Hooikoorts en pollenallergie

 
Voeding kan hooikoorts en pollenallergie niet tegen gaan. Hooikoorts kan wel een reactie op bepaalde voeding veroorzaken. Hooikoorts is een bekend, maar vervelend fenomeen. Het is een allergie voor pollen. Het valt onder kruisallergie. Vooral rond de lente steekt het de kop op. Ruim 15 tot 20% van de Nederlanders heeft last van een pollen allergie (hooikoorts). Prikkende ogen, loopneus, niesbuien en jeukend gehemelte zijn bekende klachten. De aandoening is helaas (nog) niet te genezen. Door tijdig in te grijpen kunnen klachten verlicht of zelfs voorkomen worden.
 

Wat is hooikoorts?

De benaming hooikoorts kan misleidend overkomen. Het heeft niet veel te maken met hooi. En sprake van koorts is er meestal ook niet. Hooikoorts betekent overgevoelig zijn voor bepaalde pollen van grassen, planten en/of bomen. Pollen zijn kleine stuifmeeldeeltjes die zweven in de lucht. Door deze deeltjes in te ademen worden de slijmvliezen geprikkeld. Afhankelijk van de klachten kunnen dit de slijmvliezen van de ogen, neus, mond, keel en/of luchtpijp zijn. Vandaar de benaming pollenallergie.
 
Een allergie is echter niet hetzelfde als een intolerantie. Bij een allergie komt het afweersysteem in actie. Het afweersysteem zorgt ervoor dat het lichaam beschermd is tegen allerlei infecties en gevaren van buitenaf. Bij een allergie ziet het lichaam een bepaalde (voeding)stof als lichaamsvreemd. Zeer kleine hoeveelheden van een stof kunnen al een reactie veroorzaken. Het gevolg van die reactie is dat het lichaam stoffen gaat aanmaken om het ‘vreemde’ stofje op te ruimen. Tijdens het opruimen van de ‘vreemde stof’ komt histamine vrij. Histamine is het stofje dat allerlei allergische reacties teweeg brengt. Een allergie kan levensbedreigend zijn. Een intolerantie is dat niet in principe niet. Een ander verschil is dat bij een intolerantie het afweersysteem buiten beschouwing blijft. Desondanks kan een (voeding)stof wel een reactie veroorzaken.
 
De reactie treedt alleen op bij bepaalde hoeveelheden van een (voeding)stof. Bij anderen veroorzaakt het echter in dezelfde hoeveelheden geen symptomen.
 

Oorzaak hooikoorts

Mensen worden met hooikoorts en pollenallergie geboren. Het is een erfelijke aandoening. Afhankelijk van aanleg en blootstelling aan bepaalde stoffen kan hooikoorts tot uiting komen. Sommige mensen zullen nooit last van hooikoorts en pollenallergie krijgen. Er zijn ook mensen die de eerste klachten pas op latere leeftijd krijgen.
 
Klachten ontstaan doordat het lichamelijke afweersysteem te heftig op pollen reageert. Een ander woord voor afweersysteem is immuunsysteem. Dit systeem speelt een belangrijke rol bij de weerstand. Het zorgt ervoor dat het lichaam beschermd is tegen allerlei infecties en gevaren van buitenaf. Dit doet het lichaam door antistoffen te maken. Antistoffen zijn stoffen die het lichaam gebruikt om gevaarlijke indringers te bestrijden. Ieder lichaam maakt antistoffen. Een ander woord voor antistoffen is afweerstoffen.
 
Bij hooikoorts (of een andere allergie) vergist het lichaam zich echter. Bij hooikoorts ziet het lichaam echter ook de onschuldige pollen als gevaarlijke indringers. Het gevolg is dat het lichaam tegen deze pollen antistoffen gaat maken. Het wil namelijk van dit ‘gevaarlijke stofje’ af. Tijdens het opruimen van het ‘gevaarlijke stofje’ komt histamine vrij. Histamine is het stofje dat allerlei allergische reacties teweeg brengt.
 

Hooikoorts symptomen

De mate waarin hooikoortsklachten optreden is afhankelijk van het seizoen. Bij een allergie voor boompollen ontstaan de klachten rond februari en maart. Bij een allergie voor grasstuifmeel is dat pas vanaf mei tot eind augustus. Vooral graspollen geven allergische reacties. Vandaar dat veel mensen vooral in de lente klachten ervaren. Allergische reacties hoeven zich echter niet te beperken tot een bepaalde periode. Klachten kunnen het hele jaar door aanhouden. Op die manier kan hooikoorts het dagelijkse leven flink verstoren. Zonnig, droog en winderig weer kunnen de klachten nog extra versterken.
 
De volgende klachten kunnen onderscheiden worden:

• ogen: jeukende, rode en/of tranende ogen, pijn/branderig gevoel, zwelling oogvlies en geïrriteerde oogleden;
• mond-keel: jeukend gehemelte, droge mond, pijn en soms zwelling van slijmvliezen;
• neus: verstopte neus, niesbuien, loopneus, jeuk en soms voorholte ontsteking;
• luchtpijp: benauwdheid, kriebelhoest en piepende ademhaling;
• huid: jeuk, roodheid, zwelling (netelroos) en huiduitslag;
• overig: vermoeidheid, lusteloosheid en hoofdpijn.

Behandeling hooikoorts

Hooikoortsklachten kunnen met medicijnen worden verminderd of worden voorkomen. Veel hooikoortsmedicijnen bevatten antihistaminica. Antihistaminica vermindert de klachten die het gevolg zijn van de vrijgekomen histamine. Histamine is de veroorzaker van de klachten van hooikoorts. Over het algemeen mag dit middel pas vanaf de leeftijd van één jaar worden voorgeschreven.
 
Er zijn diverse middelen met antihistaminica verkrijgbaar:

• Tabletten: hebben effect op het hele lichaam;
• Neusspray: tegen loopneus of verstopte neus;
• Oogdruppels: tegen jeukende, tranende of branderige ogen.

Pas echter op met het gebruik van hooikoortsmedicijnen. Als niet met zekerheid te stellen is dat er sprake is van hooikoorts kan dit gevaarlijk zijn. In het algemeen is het verstandig om geen medicijnen te gebruiken als dat niet nodig is. Daarnaast vereist het toepassen van sommige hooikoortsmedicijnen een nauwkeurig dosis. Bij een te hoge dosis kunnen hartkloppingen optreden. Bovendien kunnen een aantal middelen bijwerkingen geven. De meest voorkomende zijn: sufheid, slaperigheid en vermoeidheid. Ook is een wisselwerking met andere medicijnen of alcohol mogelijk. Ook dit kan vervelende bijwerkingen geven. Zie hiervoor de bijsluiter van het betreffende medicijn. Om te weten of er sprake is van hooikoorts kan bij de huisarts een hooikoortstest worden gedaan.
 

Voeding bij hooikoorts

Voeding kan hooikoorts en pollenallergie niet tegengaan. Hooikoorts kan wel een reactie op bepaalde voedingsmiddelen veroorzaken. Dit heet een kruisallergie. Een kruisallergie houdt in dat de ene allergie een andere allergie veroorzaakt. Zo reageert een groot deel van mensen met hooikoorts allergisch op bepaalde voedingsmiddelen. Pollen lijken namelijk erg op bepaalde stoffen uit plantaardige producten. Bij een allergie voor pollen kan het lichaam dus ook heftig reageren op producten als groenten, fruit, peulvruchten, kruiden/specerijen en noten. Bij 50-90% van de patiënten met een allergie voor berkenpollen wordt een allergie voor appels en hazelnoten gevonden. Maar ook graspollen, blijvoetpollen of ambrosiapollen kunnen allergische reacties op voeding veroorzaken. Ambrosia is wereldwijd de grootste veroorzaker van hooikoorts. Ambrosia is een eenjarige plant die oorspronkelijk uit Noord-Amerika komt. In Nederland is Ambrosia nog relatief nieuw en groeiend in aantal.
 
Bij een overgevoeligheid op een bepaald voedingsmiddel ligt het voor de hand dit product te vermijden. Het is echter niet verantwoord dit zonder vooronderzoek te doen. Een diëtist kan daarbij helpen. Op die manier kan voorkomen worden dat producten onnodig worden weggelaten. Daarmee kan de kans op tekorten worden voorkomen. En als de voedingsmiddelen worden weggelaten zal er gekeken moeten worden of en hoe de mogelijk dan te ontstane tekorten kunnen worden opgevangen.
 

Onderzoek hooikoorts

• 7 op de 10 kinderen met hooikoorts heeft ook last van een andere allergie.
• Veel mensen met hooikoorts hebben ook last van eczeem.
• Onderzoek toont aan dat 73% van de hooikoorts-patiënten ook last heeft van bepaalde voeding. Dit wordt ook wel een kruisallergie genoemd.
• Griekse jongeren hebben minder last van hooikoortsklachten. Dit in vergelijking met leeftijdsgenootjes in andere landen. Uit onderzoek blijkt dat dit effect te danken is aan het mediterrane voedsel. Fruit, groenten en noten bevatten antioxidanten. Deze bieden bescherming tegen hooikoorts.
• Hooikoorts kan aanleiding geven tot het ontwikkelen van astma. Om die reden zijn wetenschappers een onderzoek begonnen. In dit onderzoek wordt gekeken of het mogelijk is één tabletje of neusspray te ontwikkelen voor de verlichting van zowel hooikoorts- als astmaklachten.
• Zoenen verminderd hooikoortsklachten. Het gaat hierbij om een zoensessie van een halfuur, zo blijkt uit Japans onderzoek. Zoenen vermindert de productie van histamine. Zoenen zou ook helpen bij mensen met een huidaandoening ontstaan door allergieën.
• Probiotica verbetert het immuunsysteem. De afweer van lichaam tegen pollen zou hierdoor verminderd kunnen worden. Om die reden zou probiotica bij hooikoorts kunnen helpen. Probiotica zijn producten met ‘goede’ bacteriën, die de werking van de darmflora kunnen versterken. Bij dit onderzoek dient opgemerkt te worden dat alleen de histaminewaarde in het bloed is gemeten. Er is niet gekeken of mensen daadwerkelijk minder last van hooikoorts hadden.
• Het drinken van melk tijdens de zwangerschap geeft een beschermende werking op het ontwikkelen van astma of hooikoorts bij het kind. Kinderen waarvan de moeder tijdens de zwangerschap magere yoghurt at, hadden daarentegen een 1,6x grotere kans op het ontwikkelen van astma. Volgens de onderzoekers zou het beperkte vetgehalte in de yoghurt van invloed kunnen zijn. De precieze werking is nog niet duidelijk.
• Hooikoorts kan worden behandeld met het jarenlang onderhuids inspuiten van stuifmeel. Volgens Spaanse en Zwitserse onderzoekers zou het tegenwoordig even goed kunnen met drie injecties. Bij deze injecties worden pollen toegediend in de lymfeklieren in de lies. Het voordeel van deze laatste methode is dat het minder pijnlijk is.

Externe informatie hooikoorts of producten

We zijn extern onderstaande boeken en producten, betreffende hooikoorts en pollenallergie en overige allergieën, voor u tegengekomen:

• Pollen en Hooikoorts, effecten van stuifmeel op de gezondheid. Auteurs Jan Derksen & Herman van Wissen, Nederlands, 126 pagina’s. Het boek heeft een duidelijke opbouw met hoofdstukken over wat pollen zijn, de verschillende planten en hun pollen, een pollenkalender en uitleg over hooikoorts.
• Laufen und Heuschnupfen, EBOOK. Auteur Achim Achilles, Duits. Wissenswertes über Sport und Pollen-Allergie.
• Allergie-Check Pollen, 1 stuk, Allergietest. Deze zelftest stelt, volgens de fabrikant, eenvoudig vast of je een allergie voor pollen (hooikoorts) hebt.
• Nasaline Neusdouche bij Hooikoorts en Verkoudheid, Spoelsysteem. Dit is een medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing.
• Diverse anti-allergie apparaten. Vooral bij huisdierallergie, hooikoorts of andere pollenallergieen kunnen anti-allergie apparaten verlichting bieden. Door middel van lichttherapie worden geïrriteerde neusslijmvliezen aangepakt, afvalstoffen beter afgevoerd en wordt de doorbloeding en zuurstoftoevoer verbeterd.
• Diverse allergietesten.
• Hooikoorts. omgaan met hooikoorts: de nieuwste ontdekkingen en geneeswijzen. HOOIKOORTS een unieke vraagbaak over hooikoorts en andere, verwante allergieën, met de nieuwste onderzoeksresultaten en behandelingswijzen. Auteurs: Jonathan Brostoff en Linda Gamlin, Nederlands, 1e druk, Paperback, 287 pagina’s.

Weten welke voedingsmiddelen u het beste kunt vermijden bij hooikoorts?

Het door uw DietCetera diëtist uitgeschreven voedingsadvies betreffende hooikoorts kunt u eenvoudig via onderstaande ‘diensten voor dit voedingsdoel’ bestellen. De adviezen zijn specifiek gericht op volwassenen van 18 t/m 70 jaar.

Bestel dit voedingsdoel

Terug