Prokinetica
Prokinetica zijn geneesmiddelen die de maag stimuleren om zich te ontledigen van voedsel. Prokinetica worden voorgeschreven bij een vertraagde of verstoorde maaglediging. Door vertraagde maaglediging kan men klachten krijgen zoals boeren, misselijkheid, een opgeblazen, zwaar gevoel, braken, vroegtijdige verzadiging en refluxklachten. Reflux is de medische term voor brandend maagzuur. Door dit brandend maagzuur kunnen klachten ontstaan zoals het terugvloeien van de maaginhoud in de mondholte, boeren, heesheid en slikklachten. Prokinetica stimuleert de spieren van de maag.
De maagspieren zorgen ervoor dat het voedsel goed gekneed en gemaald wordt. Tevens zorgen de spieren ervoor dat het voedsel goed gemengd wordt met maagsap. Maagsap wordt in de maag zelf aangemaakt. Het maagsap is erg zuur en zorgt voor de vertering. Nadat het voedsel goed gekneed, gemalen en gemengd is, gaat het voedsel de dunne darm in. Door het gebruik van prokinetica trekken de spieren van de maag zich regelmatiger samen. Hierdoor belandt het voedsel eerder in de dunne darm. Wanneer het voedsel eerder in de darm belandt en minder lang in de maag blijft zitten, kan misselijkheid voorkomen worden. Tevens kan, wanneer het voedsel eerder in de dunne darm belandt, de maaginhoud minder snel terugstromen naar de slokdarm. De slokdarm is een orgaan dat behoort in het maag-darmkanaal. Het maagdarmkanaal wordt ook wel het spijsverteringsstelsel genoemd. Het spijsverteringsstelsel zorgt ervoor dat het eten wordt verteerd.
Soorten prokinetica en werking
Er bestaan verschillende soorten prokinetica. Voorbeelden van prokinetica zijn:
- Domperidon: Domperidon zorgt er voor dat de bewegingen van de maag en het eerste deel van de darmen gestimuleerd worden. Tevens versnelt domperidon de passage van voedsel van de maag naar de dunne darm. Het gevolg hiervan is dat de maag sneller leeg is. Domperidon kan onder andere gebruikt worden bij misselijkheid, braken, een opgeblazen gevoel, maagklachten, migraine en problemen bij borstvoeding.
- Metoclopramide: Ook metoclopramide stimuleert de bewegingen van de maag en het eerste deel van de darmen. Tevens versnelt metoclopramide de passage van voedsel van de maag naar de darmen. Hierdoor is de maag sneller leeg. Metoclopramide wordt voorgeschreven bij misselijkheid, braken, migraine en de hik.
- Erytromycine: Erytromycine wordt gebruikt wanneer sprake is van een vertraagde maaglediging. Erytromycine zorgt er namelijk voor dat de beweging van het maag-darmkanaal wordt gestimuleerd. De doorgang van voedsel door de maag en darmen wordt verbeterd. Erytromycine wordt bij uitzondering voorgeschreven door artsen.
Bijwerkingen prokinetica
Bij het gebruik van prokinetica kunnen verschillende bijwerkingen optreden. Deze bijwerkingen verschillen per geneesmiddel, persoon en dosering.
Domperidon: Voorbeelden van bijwerkingen die bij het gebruik van domperidon kunnen optreden zijn:
- Bewegingsstoornissen: Bij het gebruik van domperidon kan men last krijgen bewegingsstoornissen. Voorbeelden van bewegingsstoornissen zijn stijve spieren, beven, rusteloosheid en plotselinge spiertrekkingen.
- Darmkrampen: Bij het gebruik van domperidon kunnen darmkrampen optreden.
- Overgevoeligheid: Men kan overgevoelig zijn voor domperidon. Bij overgevoeligheid voor domperidon kunnen galbulten en huiduitslag ontstaan. Wanneer men een ernstige overgevoeligheidsreactie heeft, kan men benauwd worden en een opgezwollen gezicht krijgen. Het is dan belangrijk onmiddellijk naar de arts te gaan. Tevens kan in beide gevallen het middel niet nog een keer gebruikt worden. Wanneer het middel opnieuw gebruikt zou worden, zou namelijk weer de overgevoeligheidsreactie optreden.
Metoclopramide: Voorbeelden van bijwerkingen die bij het gebruik van metoclopramide kunnen optreden zijn:
- Maag-darmklachten: Bij het gebruik van metoclopramide kunnen maagdarmklachten zoals verstopping en diarree ontstaan.
- Overgevoeligheid: Men kan overgevoelig zijn voor metoclopramide. Bij overgevoeligheid voor metoclopramide kan men huiduitslag, galbulten en jeuk krijgen. Wanneer men een ernstige overgevoeligheidsreactie heeft, kan men benauwd worden en een opgezwollen gezicht, tong, lippen en keel krijgen. Het is belangrijk onmiddellijk naar de arts te gaan. Tevens kan in beide gevallen het middel niet nog een keer gebruikt worden. Wanneer het middel opnieuw gebruikt zou worden, zou namelijk weer de overgevoeligheidsreactie optreden.
- Slaperigheid: Bij het gebruik van metoclopramide kan men zich slaperig en vermoeid voelen. Tevens kan men zich zwak voelen.
Erytromycine: Voorbeelden van bijwerkingen die bij het gebruik van erytromycine kunnen optreden zijn:
- Maag-darmklachten: Bij het gebruik van erytromycine kunnen verschillende maag-darmklachten optreden. Voorbeelden van maagdarmklachten die kunnen optreden zijn misselijkheid, braken, buikkramp, diarree, verstopping en winderigheid.
- Overgevoeligheid: Men kan een overgevoeligheidsreactie krijgen bij het gebruik van erytromycine. Bij een overgevoeligheidsreactie op erytromycine kan men huiduitslag en jeuk krijgen. Tevens kan men overgevoelig reageren op zonlicht bij het gebruik van erytromycine. Wanneer er sprake is van overgevoeligheid is het belangrijk de arts te raadplegen. Het middel kan bij overgevoeligheid niet nog een keer gebruikt worden. Wanneer het middel opnieuw gebruikt zou worden, zou namelijk weer de overgevoeligheidsreactie optreden.
Tevens kunnen bovenstaande geneesmiddelen een wisselwerking hebben met andere geneesmiddelen. Met een wisselwerking wordt bedoeld dat het ene geneesmiddel de werking van het andere geneesmiddel kan beïnvloeden. Dit verschilt per prokinetica.
Voeding en prokinetica
Bij de genoemde prokinetica gelden er geen speciale voedingsrichtlijnen. Wel gelden er bepaalde leefregels om bijvoorbeeld een opgeblazen gevoel en misselijkheid te verminderen of te voorkomen. Zo kan het bij een opgeblazen gevoel helpen om niet te veel te eten, te stoppen met roken, stress te vermijden en regelmatig te bewegen. Tevens kan het helpen de voedingsmiddelen te vermijden die normaal klachten veroorzaken.
Ook bij refluxklachten kunnen klachten verminderd of zelfs voorkomen worden wanneer men op de voeding let. Zo is het belangrijk voldoende te drinken en vezelrijke producten te eten. Dit kan namelijk zorgen voor zachte ontlasting. Zachte ontlasting kan er weer voor zorgen dat er minder druk in de buik zit die klachten veroorzaakt. Daarnaast is het bij refluxklachten belangrijk om voldoende en regelmatig te bewegen. Tevens kunnen refluxklachten verminderd worden wanneer men afvalt indien er sprake is van overgewicht.
Onderzoek prokinetica
- Uit onderzoek is gebleken dat steeds meer mensen last hebben van brandend maagzuur. Zo is het aantal mensen die minimaal één keer per week brandend maagzuur hadden de afgelopen 10 jaar met 50% gestegen. Mogelijk wordt deze stijging veroorzaakt door de toename van het aantal mensen met overgewicht.
- Andere veelgebruikte middelen bij brandend maagzuur zijn rennie en gaviscon. Beide middelen neutraliseren de maaginhoud. Hierdoor kunnen de klachten ten gevolge van brandend maagzuur verdwijnen of verminderen. Rennie en gaviscon zijn geen prokinetica.
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.