Raw food
Raw food is een dieet dat erg populair is in Hollywood. Raw food betekent ‘rauw voedsel’. Mensen die het raw food dieet volgen worden raw foodisten genoemd. In Nederland wordt ook de naam ‘rauwariërs’ gebruikt. Raw foodisten zien raw food meer als een levenswijze dan als een dieet, in de vorm van een aangepast voedingspatroon. De raw food levenswijze houdt in dat mens en natuur in harmonie met elkaar leven. Het lichaam dient volgens raw foodisten goed gevoed te worden en de geest dient verrijkt te worden. Raw foodisten lijken meer liefde en empathie te ervaren en schijnen minder last te hebben van emotionele schommelingen dan de gemiddelde mens.
Raw food en voeding
Mensen die het raw food dieet volgen, eten alleen voedsel dat niet is gekookt, gebakken of gebraden. Voedingsmiddelen die wel worden gegeten in het raw food dieet zijn het liefst rauw en onbewerkt. Voorbeelden hiervan zijn groente, (gedroogd) fruit, zaden, noten en peulvruchten. Raw foodisten noemen rauw voedsel ook wel ‘living food’, oftewel levend voedsel. Hier wordt mee bedoeld dat de enzymen in de rauwe voedingsmiddelen niet gedood zijn door verhitting. De verschillende soorten enzymen en de mogelijke werking van de enzymen wordt verderop in te tekst uitgelegd. Er zijn verschillende stromingen binnen de raw food aanhangers. Niet alle stromingen hebben een eigen naam. Wel is er bijvoorbeeld de ‘raw veganism’ stroming. In de raw veganism stroming worden vlees, vis en melkproducten vermeden. Iedere stroming heeft zijn eigen kijk op voedsel. Zij eten alleen wat zij denken dat goed is en vermijden het overige. De stroming ‘Sadvic’ gebruikt bijvoorbeeld helemaal geen dierlijke producten en ziet yoga-oefeningen als een onderdeel van het raw food dieet.
Over het algemeen vinden raw foodisten koemelk niet geschikt om door de mens gebruikt te worden. Een reden hiervoor is dat het eiwit in melkproducten moeilijk verteerbaar is. Een andere reden is dat veel bevolkingsgroepen de suikers die in melk zitten, lactose genoemd, slecht verdragen, wat tot klachten kan leiden. Zuivel bevat de mineralen magnesium en calcium. Magnesium speelt een rol bij het behoud van sterke botten en soepele gewrichten. Calcium geeft stevigheid aan het skelet en het gebit. De verhouding tussen magnesium en calcium in melk is ongunstig. In melk zit te veel calcium vergeleken met de hoeveelheid magnesium. Het drinken van veel melk zorgt daarom voor een ongunstige verhouding van magnesium en calcium in het lichaam. Het lichaam trekt magnesium uit de botten om een juiste verhouding met calcium te verkrijgen. Het onttrekken van magnesium uit de botten kan leiden tot broosheid van de botten, oftewel osteoporose. Een teveel aan bijvoorbeeld koemelk zou volgens raw foodisten daarom de kans op broze botten en botbreuken doen verhogen. Zuivel bevat echter ook vitamine D. Een goede calcium- en vitamine D inname vertraagt het proces van osteoporose op latere leeftijd. Zuivel wordt door de meeste raw foodisten gemeden. Sommige raw foodisten gebruiken rauwe melk en rauwe eieren. Om voldoende calcium en vitamine D binnen te krijgen, zijn raw foodisten vooral op andere bronnen aangewezen. Waaronder sommige groenten en noten.
Toevoegingen, zoals kleurstoffen, worden over het algemeen vermeden door raw foodisten. Conserveermiddelen als zout worden wel gebruikt om eventuele schadelijke stoffen in het voedsel tegen te gaan.
Hoeveel mensen volgens het raw food dieet eten is onduidelijk. Wel schijnt het raw food dieet, met name in de Verenigde Staten en West-Europa, in populariteit te groeien. Er zijn speciale raw food winkels waar voedingsmiddelen gekocht kunnen worden, maar dit zijn er niet veel. De meeste raw foodisten zullen voedingsmiddelen in de supermarkt of op de markt kopen.
Hoe werkt raw food?
Tijdens de verhitting van voedingsmiddelen gaan vitamines en enzymen verloren. Vitamines zijn stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken. De inname van vitamines is onmisbaar, aangezien het lichaam zelf vitamines niet of onvoldoende kan aanmaken. Vitamines zijn nodig voor een goede gezondheid, groei, ontwikkeling en herstel. Een enzym is een eiwit die een bepaalde functie in het lichaam heeft.
Er zijn drie soorten enzymen:
- Metabolische enzymen: Metabolische enzymen zijn nodig voor het herstellen van de lichaamscellen. Bovendien stimuleren metabolische enzymen andere enzymen in hun functie.
- Menselijke verteringsenzymen: Menselijke verteringsenzymen zorgen ervoor dat mensen voedingsstoffen uit de voeding op kunnen nemen.
- Voedingsenzymen: In alle voeding, zowel plantaardig als dierlijk, zijn voedingsenzymen te vinden.
Om voedsel te kunnen verteren hebben mensen enzymen nodig. Enzymen zorgen ervoor dat voedsel wordt afgebroken tot losse voedingsstoffen. Dankzij dit afbraakproces kunnen de lichaamscellen de voedingsstoffen opnemen.
Wanneer voedsel boven de 48 graden wordt verhit, gaan de voedingsenzymen verloren. Voeding die verhit is, bijvoorbeeld gekookt of gefrituurd, bevat dus geen of minder enzymen. Wanneer verhit voedsel wordt gegeten, zal het lichaam volgens raw foodisten de eigen enzymen moeten gebruiken om het voedsel te verwerken. Raw foodisten willen de lichaamsreserves aan enzymen niet aanspreken. Volgens de raw foodisten leidt het eten van verhit voedsel tot uitputting van het lichaam en de lichaamsprocessen, zoals het verteren van voedsel, de ademhaling en de hartslag. Door rauwe en onbewerkte voedingsmiddelen te eten, denken raw foodisten uitputting en overige klachten van het lichaam te voorkomen.
In een raw food dieet worden geen producten gegeten die boven de 48 graden Celsius zijn verhit. Een echte raw foodist heeft thuis een dehydrator (droogoven). In een droogoven kunnen producten zoals brood en crackers gemaakt worden. Het product wordt in de droogoven ontdaan van het water dat in het product zit. Doordat het water uit het product verdwijnt, wordt het knapperig. De droogoven verhit niet boven de 48 graden. Wanneer een product boven de 100 graden wordt verhit, kunnen enkele hiervoor gevoelige vitamines gedeeltelijk verloren gaan.
Een van de redenen waarom mensen het raw food dieet volgen, heeft te maken met het digestieve leukocytose proces. Dit proces houdt in dat het aantal witte bloedcellen in het bloed toeneemt, wanneer er voedsel binnenkomt. Het lichaam herkent delen van verhit voedsel niet als voeding en witte bloedcellen worden erop af gestuurd als afweerreactie. Uit onderzoek blijkt dat dit proces zich niet voordoet wanneer er rauw voedsel wordt gegeten. Het afweersysteem hoeft zich bij een raw food dieet dus niet bezig te houden met voedsel en kan volgens raw foodisten optimaal functioneren. De weerstand tegen ziekteverwekkers is volgens raw foodisten aanzienlijk beter, aangezien het afweersysteem zich alleen hierop concentreert.
Raw food en gezondheid
Of het raw food dieet werkelijk gezonder is dan een niet-raw-food dieet, staat regelmatig ter discussie. Het Voedingscentrum schrijft dat 100% rauw eten niet is aan te bevelen. Minstens 25% van de dagelijkse voeding zou volgens het Voedingscentrum gekookt moeten zijn. Zij geven aan dat het variëren in rauwe en gekookte voeding belangrijk is, omdat men dan zoveel mogelijke verschillende voedingsstoffen binnenkrijgt. Zoals voor alle diëten geldt, zijn er ook aan raw food zowel voor- als nadelen verbonden. De positieve en negatieve effecten van het raw food dieet worden in de volgende alinea’s besproken.
Positieve effecten raw food
Er zijn verschillende positieve effecten van het raw food dieet te noemen. Het gaat hierbij niet alleen om voordelen voor de gezondheid, maar ook over de invloed op het milieu en het dierenwelzijn.
Genezing diabetes type 2
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat een maand lang rauw eten diabetes type 2 patiënten kan genezen. De groene groenten, zoals broccoli, leveren naast vitamines en mineralen ook vezels. Deze voedingsmiddelen hebben over het algemeen weinig effect op het bloedsuikergehalte. Het bloedsuikergehalte is de hoeveelheid suiker die zich in het bloed bevindt. Het bloedsuikergehalte bereikt vaak een piek na een maaltijd, waarna hij weer daalt. Diabetespatiënten moeten hun bloedsuikergehalte goed onder controle houden, omdat een te hoog of laag bloedsuikergehalte gevaarlijk kan zijn.
Voorkomen van kanker
Een overmatige melkconsumptie zou bepaalde soorten kanker kunnen veroorzaken. Veel raw foodisten maken geen of minimaal gebruik van zuivelproducten om zo ziekten te voorkomen. Of kanker daadwerkelijk minder voorkomt bij het wel of niet mijden van een normale zuivelinname, is onbekend.
Geen dierenleed
Raw foodisten eten geen of weinig dierlijke producten. Op deze manier houden raw foodisten rekening met het dierenwelzijn. Raw foodisten strijden tegen het leed dat dieren wordt aangedaan in de voedingsmiddelenindustrie. Door geen dierlijke producten te eten zorgen raw foodisten dat zij niet bijdragen aan deze industrie.
Geen overconsumptie
Door alleen rauwe, plantaardige producten te eten, wordt er niet snel te veel gegeten. Er wordt gegeten wat nodig is en meer niet. Overgewicht en daarmee samenhangende welvaartsziekten zoals diabetes type 2 komen dan ook minder voor bij raw foodisten.
Minder milieubelastend
Een voeding vrij van dierlijke producten blijkt aanzienlijk minder milieubelastend te zijn. Zeker wanneer er vooral gebruik wordt gemaakt van biologische en lokale producten.
Vermindering van stress
Sommige raw foodisten volgen het dieet om een balans tussen lichaam en geest te vinden. Naast voeding houden zij zich bezig met meditatie, yoga- oefeningen en spirituele ontwikkeling. Dit leidt tot een rustig en kalm gevoel zonder al te veel emotionele schommelingen.
Aandachtspunten raw food
Naast positieve kanten kan het volgen van een raw food dieet ook nadelige kanten hebben. Hieronder volgt een uiteenzetting van de aandachtspunten van het raw food dieet.
Risico op voedselinfectie
Het eten van bepaalde rauwe groenten, zoals aardappelen en spruitjes, kan gevaarlijk zijn. Er komen namelijk van nature giftige stoffen in voor. Giftige stoffen in het product worden gedood door het product te koken en dus boven de 100 graden te verhitten. Raw foodisten verhitten voedingsmiddelen niet of niet warm genoeg om deze bacteriën te kunnen doden. Hierdoor is het risico op voedselinfectie bij raw foodisten wat groter dan bij mensen die wel verhitte producten gebruiken. Een voorbeeld van een schadelijke stof is lectine in rauwe peulvruchten. Als peulvruchten onvoldoende worden verhit, kan lectine de werking van de darmen ontregelen. Ook kan lectine de nieren beschadigen. Wanneer iemand teveel lectine heeft gegeten kan men misselijk worden en koorts krijgen. Niet alle gifstoffen worden onschadelijk gemaakt tijdens het verhitten. Als de gifstof niet onschadelijk is gemaakt, kan men ziek worden. Soms zijn gifstoffen niet schadelijk voor het menselijk lichaam. Lectine in erwten en linzen zijn bijvoorbeeld ongevaarlijk voor de mens.
Vitamine B12
Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten zoals vlees, eieren en zuivelproducten. Vlees en eieren wordt rauw vaak niet lekker gevonden en is slecht te verteren. Hierdoor worden deze dierlijke producten vaak volledig vermeden. Ook zuivel wordt over het algemeen vermeden door raw foodisten. Omdat er dus nauwelijks of geen dierlijke producten worden gegeten, is de kans op een tekort aan vitamine B12 groot. Een tekort aan vitamine B12 wordt vaak pas na een lange tijd merkbaar, omdat het lichaam een voorraad kan opslaan. Een vitamine B12 tekort leidt uiteindelijk tot bloedarmoede. Bloedarmoede is een aandoening waarbij het lichaam te weinig rode bloedcellen heeft. Hierdoor wordt er te weinig zuurstof vervoerd. Dit kan klachten geven als bleekheid, kortademig, snel vermoeid, transpireren, hoofdpijn, oorsuizen, hartkloppingen en duizeligheid. Om toch voldoende vitamine B12 binnen te krijgen, kunnen raw foodisten gebruik maken van supplementen.
Calcium
Omdat er geen of weinig dierlijke producten worden gebruikt in een raw food dieet, bestaat de kans dat er een tekort aan calcium ontstaat. Calcium komt namelijk in grote hoeveelheden voor in zuivel. Calcium komt naast zuivelproducten ook voor in andere plantaardige producten, waaronder bepaalde groenten en zaden. Om voldoende calcium binnen te krijgen dient er echter een dermate grote hoeveelheid van deze calciumrijke producten te worden gegeten, dat dit voor sommigen ontoereikend is. Bij onvoldoende inname van calcium kan in de botten een tekort aan calcium ontstaan, waardoor de botten lang week blijven. Beenverweking kan botpijnen en spierzwakte veroorzaken. Beenverweking is de voorloper van osteoporose.
Overige voedingsstoffen
Sommige voedingsstoffen worden na verhitting beter opgenomen. Raw foodisten eten producten meestal rauw en kunnen hierdoor voedingsstoffen mislopen. Bètacaroteen wordt uit gekookte wortelen bijvoorbeeld beter opgenomen dan uit rauwe wortelen. Bètacaroteen wordt ook wel provitamine A genoemd. Dit is als het ware het voor het lichaam bruikbare gedeelte van vitamine A. Het lichaam kan vitamine A voor een gedeelte zelf maken uit provitamine A. Uiteindelijk wordt maar een klein deel van de bruikbare vitamine A geleverd door provitamine A.
Ondergewicht
Bij raw foodisten wordt vaker ondergewicht geconstateerd dan bij niet- raw foodisten. Doordat er voornamelijk plantaardige producten worden gegeten, ligt de hoeveelheid calorieën vaak laag. Producten als groenten en fruit bevat namelijk weinig calorieën. Raw foodisten zijn voornamelijk aangewezen op plantaardige producten met een wat hoger caloriegehalte zoals avocado, noten en zaden.
Verminderde groei bij kinderen
Zoals eerder staat beschreven kan een raw food dieet leiden tot tekorten aan voedingsstoffen. Vooral voor kinderen kan dit nadelig zijn. Zo hebben kinderen voldoende calcium nodig voor de groei van botten en tanden. Als er onvoldoende calcium binnenkomt, kan dit groeiachterstand veroorzaken
Tandbederf
Waar vaak niet direct aan wordt gedacht is eventueel tandbederf bij een raw food dieet. Dit komt omdat er veel fruit wordt gegeten. Nu is het eten van voldoende fruit in principe positief. Echter, fruit is vaak ook erg zuur. Te veel zuur voedsel kan de tanden aantasten.
Hoe vaker de tanden in contact komen met zure voedingsmiddelen, hoe groter de kans op erosie. Tanderosie is het oplossen van het tandglazuur door de inwerking van zuren.
Lastige situaties
Omdat raw foodisten in de westerse samenleving nog overwegend in de minderheid zijn, kan dit ook voor lastige situaties zorgen. Zo kan uit eten gaan erg lastig zijn voor een raw foodist. De kans dat er niets op de kaart te vinden is dat past binnen een raw food dieet, is erg groot. Daarbij kunnen feestjes of andere etentjes bij iemand thuis moeilijke situaties met zich mee brengen. Veel mensen weten namelijk niet wat zij dienen te maken voor een raw foodist. Daarbij dienen raw foodisten zich vaak erg te moeten verdedigen voor hen dieet en levensstijl.
Onderzoek raw food dieet
- Er is een onderzoek gedaan naar de hoeveelheid gewichtsverlies bij mannen en vrouwen tijdens een langdurig raw food dieet. Het dieet werd ruim 3 jaar volgehouden door de deelnemers. De mannen verloren gemiddeld 9,9 kilogram en de vrouwen hadden een gewichtsverlies van gemiddeld 12 kilogram. Na dit gewichtsverlies viel 14,7% van de mannen en 25% van de vrouwen in de BMI categorie ‘ondergewicht’. (Koebnick et al. 1999)
- Tijdens een onderzoek werden 130 mensen die volgens het raw food dieet aten 39 maanden gevolgd om de ernst van het tandbederf te observeren. Een gemiddelde tanderosie kwam voor bij 37,2% van de deelnemers en bij 60,5% was er sprake van ernstige tanderosie. Bij slechts 2,3% van de groep werd geen tanderosie waargenomen. (Ganss et al. 1999)
Externe informatie raw food of producten
We zijn extern onderstaande boeken en producten, betreffende raw food, voor u tegengekomen:
- Raw food als levens kunst. Auteur Jenny Ross, Nederlands, 173 pagina’s. Als je geïnteresseerd bent in rawfood is dit een aanrader maar ook als je gewoon iets lekkers wilt uitproberen is dit een aanrader. Je hebt wel een goede blender nodig en een droog apparaat/dehydrater waar je echt de lekkerste dingen uit tovert.
- Het pure eten van raw food. Auteurs Anna de Leeuw & Helen Poolman, Nederlands, 143 pagina’s. Dit boek vraagt niet van je om een echte raw foodist te worden, maar geeft tal van raw food recepten die, zeker in de zomer, heerlijk smaken, perfect werken als je wat kilo’s kwijt wilt of gewoon wat gezonder maar wel lekker wilt eten.
- Rauw & gezond, Dieet- en lifestyle-revolutie. Auteur Judita Wignall, Nederlands, 192 pagina’s. Meer dan 100 recepten van smoothies en salades tot pasta’s en wraps. Rauw & gezond bevat alle informatie die u nodig hebt om te profiteren van het goede van rauw voedsel.
- Lucovitaal Super Raw Food Chia zaden. Chia zaad (Salvia hispanica) is rijk aan Omega 3-vetzuren. Daarnaast bevat het de Omega 6-vetzuren, is het een bron van eiwitten en boordevol voedingsvezels.
- Lucovitaal Super Raw Food Goji bessen. Goji is een Aziatische bes die van oorsprong in de Himalaya groeit. Bevat geen gluten, gist, zuivelproducten, maïs, soja, rijst, conserveringsmiddelen, smaak- of kleurstoffen. Kosher en geschikt voor vegetariërs.
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.