dun laagje littekenweefsel diep verzonken in de huid. Het is vaak als een soort kuiltje of inkeping zichtbaar. Dit type ontstaat vaak na huidbeschadigingen door infecties (zoals waterpokken) of röntgenbestralingstherapie.
- Hypertrofische: Zien er dik en rood uit. Het litteken kan pijnlijk zijn en jeuken. Binnen een paar maanden tot een jaar kan het litteken voortdurend dikker worden. Maar het litteken breidt zich niet uit. Vooral de huid boven het borstbeen, de schouders, de nek en de oren is geneigd tot de vorming van dit type litteken. Aanleg tot het vormen van deze littekens zit vaak in de familie of is ras gebonden.
- Keloïd: Zien er dik en felrood tot donker paars gekleurd uit. Vaak is het litteken groter dan de oorspronkelijke verwonding. Dit soort littekens komt vaker onder mensen met een donkere huid voor. Dit heeft vaak te maken met aanleg.
- Littekens na acne: Liggen vaak diep verzonken in de huid. Dit type is te herkennen als diepe putjes in de huid. Vooral op de wangen kan dit zeer storend zijn. Hoewel acne nooit helemaal verdwijnt, verbetert het met de jaren iets.
Klachten littekens
Het verschilt per soort litteken wat voor klachten er ontstaan. Bij littekens jonger dan twee jaar zijn klachten vaak goed te behandelen.
In het algemeen kunnen littekens de volgende klachten geven. Het kan:
- in grootte of dikte toenemen;
- jeuk, pijn of irritatie veroorzaken;
- voorkomen dat de rode of donkere kleur niet weg gaat;
- hard worden. Dit kan het uitvoeren van bepaalde bewegingen lastig maken;
- voorkomen dat een litteken niet vervaagt. Meestal duur het 12-18 maanden voordat een litteken afvlakt.
Voeding en littekens voorkomen
Littekens zijn in de meeste gevallen blijvend. Voeding is vooral gericht op het voorkomen of beperken van littekenvorming. Een gezonde en gevarieerde voeding is hierbij belangrijk.
- Eiwitrijkeproducten kunnen positief bijdragen aan het beperken van littekenvorming. Eiwit speelt als bouwstof een belangrijke rol bij wondgenezing.
- Vitamine E zorgt voor een sterke huid. Het ondersteunt een goede doorbloeding van de huidcellen, waardoor cellen sneller herstellen of vernieuwen. De huid wordt mooier en littekens genezen sneller.
- Vitamine C speelt een rol bij een beschadigde en verouderde huid. Het ondersteunt reparatie, groei en herstel van de huid.
- Omega 3 kan ontstekingen tegengaan. Het heeft als eigenschap dat het de weerstand verbetert. Bij een betere weerstand is het lichaam goed beschermd tegen bacteriën en infecties. Dit verkleint de kans op een abnormaal litteken.
- Vitamine A is voor de huid één van de belangrijkste vitamines. Het versterkt de beschermlaag van de huid. Het is essentieel voor onderhoud en reparatie. Bepaalde groenten en fruit bevatten bètacaroteen. Deze voorloper van vitamine A kan in het lichaam worden omgezet in vitamine A.
- Vitamine B5 (pantotheenzuur) draagt net als vitamine A bij aan het herstel van de huid.
Behandelmethodes littekens
Om littekens zoveel mogelijk te vervagen, kan gekozen worden voor een bepaalde behandeling. De kosten kunnen per behandeling variëren van nog geen €100,– tot een paar duizend euro. Sommige aanvullende verzekeringen vergoeden littekentherapie door de huidtherapeut, schoonheidsspecialist of plastische chirurg. Soms onder bepaalde voorwaarden. De mate van vergoeding kan echter per zorgverzekeraar verschillen. Navraag bij de zorgverzekeraar kan hierin duidelijkheid geven.
De belangrijkste behandelmethodes zijn:
- Camouflagetherapie: Met behulp van speciale make-up kunnen storende littekens nagenoeg onzichtbaar worden gemaakt. Dit biedt een uitkomst bij littekens op goede zichtbare plekken, zoals het gezicht. Vraag een huidtherapeut om advies.
- Littekencorrectie: Een plastisch chirurg kan het ongewenste atrofische litteken verwijderen. Hierdoor ontstaat er een smaller litteken.
- Dermabrasie: Er wordt met behulp van een elektrisch apparaat een dun laagje van de huid afgeschuurd. De huid geneest na ongeveer één week. Hierdoor kunnen littekens minder zichtbaar worden.
- Chemische peeling: Vooral toepasbaar voor littekens bij puistjes in het gezicht. Een speciale stof op de huid, zal de celdeling versnellen. Hierdoor vernieuwt de huid zich. De oude huid schilfert eraf. Het oppervlak wordt egaal en littekens minder goed zichtbaar.
- Laserbehandeling: Verschillende technieken zijn beschikbaar.
- Siliconentherapie: Met deze therapie kunnen littekens voorkomen worden. Bestaande littekens kunnen verzacht, afgevlakt of gladder worden gemaakt. Bepaalde klachten als pijn en jeuk kunnen hierdoor ook verminderen. Er zijn diverse siliconenproducten op de markt. Denk aan pleisters, gels of sprays. Verkrijgbaar met of zonder doktersrecept bij de apotheek.
- Injecties met corticosteroïden: Dit wordt in het litteken gespoten. Het remt de groei van littekenweefsel. De behandeling met injecties is vaak pijnlijk. Tegen de pijn kan een verdovingsvloeistof worden ingespoten. Voor een goed resultaat zijn vaak meerdere injecties nodig.
Feit of fabel littekens voorkomen
Er zijn een hoop middeltjes waarvan wordt beweerd dat het littekens zou kunnen verminderen of doen verdwijnen. Wetenschappelijke bewijzen dat het werkt zijn er meestal niet. Verwacht geen wonderen, maar wees kritisch. Er zijn ook methoden die afgeraden worden omdat het littekens zou veroorzaken. Een voorbeeld hiervan is het uitknijpen van puistjes. Het uitknijpen van puistjes kan in het ergste geval een littekens veroorzaken. Hiervoor dient echter wel heel hard en diep geknepen te worden. Het komt vaker voor dat de huid verkleurt, maar dat een litteken uitblijft.
Onderzoek littekens voorkomen
- Mannen met littekens in het gezicht blijken een grote aantrekkingskracht op vrouwen te hebben. Vooral op vrouwen die opzoek zijn naar een kortstondige relatie. Dat blijkt uit onderzoek. Vrouwen associëren littekens met geweld, mannelijkheid en een impulsieve persoonlijkheid. Littekens in het gezicht garandeert mannen niet altijd van succes bij vrouwen. De aantrekkingskracht van deze mannen nam echter af bij vrouwen die voor een langdurige relatie kozen.
- Littekens kunnen behandeld worden met siliconentherapie. Er wordt veel gesproken over het gebruik van siliconen. Siliconen zou de enige stof zijn waarvan is aangetoond dat het helpt om littekens mooi te laten genezen. Een nadeel dat vaak wordt aangekaart, is dat siliconen de huid afsluit. Met name zware, waterbestendige siliconen zouden de huid kunnen laten verstikken. Dit is echter nooit bewezen.
- Littekens in het gezicht kunnen deels worden voorkomen. Hiervoor dienen de spieren rond een recente wond met botuline-toxine (botox) te worden verlamd. Dit ontdekte plastische chirurgen uit de Verenigde Staten. Door de gezichtsspieren te verlammen, konden ze het herstellende huidweefsel niet verstoren. Dit zorgde ervoor dat er een minder duidelijk litteken achterbleef.
- De Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV) is geen patiëntenvereniging. Maar heeft mede tot doel de consument te informeren over littekens voorkomen van en de achtergronden achter huidaandoeningen. Dat gaat deels via hun website.
Externe informatie littekens voorkomen of producten
We zijn extern onderstaande producten, betreffende littekens voorkomen, voor u tegengekomen:
- BeriVita Rozenbottel Olie. Rozenbottel olie is rijk aan geconcentreerde retinoïnezuur, een stof die een rol speelt bij de reparatie van de huid. Rozenbottel olie wordt gebruikt bij beschadigde huid, pigmentvlekken, rimpels, striae, beschadigingen door de zon en zelfs oudere littekens.
- Dermatix Siliconengel, Bodygel. Deze littekengel helpt, volgens de fabrikant, bij de behandeling van littekens ten gevolge van operaties, brandwonden of andere verwondingen, nadat de wond genezen is en de huid intact is.
- Bio Oil Specialistische Huidolie. Dit product is een gespecialiseerd huidverzorgingsproduct dat, volgens de fabrikant, helpt bij het verminderen van de zichtbaarheid van littekens, huidstriemen en pigmentvlekken.
- Drs. Hans Schreuder litteken crème -100 ml. Maakt littekens zichtbaar minder. Geschikt voor alle soorten littekens. Een unieke litteken crème die, dankzij soja-extract en andere natuurlijke voedingstoffen, littekens zichtbaar vermindert. Ideaal voor het verminderen van alle soorten littekens. Soja egaliseert de kleur en textuur van de huid. Ook bevat het natuurlijk vitamine E, natuurlijk melkzuur en natuurlijk rijst- en kamille-extract. Deze samenstelling vermindert littekens, voedt de huid en werkt vochtregulerend.
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.