DietCetera

Uitgeschreven voedingsadviezen

Obstipatie

Help ons dit platform te verbeteren, vul de vragenlijst in!

Obstipatie (verstopping of constipatie)

 
Obstipatie is als de stoelgang langzaam of moeizaam verloopt. Obstipatie wordt ook wel verstopping of constipatie genoemd. Defecatie is een ander woord voor stoelgang. Tien tot dertig procent heeft wel eens last van verstopping. Hiervan hebben vrouwen dubbel zoveel klachten dan mannen. Naarmate de leeftijd vordert, wordt de kans op obstipatie groter. Daarnaast is bij veel mensen het verschil tussen obstipatie en een lastige stoelgang lastig in te delen. Een lastige stoelgang is van korte duur. Ongeveer 1 op de 3 mensen heeft wel eens last van een lastige stoelgang. Een lastige stoelgang komt gedurende een vakantie vaker voor. Mensen durven in het buitenland vaak niet naar het toilet te gaan. Door gebrek aan hygiëne, dat de aandrang op een verkeerd moment komt, of dat de stoelgang niet gaat. Maar ook een ander leef- en eetritme kan daarbij de oorzaak zijn.

Back angled view with bag open and handles to the side.

“Echt een hoop geleerd hiervan! Vooral welke producten ik meer zou moeten eten.”
– Tjalling De Wit

Persoonlijk voedingsplan

Product informatie

€29

Reviews

4.6 van 5 sterren

Beschrijving

In je persoonlijk voedingsplan krijg je concrete handvatten om je doelen te bereiken. Je leest wat je wel en wat je juist niet moet eten en welke gezondheidsvoordelen dit heeft. Je leert hoe je zelf een gebalanceerde maaltijd samenstelt en wat belangrijke zaken zijn om hierbij in de gaten te houden.

Persoonlijk voedingsadvies van onze diëtisten

Duidelijk maandmenu met heerlijk recepten

Praktisch tips over wat je niet en wat je juist wel kan eten

Betaalbaar e-book: €29,-

Product options

Bestellen

Obstipatie is een vervelende en belastende aandoening.

Obstipatie is het gevolg van ontlasting die te lang in de darmen blijft. Door deze langere tijdsduur wordt meer vocht uit de ontlasting onttrokken. Hierdoor wordt de ontlasting hard en is het moeilijk om naar het toilet te gaan. De reden waarom de ontlasting lang in de darmen blijft zitten kan verschillend zijn.
 
Veel mensen ervaren obstipatie als moeilijk en belastend. In het bijzonder vrouwen kunnen zich schamen voor de obstipatie opgezette buik. Het kan zelfs voorkomen dat mensen hun vakantie opzeggen vanwege deze verstopping. Andere mensen kunnen zoveel last hebben dat ze zich op werk ziek melden. Obstipatie is een vervelende en belastende aandoening.
 

Symptomen obstipatie

Obstipatie wordt vastgesteld als men minder dan drie keer per week ontlasting heeft. Een normale defecatie (stoelgang) is drie keer per week tot drie keer per dag. De ontlasting moet wel soepel en zacht zijn. Wanneer de ontlasting hard en droog is dan is er wel sprake van obstipatie. Het kost vaak veel moeite om de ontlasting kwijt te raken. Meestal lukt het alleen door hard te drukken. Ook hebben mensen met obstipatie het gevoel dat de darm niet leeg is. Het gevoel dat de ontlasting nog in de darm zit is blijvend. Mensen met obstipatie kunnen onder andere de volgende symptomen ervaren:

  • buikpijn;
  • vermoeidheid;
  • loze aandrang;
  • verminderde eetlust;
  • bloed bij de ontlasting;
  • vol of opgeblazen gevoel;
  • lange tijd op het toilet zitten;
  • gevoel dat alle ontlasting nog niet uit het lichaam is;
  • winderigheid, opgezette buik, borrelingen in de buik.

Wanneer er bloed bij de ontlasting zit, is het zeer verstandig om een afspraak te maken met de huisarts. Ook als andere klachten zoals buikpijn of veranderde stoelgang lang aanhouden is het verstandig. Tevens als darmkanker, de ziekte van Crohn of een andere darmziekte voorkomt in de familie, is het wijs om naar de huisarts te gaan.
 
Naast de symptomen kunnen ook complicaties ontstaan of aanwezig zijn. Complicaties zijn problemen die kunnen ontstaan als gevolg van een ziekte. In dit geval is het obstipatie. Hieronder worden enkele voorbeelden genoemd en uitgelegd:

  • Aambeien: Dit zijn opgezwollen bloedvaten die zich rond de anus bevinden. Na of tijdens het lozen van de ontlasting (defecatie) kunnen deze leiden tot bloedverlies.
  • Anuskloofjes (anusfissuur): Het kloofje kan leiden tot bloedverlies. Kloofjes ontstaan waarschijnlijk doordat tijdens de ontlasting veel druk wordt gezegd op de anus. De oorzaak is niet geheel duidelijk. Het lozen van de ontlasting is pijnlijk. De ontlasting wordt vaak opgehouden vanwege angst voor pijn.
  • Overloopdiarree: De ontlasting die hoger in de darm ligt, is door bacteriën gaan gisten. Op deze manier ontstaat er diarree. Deze diarree kan langs de harde obstipatie sijpelen.
  • Ontlasting (fecale) en urine-incontinentie: Bij incontinentie verliest iemand de controle over de spieren die ervoor zorgen dat de ontlasting of de plas opgehouden wordt. De spieren van de bekkenbodem zijn verslapt en/of zwak. Beschadigde of gebroken zenuwbanen kunnen een oorzaak zijn. Bij fecale incontinentie komen kleine hoeveelheden ontlasting los zonder dat de persoon daar iets aan kan doen. Hier kan weinig aan gedaan worden, omdat de afsluiting van het anus niet functioneert. Bij urine-incontinentie heeft men geen controle over het plassen. Hierdoor kan urine lekken.
  • Urineretentie: Met urineretentie wordt bedoeld dat de urine niet goed de blaas uit kan. De uitstroom van de blaas, de urine, wordt belemmerd. Dit komt door een overvolle endeldarm. Deze drukt de urinebuis een beetje dicht. De endeldarm is het laatste stuk van de darm voor de ontlasting naar buiten gaat. Bij urineretentie kan de blaas niet volledig geleegd worden. Hierdoor kunnen urineweginfecties ontstaan.

Oorzaken obstipatie

In veel gevallen is een ongezond voedingspatroon of een verkeerd aangeleerde leefstijl de oorzaak. Het kan ook een verschijnsel of symptoom van een ziekte zijn. De meest voorkomende oorzaken van obstipatie zijn:

Menstruatie en obstipatie

Tijdens de menstruatie zijn veranderingen in het lichaam aanwezig. Vooral op het gebied van hormonen. Hormonen zorgen voor allerlei processen en reacties in het lichaam. Ze zorgen ervoor dat het lichaam goed functioneert. Tijdens de menstruatie hebben de hormonen mede effect op de stoelgang. Hierdoor kan de ontlasting langer in de buik aanwezig blijven. Het vocht wordt door de darmen uit de ontlasting gehaald. De ontlasting wordt harder en het wordt moeilijker om naar het toilet te gaan. De stoelgang is minder vaak tijdens de menstruatie. Vaak is de stoelgang moeilijk en pijnlijk.
 

Stress en obstipatie

Stress kan op vele manieren worden geuit. In combinatie met obstipatie is stress vaak psychisch. Met psychisch wordt bedoeld dat men (te) veel denkt over sommige dingen. Of men kan piekeren over onderwerpen of gebeurtenissen. Bijvoorbeeld een belangrijke promotie op het werk of aanstaand een huwelijk. Maar ook een toets of tentamen kan voor veel stress zorgen. Door stress kunnen de zenuwen die door de darmen lopen, in verwarring gebracht worden. Hierdoor kan verstopping ontstaan. Maar ook het tegenovergestelde, diarree, kan ook plaatsvinden. Vaak is de stress die men ervaart, maar tijdelijk. Na deze periode zal de rust weer terugkeren in het lichaam en de klachten overgaan. Als de stress echter langdurig aanwezig is, kan de obstipatie chronisch worden. Chronisch is een ander woord voor langdurig, constant en aanhoudend. Men kan dus een lange tijd met obstipatie rondlopen als gevolg van stress.
 

Bewegen en obstipatie

Weinig beweging heeft ook invloed op obstipatie. Door weinig te bewegen worden de darmen lui en zullen niet optimaal werken. Door matig te gaan bewegen, bevordert dit al de darmfunctie. Dit zorgt ervoor dat de verstopping minder kan worden. Tevens kunnen de klachten zoals buikpijn en buikkrampen verminderen. Door het bewegen komen warmte en bloed beter bij de darmen. Warmte en een betere doorbloeding van de darmen zorgen voor een vermindering van de obstipatie.
 

Voeding en obstipatie

Bij obstipatie dienen voldoende vezels in combinatie met voldoende vocht genuttigd te worden. Voedingsvezels zijn stoffen in bepaalde producten die slecht of niet afgebroken kunnen worden. Vezels kunnen oplosbaar en onoplosbaar zijn. Deze vormen hebben allebei een andere werking in de darmen.
 
Oplosbare vezels worden door de in de darm aanwezige bacteriën afgebroken in bepaalde stoffen. De stoffen die overblijven zorgen voor een goede darmwerking. Onoplosbare vezels worden niet afgebroken door bacteriën. Onoplosbare vezels zijn als het ware sponzen. Deze vezels houden vocht vast en worden groter in volume. Daarnaast prikkelen ze de darmwand, wat resulteert in meer bewegingen van de darmspieren. Door de beweging kan de darminhoud gemakkelijk door de darmen heen gaan. Het is verstandig om veel te drinken bij het gebruik van vezels. Vocht zorgt ervoor dat de vezels goed hun werk kunnen doen. Anders werken de vezels averechts en kunnen ze juist meer obstipatie veroorzaken.
 

Behandeling obstipatie

Anale manometrie is een onderzoek dat wordt uitgevoerd om uit te zoeken waar de obstipatie vandaan komt. De kringspier die zich bevindt aan het einde van de anus wordt gecontroleerd. Het laatste gedeelte van de darmen, de endeldarm en de anus, wordt gevuld met ontlasting. Wanneer deze vol zit wordt de druk hoog. Door de druk krijgt men de aandrang om naar het toilet te gaan. De controle is ervoor om te kijken of de kringspier goed werkt. Dit wordt gedaan door middel van een ballonnetje. Deze is verbonden met een computer om de druk in de anus te meten. Aan de hand van de uitslag kan gekeken worden of de kringspier goed werkt. Dan kan meestal beoordeeld worden waar de obstipatie vandaan komt.
 

Medicatie obstipatie

Bij ernstige obstipatie wordt regelmatig gebruik gemaakt van medicatie. Dit kan voorgeschreven worden door de huisarts of men gaat zelf op zoek naar een laxerend middel. De medicatie zorgt ervoor dat de ontlasting soepel en gemakkelijk het lichaam kan verlaten. De laxantia (laxeermiddelen) kunnen op verschillende manieren werken:

  • Bulkvormers: Deze zorgen ervoor dat de darminhoud opzwelt door vocht op te nemen. Hierdoor wordt het volume groter in de darmen. Bij deze laxantia wordt aangeraden om voldoende  water te drinken. Anders zou het effect averechts zijn.
  • Osmotisch werkend: Een osmotisch werkend laxeermiddel zorgt dat de darmen water vasthouden. Door het vele water blijft de darminhoud zacht en soepel. Hierdoor wordt de darminhoud groter en bevordert de bewegingen van de darmen.
  • Glijmiddelen: Deze zorgen ervoor dat de slijmlaag in de darmen wordt bevorderd. De slijmlaag is ervoor bedoeld dat de darminhoud niet blijft hangen aan de darmwand. Hierdoor kan de darminhoud gemakkelijk de darmen passeren. Tevens zorgen ze ervoor dat water wordt vastgehouden in de darmen. Zodat de darminhoud zacht en soepel blijft.
  • Emolliëntia: Deze zorgen dat het watergehalte in de ontlasting wordt verhoogd.
  • Contactlaxantia: Deze groep prikkelt de darmwand op een chemische manier. Dit zorgt ervoor dat de darmbeweging wordt bevorderd. Tevens zorgen ze ervoor dat het vochtgehalte in de darmen hoog is. Ze zorgen dat het vocht niet wordt opgenomen in de darmen, maar in de darmen blijft.

Het is verstandig om goed op te letten hoe lang en hoe vaak laxeermiddelen gebruikt mogen worden. Sommige laxeermiddelen hebben namelijk bijwerkingen. Hieronder staan een paar van deze bijwerkingen beschreven.

  • Bij chronisch gebruik van contactlaxantia (uitleg paragraaf hierboven) kan de werking verminderen. Doordat het vaak gebruikt wordt, kan het lichaam de laxantia niet goed meer verdragen. Ook kan langdurig gebruik zorgen voor waterige diarree met overmatig verlies van water en zouten. Tevens kan het een beschadiging van de darmzenuwen teweegbrengen. Hierdoor zullen de darmbewegingen steeds verder afnemen.
  • Laxeermiddelen die als eigenschap volumevergroting hebben, kunnen een opgeblazen gevoel, buikkrampen, winderigheid en misselijkheid veroorzaken.
  • Bij alle volume vergrotende laxantia dient veel vocht gedronken te worden. Anders zal het middel niet goed werken. De kans op obstipatie is dan verhoogd.
  • Bij een langdurig of chronisch gebruik van osmotisch (uitleg paragraaf hierboven) werkende laxantia kan een verstoring plaatsvinden van  het evenwicht tussen water en zout in het lichaam.

Darmspoeling

Er zijn veel verschillende meningen over darmspoelingen (colonhydrotherapie ofwel klysma). Het is niet wetenschappelijk aangetoond dat het werkt. Een darmspoeling is een methode om alle ontlastingsresten, bacteriën en andere stoffen uit het lichaam te verwijderen. Ook worden de bacteriën die zich in de darmen bevinden weggespoeld. Dit wordt gedaan door water door de anus in de darm te laten lopen. Het wordt toegepast in verschillende klinieken onder de term darmspoelingen. Hierbij wordt de hele dikke darm schoongespoeld. In het ziekenhuis wordt de darm door middel van een klysma gereinigd. Dit wordt gedaan ter voorbereiding van een operatie of onderzoek naar de dikke darm. Alhoewel tegenwoordig een laxeermiddel volstaat. In verzorgingstehuizen kan het worden toegepast bij mensen die niet normaal naar het toilet kunnen gaan. Dit kan bijvoorbeeld komen door een ruggenmergbeschadiging. In klinieken wordt vaak aangegeven dat het allerlei aandoeningen, ziektes en klachten zou verhelpen. Hier is echter geen bewijs voor. Het is maar een tijdelijke oplossing. Dezelfde symptomen komen vaak weer terug na een spoeling.
 

Bekkenbodem fysiotherapie

Bekkenbodem fysiotherapie zorgt ervoor dat iemand bewust wordt van de spieren. De spieren rond de bekken worden gebruikt voor het urineren en de ontlasting. Als iemand last heeft van urine- of fecale-incontinentie kan deze therapie veel nut hebben. Dit wordt bij en samen met een fysiotherapeut gedaan. Om te zorgen dat de oefeningen goed verlopen en dat alles begrepen wordt. Samen met de fysiotherapeut wordt aan de hand van de klachten een behandelplan opgesteld.
 

Obstipatie risicogroepen

Met het oog op obstipatie kunnen een aantal groepen eerder obstipatie krijgen dan andere. Deze risicogroepen worden kort toegelicht.

  • Ouderen: Obstipatie bij ouderen komt vooral door de vezelarme voeding, te lage vochtinname, te lage calorie-inname en een gebrek aan beweging. Doordat maaltijden vaker overgeslagen worden, komen er minder vezels binnen. De darm zelf kan ook zorgen voor obstipatie. De darm is net als de persoon ouder geworden. Daarom kan deze minder goed functioneren. Dit komt door de verminderde elasticiteit van de darmwand. Geschat wordt dat in verpleeghuizen 50-75% van de ouderen last heeft van obstipatie.
  • Zwangere vrouwen: Ongeveer 11% tot 38% van de zwangere vrouwen heeft last van obstipatie. Dit komt door de hormonen die aanwezig zijn tijdens de zwangerschap. Deze hormonen, progesteron en oestrogeen, remmen de bewegingen van het spierweefsel in de darmen. Daarnaast hebben de darmen meer tijd nodig om de darminhoud te laten passeren.
  • Kinderen: Obstipatie komt ook frequent voor bij kinderen tussen 0 en 12 jaar. Kinderen kunnen de ontlasting bewust ophouden. Dit kan komen door angst voor pijn. Het kan zijn dat het kind vroeger een pijnlijke ervaring heeft gehad met de ontlasting. Ook kan een verkeerde zindelijkheidstraining, vezelarme voeding met weinig vocht of een verminderd aandranggevoel een rol spelen.
  • Gebruikers van opioïden: Opioïden zijn medicaties met een pijnverlichtende werking, zoals morfine. Als men gebruik maakt van opioïden, treedt in 40 tot 70% van de gevallen obstipatie op. Dit komt door: afname van de darmbeweging, verminderd vochtgehalte in de darmen, verhoogd gehalte van water en zouten in de weefsels rondom de darmen en verminderde gevoeligheid in de darmen die iets kan zeggen over de darminhoud.
  • Verstandelijk gehandicapten: Deze groep heeft vaker last van obstipatie door onvoldoende vocht- en/of vezelinname. Daarnaast spelen ook andere factoren een rol. Bijvoorbeeld een verminderde spierfunctie, weinig beweging, afhankelijkheid van verzorgers om naar het toilet te gaan en medicatie.

Onderzoek obstipatie

Uit onderzoek blijkt dat sacrale neuromodulatie helpt bij obstipatie. Sacrale neuromodulatie is een therapie die wordt gebruikt als de effecten van voeding en medicatie niet baten. Bij deze therapie worden lage en zachte golven naar de spieren in de onderrug gezonden. Deze golven komen van een elektrode en overstemmen de andere lichaamsgolven. Hierdoor zorgen zij dat de defecatie weer frequenter verloopt. Deze therapie wordt ook gebruikt bij blaas- en urineproblemen.
 

Externe informatie obstipatie of producten

We zijn extern onderstaande boeken en producten, betreffende obstipatie, voor u tegengekomen:

  • Uw voedingsplan. Nederlands, 70 pagina’s, DietCetera. Geeft concrete adviezen en aanwijzingen hoe u obstipatie zoveel mogelijk kunt tegengaan of verhelpen.
  • Obstipatie. Auteur A.J.P.M. Smout, Nederlands, 80 pagina’s. In dit boek wordt ingegaan op de oorzaken en de gevolgen van obstipatie, en wordt een overzicht gegeven van de verschillende behandelmogelijkheden, met en zonder medicijnen. De voedingsadviezen en leefregels die worden beschreven zijn gebaseerd op uitvoerig onderzoek.
  • Zorgboek Obstipatie. Nederlands, 188 pagina’s, Stichting September. Overzicht van medische informatie (oorzaken, diagnose) en behandelingen (laxeermiddelen, andere behandelingen). Bij de aanpak van obstipatie draait het vooral om zelfzorg: gezond eten, voldoende bewegen, effectief omgaan met stress en een effectief toiletgedrag.
  • Laxmed Obstipatie, sachets. LaxMed® granulaat wordt gebruikt voor de behandeling en verlichting van obstipatie bij volwassenen en kinderen en ter bevordering van een normale, regelmatige, pijnloze stoelgang.
  • AmiQure-Colostrum, capsules. Verhoogt, volgens de fabrikant, de weerstand, bevordert de darmwerking en beschermt de darmwand. Deze colostrum bevat de hoogste concentraties aan actieve bestanddelen.
  • Producten tegen constipatie via FamaLine apotheek.

Weten hoe u met voeding obstipatie (verstopping of constipatie) kunt tegen gaan of de klachten kunt verminderen?

Bestel dan hieronder het door uw DietCetera diëtist uitgeschreven voedingsplan.

Back angled view with bag open and handles to the side.

“Echt een hoop geleerd hiervan! Vooral welke producten ik meer zou moeten eten.”
– Tjalling De Wit

Persoonlijk voedingsplan

Product informatie

€29

Reviews

4.6 van 5 sterren

Beschrijving

In je persoonlijk voedingsplan krijg je concrete handvatten om je doelen te bereiken. Je leest wat je wel en wat je juist niet moet eten en welke gezondheidsvoordelen dit heeft. Je leert hoe je zelf een gebalanceerde maaltijd samenstelt en wat belangrijke zaken zijn om hierbij in de gaten te houden.

Persoonlijk voedingsadvies van onze diëtisten

Duidelijk maandmenu met heerlijk recepten

Praktisch tips over wat je niet en wat je juist wel kan eten

Betaalbaar e-book: €29,-

Product options

Bestellen