Levercirrose
Levercirrose is een aandoening aan de lever. De lever is een belangrijk, onmisbaar en groot orgaan in het lichaam. Het is ook een bijzonder orgaan. Het heeft een grote herstellend vermogen. Dit wil zeggen dat het een bepaalde hoeveelheid schade kan opvangen. Alle gewervelde (botstructuur) diersoorten en mensen hebben een lever. De lever van een gemiddelde man weegt zo’n anderhalve kilo. Het bevindt zich rechtsboven in de buik, net onder de ribbenkast. De lever bestaat uit twee verschillende delen die tegen elkaar aan liggen, gescheiden door een weefselplooi. De verschillende delen worden de leverkwabben genoemd. De lever vervult diverse functies. Het is met name betrokken bij de vertering, opslag en transport van voedingsstoffen.
Functies lever:
- Opslagplaats: De lever fungeert als opslagplaats voor koolhydraten. Koolhydraten komen met de voeding het lichaam binnen door bijvoorbeeld brood of suiker. Deze koolhydraten worden afgebroken en kunnen worden opgeslagen. Zodra er energie in het lichaam nodig is, kan de lever deze koolhydraten afgeven. De vorm waarin koolhydraten worden opgeslagen heet glycogeen.
- Eiwitstofwisseling: Als er eiwit wordt gegeten, wordt dit afgebroken tot aminozuren. Deze aminozuren worden in de lever verwerkt tot bruikbare aminozuren voor alle lichaamsweefsel. Zonder deze omzetting zou het lichaam de aminozuren niet goed kunnen gebruiken.
- Vetstofwisseling: Evenals bij de eiwitstofwisseling zorgt de lever ook voor de stofwisseling van vet. Als vet wordt afgebroken wordt het in de lever omgezet tot bruikbare vetten. Vetten worden onder andere gebruikt voor de vorming van lichaamscellen, transport van vitaminen en voor energieverbranding. Wanneer vetten niet worden gebruikt kunnen ze worden opgeslagen. In opgeslagen vorm fungeert het als warmte-isolatie voor het lichaam. Zodra het lichaam de vetten nodig heeft worden deze weer vrijgemaakt.
- Galvorming: Voor de vertering van vet is gal nodig. Gal zorgt er voor dat vet door de darm opgenomen kan worden. De lever zorgt voor de productie van gal. Deze gal wordt getransporteerd naar de galblaas. Als er vet wordt gegeten, geeft de galblaas wat galvloeistof af aan de darm.
- Ontgiften: Via voeding of ingeademde lucht komen giftige stoffen het lichaam binnen. Het bekendste voorbeeld van een giftige stof is alcohol. De lever zorgt dat deze stoffen worden afgebroken.
Bij levercirrose is de lever beschadigd. De lever verschrompeld en kan zijn functie niet goed meer uitvoeren. Hierbij sterven de levercellen langzaam af. Daarvoor in de plaats komt littekenweefsel. De vorming van littekenweefsel wordt fibrose genoemd. Het afsterven van levercellen is een geleidelijk proces. Bij beginnende schade kan een ander deel van de lever de functie overnemen. Dit heeft te maken met het herstellende vermogen van de lever. Er zijn dan ook vaak nog geen symptomen merkbaar. Wanneer de lever verder verslechterd geeft dat op den duur wel symptomen. Vaak is de schade dan al ver gevorderd. Als de cirrose zich te ver uitbreidt, kan de lever zijn functie niet goed meer uitvoeren.
Hoeveel mensen in Nederland levercirrose hebben, is niet geheel duidelijk. Dit komt omdat veel mensen met beginnende cirrose geen klachten hebben. Zij weten dus niet dat ze het hebben. De verwachting is dat meer mensen levercirrose gaan ontwikkelen. Dit komt onder andere doordat meer mensen overgewicht hebben en overmatig alcohol gebruiken. De vorming van levercirrose verloopt grofweg in drie stadia:
- Beginnende levercirrose:: Er zijn nog geen klachten voelbaar. De lever is nog in staat om zich te herstellen. Dit wordt ook wel gecompenseerde levercirrose genoemd.
- Gevorderde levercirrose:: De lever is onvoldoende in staat om het aangetaste deel te compenseren. Het kan zijn functie niet goed meer uitvoeren. Deze fase wordt gedecompenseerde levercirrose genoemd.
- Functieverlies:: Wanneer de lever te veel is aangetast, kan het zijn functie verliezen. Vanaf dat moment zal er een levertransplantatie moeten plaatsvinden om iemand in leven te houden.
Oorzaak levercirrose
Levercirrose kan verschillende oorzaken hebben. Vrijwel alle ziekten aan de lever kunnen ervoor zorgen dat er levercirrose ontstaat. Wanneer er bij een leverziekte eenmaal cirrose ontstaat is dat een slecht teken. Dit geeft aan dat de lever zijn functie aan het kwijtraken is. De belangrijkste ziekte voor het ontstaan van levercirrose is hepatitis.
Hepatitis is er in verschillende varianten. Deze worden aangeduid als hepatitis A, B, C, D of E. De term hepatitis komt voort uit de Griekse benaming voor lever ‘hepar’. ‘itis’ staat voor ontsteking. Hepatitis is dus een ontsteking van de lever. Andere ziekten aan de lever zijn leverkanker of de ziekte van Wilson.
Daarnaast zijn er andere oorzaken voor het ontstaan van levercirrose:
- Langdurig overmatig alcoholgebruik: Een functie van de lever is om giftige stoffen af te breken. Alcohol is voor het lichaam een giftige stof. In beperkte mate is de lever in staat om alcohol af te breken zonder daaraan te lijden. Als de lever langdurig, grote hoeveelheden alcohol moet afbreken raakt het beschadigd. Levercirrose door langdurig overmatig alcoholgebruik komt veel voor. Er is sprake van overmatig alcohol gebruik als vrouwen meer dan 2 en mannen meer dan 3 glazen per dag drinken. En er hierbij meer dan 5 dagen per week gedronken wordt.
- Langdurig overmatig medicijngebruik: Evenals alcohol herkent het lichaam veel medicijnen als gifstof. Als er langdurig te veel medicijnen worden gebruikt, is dat schadelijk.
- Erfelijke ziekten aan de lever: Een erfelijke ziekte aan de lever kan ervoor zorgen dat bepaalde stoffen in de lever ophopen. Deze ophoping kan schade aan de lever veroorzaken.
- Overgewicht: Door overgewicht ontstaat leververvetting. De lever moet dan te veel vet verwerken. Op den duur gaat het vet zich in de lever ophopen. Door vervetting van de lever kunnen de levercellen gaan ontsteken. Dit zorgt voor cirrose.
Symptomen levercirrose
De lever heeft een grote reservecapaciteit. Dit geeft aan dat de lever in staat is om enige vorm van schade op te vangen. Een ander deel van de lever gaat effectiever werken waardoor er nog geen klachten merkbaar zijn. Wanneer de lever voor een groot deel is aangetast, geeft dat wel klachten. Er is in dat geval sprake van gedecompenseerde levercirrose. Onderstaande symptomen kunnen duiden op levercirrose. Welke symptomen iemand heeft, en de ernst ervan, is onder andere afhankelijk van de oorzaak. De volgende symptomen kunnen ontstaan:
- jeuk;
- buikpijn;
- vermoeidheid;
- gewichtsverlies;
- rode vlekken op handen;
- borstvorming bij mannen;
- pigmentvlekken in het gezicht;
- misselijkheid, braken en een verminderde eetlust;
- opgezette buik door vochtophoping. Dit wordt ook wel ascites genoemd;
- geelzucht. Geelzucht is vooral zichtbaar in het oogwit, deze is geel gekleurd;
- zichtbaar worden van stervormige bloedvaatjes op de bovenarmen en borst.
Wanneer de lever verder achteruit gaat kan dat zeer gevaarlijk zijn. Zo kan het bijvoorbeeld leverkanker veroorzaken. In het uiterste geval leidt het tot de dood.
Behandeling levercirrose
Wanneer er eenmaal sprake is van een gedecompenseerde levercirrose is dat helaas onomkeerbaar. De lever is dan niet meer in staat hiervan te herstellen. Een behandeling is er dan vooral op gericht om verdere achteruitgang te voorkomen. Ook heeft een behandeling als doel dat symptomen verminderen en complicaties worden voorkomen. Veel mensen met cirrose hebben bijvoorbeeld last van het vasthouden van vocht in de buik. Door het gebruik van vocht afdrijvende medicijnen kunnen deze klachten worden verminderd.
Welke behandeling iemand met levercirrose krijgt, is afhankelijk van de oorzaak. Wanneer alcohol de boosdoener is, dient direct gestopt te worden met het drinken van alcohol. Omdat overmatig alcoholgebruik vaak tot een verslaving heeft geleid, kan stoppen lastig zijn. Er kan begeleiding worden aangeboden bij het stoppen met drinken.
Wanneer een bepaalde vorm van hepatitis de oorzaak is van de cirrose, is het noodzakelijk deze te behandelen. Sommige hepatitis, zoals de B variant, komt door een virus. In dat geval is de behandeling erop gericht het virus te bestrijden met antivirale medicijnen.
Voeding en Levercirrose
Aangezien de lever een belangrijke functie vervult bij het verteren en verwerken van voedingsstoffen, kunnen hier problemen bij ontstaan. Bijvoorbeeld een tekort aan bepaalde vitamines. Doordat de lever niet meer goed in staat is om alle voedingsstoffen goed te verteren ontstaat er nogal eens ondergewicht en ondervoeding. Ondergewicht betekent dat het gewicht te laag is. Ondervoeding betekent dat er te weinig voedingsstoffen het lichaam binnen komen. Vaak gaat ondervoeding en ondergewicht samen. Door ondervoeding en ondergewicht is de weerstand verminderd. Met een verminderde weerstand is iemand vatbaarder voor virussen en bacteriën. Met voldoende, gevarieerde en gezonde voeding kan de kans op ondergewicht en ondervoeding worden verlaagd. Soms kan een multisupplement helpen om alle benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen. Een diëtist kan hierin adviseren.
Een ander gevolg van levercirrose kan vochtophoping in het lichaam zijn. Vocht kan zich ophopen in armen, benen of de buik. Om dit te verminderen dient er minder zout te worden gegeten. Zout heeft namelijk een vocht aantrekkende functie. Door minder zout binnen te krijgen kan vochtophoping worden tegengegaan of verminderd worden.
Er mag bij levercirrose geen alcohol worden gedronken. Het maakt hierbij niet uit of de cirrose ontstaan is als gevolg van alcoholgebruik of niet. Alcohol kan de lever namelijk verder aantasten. Gehele onthouding is meestal noodzakelijk.
Onderzoek levercirrose
- Behandeling van hepatitis C met een eiwitrijk dieet kan klachten helpen verminderen. Patiënten met hepatitis C vallen door de ziekte vaak veel af en verliezen spierkracht. Door vijf kleine maaltijden op een dag te gebruiken, met voldoende eiwit kan dat verminderd worden.
- Eén op de tien zware drinkers krijgt te maken met levercirrose. Een zware drinker die meer dan tien jaar drinkt, heeft een aanzienlijke kans op levercirrose. Hierbij hebben sommige mensen meer kans op het ontwikkelen van cirrose dan anderen.
- Als gevolg van levercirrose kan diabetes ontstaan. Diabetes wordt ook wel suikerziekte genoemd. Bij suikerziekte is het suikergehalte in het bloed te hoog. De lever kan de stofwisseling van koolhydraten niet goed meer uitvoeren. Hierdoor ontstaat suikerziekte.
Externe informatie levercirrose of producten
We zijn extern onderstaande levercirrose boeken en relevant product, voor u tegengekomen:
- Alcoholic Liver Cirrhosis, e-BOOK. Auteur Dr. Miriam Kinai, Engels. Alcoholic Liver Cirrhosis teaches you the causes and symptoms, tests and treatment, prognosis and prevention for this liver disease which is associated with drinking alcohol.
- The First Year Cirrhosis. Auteurs James L. Dickerson & Fredric Regenstein, Engels, 320 pagina’s. The book includes advice on treating symptoms, extending longevity, managing stress, and getting the best care possible for anyone affected by this condition.
- Liver Support is het allerbeste op het gebied van leversuppletie. Het bevat de belangrijkste kruidenextracten die een goede lever- en galfunctie ondersteunen. Het zorgt voor een reinigende werking van je lever. Ook ondersteunt het de spijsvertering. De kruidenextracten zijn, conform wetenschappelijke studies, hoog gedoseerd en bevatten een hoge concentratie werkzame stoffen. Zowel de inhoud als de capsule zijn 100% Vegan.
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.