Tocoferol (vitamine E)

 
Tocoferol is een antioxidant. Antioxidanten beschermen het lichaam tegen ziekteverwekkers. Deze vitamine is goed in te nemen via de voeding. Vitamines zijn stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken. De inname van vitamines is onmisbaar, aangezien het lichaam het zelf niet of onvoldoende kan aanmaken. Vitamines leveren geen directe energie. Ze zijn wel essentieel voor een goed verloop van de stofwisseling. Daarnaast zijn deze voedingsstoffen nodig voor een goede gezondheid, groei, ontwikkeling en herstel.
 
Er zijn in totaal 13 vitamines. Deze zijn in te delen in vitamines die oplosbaar zijn in vet en vitamines die oplosbaar zijn in water. De vet oplosbare vitamines (vitamine A, vitamine D, vitamine E en vitamine K) komen voornamelijk voor in voedingsvetten. Het lichaam kan deze voor een gedeelte opslaan. Vet oplosbare vitamines worden uitgescheiden via de gal of de urine. De water oplosbare vitamines (vitamine B en vitamine C) komen voor in het vocht van de voedingsmiddelen. Het lichaam kan de meeste niet goed opslaan. Een teveel aan water oplosbare vitamines wordt via de urine afgevoerd. Naast deze 13 vitamines bestaan er ook halfvitamines en onzinvitamines. De betreffende stoffen worden ten onrechte vitamines genoemd. Halfvitamines zijn stoffen die het lichaam zelf kan maken. Van onzinvitamines is nooit bewezen dat ze nodig zijn in het lichaam. De term vitamine wordt ook wel eens ten onrechte geclaimd voor commerciële doeleinde. Het gaat dan eigenlijk om een ander stofje, waar nog geen of niet voldoende wetenschappelijk bewijs voor is. Een voorbeeld hiervan is vitamine B15 en vitamine B17.
 
Vitamine E, ook wel tocoferol genoemd, is een in vet oplosbaar vitamine. Het bevindt zich in het vet van een product. Deze vitamine kent acht natuurlijke vormen. Vitamine E in natuurproducten bestaat uit één of meer van de vier tocoferolen en vier tocotriënolen. De vier tocoferolen zijn alfa-, bèta-, gamma- en delta-tocoferol. De vier tocotriënolen zijn alfa-, bèta-, gamma- en delta-tocotriënol. Deze vallen allemaal onder de noemer ‘vitamine E’. Tocoferolen en tocotriënolen zijn in vet oplosbare stoffen. Deze voedingsstof komt met name voor in plantaardige producten. Het wordt wel eens toegevoegd aan supplementen. Meestal is dit een van de vier bestaande tocoferolen, namelijk alfa-tocoferol. Een supplement bevat een aanvulling op een bepaalde stof. De andere tocoferolen en tocotriënolen worden echter steeds vaker toegevoegd.
 

Functie tocoferol

Vitamine E is noodzakelijk voor de aanmaak van rode bloedcellen. Daarnaast helpt de vitamine om spieren en andere weefsels in stand te houden. Bovendien is het belangrijk voor de weerstand. Het is een antioxidant. Antioxidanten beschermen de lichaamscellen tegen vrije radicalen. Individueel helpen vrije radicalen om ziekteverwekkers te weren. Maar in grote hoeveelheden richten vrije radicalen juist schade aan. Deze voedingsstof helpt om het lichaam hiertegen te beschermen.
Het wordt regelmatig toegevoegd aan shampoos en crèmes. De gedachte hierachter is dat de cellen van het haar en de huid worden versterkt door het plaatselijk aanvullen van vitamine E. dit effect is nog niet uit onderzoeken naar voren gekomen.
 

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) tocoferol

De Gezondheidsraad geeft per voedingsstof aan hoeveel gezonde mensen er dagelijks van nodig hebben. De Gezondheidsraad is een adviescollege van de overheid. De voedingsnormen worden gegeven als aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH). De hoeveelheden worden weergegeven in milligram. 1 milligram is 0,001 gram.

Categorie/leeftijd	Jongens/mannen	Meisjes/vrouwen
0-5 mnd.	2,9	2,9
6-12 mnd.	3,6	3,6
1-3	5,7	5,5
4-6	7,8	7,1
7-9	9,1	8,3
10-12	10,1	9,5
13-15	11,8	10,6
16-18	13,3	11
19-21	13	9,9
22-49	11,8	9,3
50-65	10,7	8,7
> 65	9,4	8,3
Zwanger	–	+ 0,6
Borstvoedend	–	+ 2,7

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid in milligram per dag

 

Tocoferol tekort

Een tekort komt in Nederland nauwelijks voor. Verschijnselen komen alleen voor bij een ernstig verstoorde opname van voedingsstoffen. Een tekort kan leiden tot bloedarmoede, schade aan de hersenen (hersenverweking) en spierzwakte.

 
Zuigelingen worden met een kleine voorraad geboren. Bij te vroeg geboren baby’s moet deze vitamine worden aangevuld. Kinderen kunnen ook een tekort hebben, door een verstoorde vetopname in het lichaam. Dit kan worden veroorzaakt door bepaalde stofwisselingsziekten. Verschijnselen bij een tekort zijn afwijkingen in het zenuwstelsel en bloedarmoede.

 

Teveel tocoferol

Er zijn geen schadelijke effecten bekend van een te hoge inneming. Teveel veroorzaakt stapeling in de lichaamsweefsels. De stapeling zou de processen in de weefsels nadelig beïnvloeden. Een overschot is alleen gevaarlijk voor mensen met een vitamine K tekort en mensen die bloedverdunners nemen. Meer dan 500 milligram vitamine E per dag kan de bloedstolling beïnvloeden. Deze hoeveelheid kan eigenlijk alleen worden gehaald, wanneer er supplementen worden gebruikt.

 
De Gezondheidsraad heeft een aanvaardbare bovengrens van inneming vastgesteld. Deze grens geeft de maximaal veilige dosis aan.
Voor vitamine E is deze:

• 100 milligram per dag voor kinderen van een tot drie jaar;
• 300 milligram per dag voor volwassenen.

Stofwisseling tocoferol

Vitamine E lost op in het vet dat zich in voedsel bevindt. Ongeveer 30% van de totale hoeveelheid van deze vitamine wordt opgenomen. 70% gaat met de ontlasting verloren. In het orgaanvet en in de lever worden reserves opgeslagen. Bij voldoende opname komt vitamine E voor in alle lichaamsweefsels.
 

Wisselwerking tocoferol

Een aantal stoffen hebben een wisselwerking met tocoferol:

• De opname van hangt samen met de opname van meervoudig onverzadigde vetzuren. Meervoudig onverzadigde vetzuren zijn de gezonde vetten in de voeding. Meervoudig onverzadigde vetzuren remmen de opname van vitamine E. Hierdoor wordt de behoefte aan vitamine E verhoogd. De werkelijke vitamine E behoefte is dan ook niet volledig bekend.
• Seleen kan een tekort op vitamine E voorkomen, aangezien seleen de behoefte van vitamine E verlaagt.
• Vitamine E bevorderd de opname van vitamine A en pro vitamine A in de darm.

Invloed van bereiding en bewaren tocoferol

Voedingsmiddelen raken wel eens vitamines kwijt tijdens het bereidingsproces. Vooral koken kan verlies van vitamines tot gevolg hebben. Het verlies wordt niet veroorzaakt door de verhitting, maar door de uitloging. Uitlogen is het oplossen van voedingsstoffen in (kook)vocht. Van vitamine E is er bekend dat deze goed bestand is tegen verhitting.

 

Supplementen tocoferol

Supplementen zijn producten in de vorm van pillen, poeders, druppels, capsules of drankjes. Meestal worden ze gebruikt als aanvulling op de dagelijkse voeding. Ze kunnen een vitamine, mineraal of bioactieve stof bevatten (vitamine C pil). Ook kunnen ze een combinatie hiervan bevatten (Multi vitaminepil). Een bioactieve stof heeft een gezondheid bevorderend effect, maar is niet noodzakelijk voor het lichaam.
 
De voedingsstoffen in supplementen zijn kunstmatig. Toch hebben ze dezelfde werking als de stoffen die van nature in eten en drinken voorkomen. Het lichaam neemt vitamines uit supplementen makkelijker op dan uit de voeding. Vitamines in voedingsmiddelen zijn vaak verbonden met andere stoffen. Door de spijsvertering worden de vitamines losgemaakt, zodat het lichaam ze kan opnemen. Dit lukt niet altijd helemaal. Hierdoor verlaat een gedeelte ongebruikt het lichaam. Kunstmatige vitamines in supplementen hoeven niet meer losgekoppeld te worden. Daardoor kunnen ze makkelijker worden opgenomen. Dit wil overigens niet zeggen dat een vitaminepil beter is dan gezonde voeding. Vitamine E komt vaak voor in verschillende multivitaminen. Over het algemeen is zo’n pilletje niet nodig, mits er gezond en gevarieerd gegeten wordt. Er zijn echter wel groepen voor wie aanvulling zinvol kan zijn. Sommige mensen vinden het toch prettig om multivitaminen te gebruiken. Bijvoorbeeld tijdens verkoudheid of griep. Het is dan raadzaam om niet boven de 300 milligram per dag uit te komen.
 

Onderzoek tocoferol

• Vitamine E heeft een beschermende werking tegen hartaandoeningen. Dat heeft een Amerikaans onderzoek bevestigd. Een dagelijkse inneming van vitamine E-supplementen verlaagde het risico om te overlijden aan een hartaandoening met 47 tot 63%. Japans onderzoek toonde eenzelfde effect aan.
• Langdurig gebruik van vitamine E supplementen is werkzaam tegen artritis en andere ontstekingsprocessen. Vitamine E bleek de interleukine-1 productie te verlagen. Interleukine-1 is verantwoordelijk voor de pijn, zwelling en stijfheid bij artritis.
• Te weinig vitamine E in het bloed geeft een viermaal hogere kans op diabetes mellitus type 2. Dat is aangetoond door Finse wetenschappers. Een slechte vitamine E-status ging gepaard met een bijna viervoudige kans op diabetes.
• Suppletie met hoge doses vitamine E kan DNA-beschadigingen voorkomen. Deze beschadigingen waren het gevolg van zware fysieke inspanningen. De adrenaline die vrijkomt door inspanning kan biologische processen activeren. Deze kunnen blijvende schade aan het DNA veroorzaken. De anti oxidatieve werking van vitamine E lijkt bescherming te bieden tegen deze beschadigingen.
• Ouderen met hogere vitamine E-waarden in het bloed kennen een lagere fysieke achteruitgang. Lagere niveaus aan andere vitaminen hadden geen invloed op de achteruitgang.
• Het gunstige effect van vitamine E is veel krachtiger als alle acht natuurlijke vormen gebruikt worden in een supplement. Dat wil zeggen de vier tocoferolen en de vier tocotriënolen. Het blijkt dan zelfs werkzaam tegen het ontwikkelen van Alzheimer.

Externe informatie tocoferol of producten

We zijn extern onderstaande producten, betreffende tocoferol of vitamine E, voor u tegengekomen

• Bonusan Vitamine E 400 CPL, capsules. Een voedingssupplement is geen vervanging voor een gevarieerde voeding. Voor het behoud van een goede gezondheid is een gezonde levensstijl en een gevarieerde, evenwichtige voeding van belang.
• Toppharm Vitamine E500, tabletten.
• Springfield Vitamine E 400 IE, softgels.
• Vitamine E bij Topvitamins.nl.

 

Terug