Kunstvoeding baby

 
Soms kan of wil een moeder door omstandigheden geen borstvoeding (meer) geven. In dat geval is kunstvoeding baby het aangewezen alternatief. Kunstvoeding baby wordt ook wel volledige zuigelingenvoeding of flesvoeding genoemd. De meeste kunstvoeding baby is verkrijgbaar in poedervorm. Het poeder kan worden opgelost in opgewarmd water. Volledige zuigelingenvoeding is afkomstig van koemelk. Het is zoveel mogelijk aangepast aan de behoeften van de zuigeling vanaf de geboorte. Het melkvet is voor het grootste deel vervangen door plantaardig vet. Het koolhydraatgehalte is verhoogd. Het belangrijkste koolhydraat in melk is lactose. De samenstelling van het eiwit uit koemelk is meer in overeenstemming gebracht met de samenstelling van moedermelk. Melk bestaat uit twee eiwitten zijnde caseïne en wei. Caseïne heeft invloed op de ontwikkeling van de botten en het gebit. Wei heeft invloed op de weerbaarheid tegen ziektes. Koemelk bevat 80% caseïne en 20% wei. De ideale samenstelling van kunstvoeding baby is 40% caseïne en 60% wei. De samenstelling van verschillende vitamines en mineralen is aangepast.
 
Pasgeboren baby’s hebben extra vitamine D en vitamine K nodig. Baby’s worden geboren met een vitamine K-tekort. Normaal gesproken krijgt het kind alle voedingsstoffen via de placenta. De placenta is de scheiding tussen de bloedsomlopen van de moeder en het kind. Via de placenta gaan voedingsstoffen van de moeder naar het kind. Vitamine K kan echter niet door de placenta. Alle pasgeboren baby’s hebben dan ook een tekort aan deze stof. Vitamine K is belangrijk om (hersen)bloedingen bij pasgeboren baby’s te voorkomen. Daarom krijgen alle kinderen na de geboorte vitamine K toegediend. Met de borst gevoede baby’s hebben in de eerste twaalf weken extra vitamine K nodig. In kunstvoeding baby zit echter al voldoende. Vitamine D is wel extra nodig. Twee à drie weken na de geboorte is de vitamine D-reserve van de baby opgebruikt. Dan is 10 microgram vitamine D extra per dag nodig tot aan het vierde levensjaar. Vitamine D bevordert de opname van calcium in de botten. Calcium (kalk) zorgt voor de opbouw van sterke botten en tanden.
 

Beginnen met kunstvoeding baby

De beste kunstvoeding baby om mee te beginnen is volledige zuigelingenvoeding. Die bevat alle voedingsstoffen die het kindje nodig heeft. Meestal geeft het consultatiebureau veel informatie over de voeding die het kind nodig heeft. De baby groeit sterk gedurende het eerste levensjaar. Daarom verandert er veel in het aantal en de hoeveelheid van de voedingen. Iedere baby is anders. De een drinkt een kleinere hoeveelheid, de ander een grotere hoeveelheid. De beste manier om een kindje te voeden is wanneer het honger heeft. De meeste pasgeboren baby’s geven om de 2 à 3 uur aan te willen eten. Dit doet het kindje door te huilen. Als een baby veel slaapt is het belangrijk om toch 6 à 8 voedingen per 24 uur te geven. De fles hoeft overigens niet helemaal leeg. Als het kind aangeeft niet meer te willen, is dat niet erg. Een baby krijgt voldoende binnen zolang het goed groeit, regelmatig plast en tevreden is. Bij twijfel of een kind wel genoeg drinkt, kan een consultatiebureau worden geraadpleegd.
 

Bereiden van kunstvoeding baby

Het klaarmaken van een flesje vereist de nodige zorgvuldigheid. Het is belangrijk om hygiënisch te werk te gaan. Het is van belang dat alle onderdelen van de fles goed schoon zijn. Voorheen werd er aanbevolen om gekookt kraanwater of bronwater te gebruiken. Het kraanwater in Nederland is echter zeer veilig en vers. Het kan dan ook ongekookt worden gebruikt. Verwarmd water kan worden vermengd met de poeder tot melk. Het is belangrijk altijd de temperatuur van de melk te controleren voor het aan de baby wordt gegeven. De samenstelling van de flesvoeding is nauwkeuriger als eenmaal per dag alle voedingen tegelijk worden bereid.
 

Hoe geef je de fles?

Bij het geven van een flesje is het belangrijk om te letten op de houding. Bij een goede houding is de arm gebogen, zodat het kind rust in de elleboog. Het is goed om de arm te ondersteunen, bijvoorbeeld met een kussen. Dat is prettig voor moeder en kind. Het hoofdje van de baby is iets gebogen. Zo heeft het minder kans om zich te verslikken. Een flesvoeding mag ongeveer vijftien tot twintig minuten duren. Wanneer het langer duurt, krijgt het kindje teveel lucht binnen. Die lucht kan krampjes veroorzaken in de darmen. Als de baby toch te snel drinkt, is het verstandig om een speen met een kleiner gaatje te gebruiken. Het kind moet dan meer moeite doen om de fles leeg te drinken. Hier zal het langer mee bezig zijn. Dit is goed voor de ontwikkeling van de mond en kaak. Na de voeding is het belangrijk dat de baby een boertje laat. De lucht die is meegekomen met de flesvoeding kan er dan weer uit. Door het kindje rechtop te houden kan het gemakkelijk een boertje laten. Het is handig om een spuugdoekje bij de hand te hebben. Er kan namelijk wel eens voeding teruggegeven worden.
 
Soms komt het voor dat een baby de fles weigert. Voor de ouders kan dit erg vervelend zijn. Meestal komt het wel weer goed. Ouders hoeven niet te wanhopen, wanneer een kind de fles niet accepteert. Vaak wil een baby niet uit de fles drinken omdat hij de fles niet met voeding associeert. Bovendien weet een baby soms niet hoe hij uit een fles moet drinken. Het is verstandig om regelmatig een fles aan te bieden. Door oefening zal een baby sneller de fles gaan gebruiken. Rust en geduld zijn noodzakelijk om de baby te laten wennen.
 

Soorten kunstvoeding baby

Er bestaan weinig verschillen tussen de merken van flesvoeding. De samenstelling van flesvoeding is namelijk vastgelegd in de Warenwet. In de Warenwet staat waar levensmiddelen en andere producten voor consumenten aan moeten voldoen. De keuze van het merk maakt dus niet zoveel uit. In de eerste zes maanden is volledige zuigelingenvoeding de aangewezen flesvoeding. Voor de periode van zes maanden tot een jaar is een speciaal product ontwikkeld: opvolgmelk. Opvolgmelk wordt ook wel groeimelk genoemd. Vergeleken met koemelk heeft opvolgmelk een lager eiwitgehalte. Daarnaast is opvolgmelk verrijkt met vitamines en mineralen. De vetten zijn van plantaardige oorsprong. Per dag wordt een halve liter opvolgmelk geadviseerd. Hiervan kan in het begin pap worden gemaakt. Als het kind brood gaat eten, kan de opvolgmelk als drank worden gegeven. Voor kinderen tussen een en twee jaar bestaat er dreumesmelk. Voor kinderen ouder dan twee jaar bestaat er peutermelk. Deze varianten zijn aangepast op de behoefte van een kind rond die leeftijd.
 
Het is vaak lastig om borstvoeding en werk te combineren. Daarom stappen veel vrouwen over op flesvoeding. Het is echter niet nodig om de baby meteen kunstvoeding te geven. De baby kan ook moedermelk krijgen uit een flesje. Een manier om borstvoeding te blijven geven is kolven. Kolven is het verwijderen van melk uit de borst met een borstkolf. Een borstkolf bootst de zuigbeweging van de baby na. De melk kan worden bewaard in de koelkast. Zo kan het later aan de baby worden gegeven met een flesje. Het is belangrijk om hygiënisch om te gaan met kolven. Op het werk zal het nodig zijn om een tot twee keer per dag te kolven. In de Arbeidstijdenwet zijn rechten opgenomen voor werkende vrouwen die borstvoeding geven en/of willen kolven.
 

Voedselallergie

Sommige kindjes hebben van jongs af aan last van een voedselallergie. De meest voorkomende allergie bij jonge kinderen is koemelkallergie. De baby kan dan het eiwit in koemelk niet goed verdragen. Een andere veelvoorkomende kwaal is lactose-intolerantie. De baby kan dan lactose, een koolhydraat in melk, niet goed verteren. De diagnose van een voedselallergie kan het beste worden gesteld door een arts. Kinderen met zo’n voedselallergie kunnen de gewone flesvoeding niet drinken. Voor deze kinderen zijn er speciale dieetvoedingen. Hypoallergene (HA) flesvoeding bevat alleen koemelkeiwit in deeltjes. Deze zijn zo klein dat het immuunsysteem de deeltjes niet herkent als koemelkeiwit. De kans op een allergische reactie is hierdoor klein. Flesvoeding op basis van sojamelk bevat geen lactose. Daarnaast is er flesvoeding voor speciale doelgroepen. Er bestaan varianten voor baby’s die vaak hongerig zijn, spugen of darmkrampjes hebben. Het consultatiebureau kan helpen bij de keuze voor de juiste flesvoeding.
 

Zuigflessen voor kunstvoeding baby

Zuigflessen kunnen van glas of van kunststof zijn. Een kunststof fles is licht en ligt prettig in de hand. Een glazen fles is zwaarder en breekbaar. Beiden zijn goed schoon te maken, maar een kunststof fles kan wat dof worden. Er zijn verschillende modellen zuigflessen en spenen. Welke fles en speen goed bij de baby passen is een kwestie van proberen. Van de spenen zijn er twee bekende modellen. Het kersmodel heeft een ronde top en het dental model heeft een platte top. Voor het dental model heeft een baby veel zuigkracht nodig. Het gat in de speen moet groot genoeg zijn, zodat de melk eruit kan druppelen. Voor snelle drinkers kan het beste een speen met één klein gaatje worden gekozen, anders kan het kindje zich verslikken. Voor langzame drinkers is een speen met twee gaatjes of één groot gat een goede mogelijkheid, anders kan het kindje snel vermoeid raken en te weinig voeding binnenkrijgen. Er bestaan ook meerstandenspenen. Hiermee kan het sneller of langzamer drinken, afhankelijk van hoe de speen in de mond zit. Een speen kan van latex of siliconen worden gemaakt. Siliconenspenen scheuren gemakkelijker dan latexspenen. Daarom is het goed om siliconenspenen regelmatig te controleren op zwakke plekken, met name als het kind tandjes heeft. Siliconenspenen zijn wel gemakkelijker schoon te maken. Als de fles leeg is maar het kind nog wil sabbelen is het handig om een fopspeen te gebruiken. Er zijn verschillende formaten zuigflessen. Een fles van 250-300 milliliter wordt gebruikt voor de normale voeding. Een flesje van 125 milliliter wordt gebruikt voor baby’s die weinig voeding nodig hebben. Dat zijn over het algemeen baby’s tot drie maanden. Een flesje van 40 milliliter wordt veelal gebruikt voor tussendoortjes of vloeibare medicijnen. De flesjes van 40 en 125 milliliter worden wel eens gebruikt voor peuters die niet zonder knoeien uit een beker kunnen drinken. Het is echter beter om de peuter uit een beker te laten drinken. Met een flesje krijgt het kind niet de kans om op de gewone manier te leren drinken.
 
Veel ouders gebruiken een zuigfles op den duur voor zoete dranken. Door het kind zoete dranken in een zuigfles te geven, kunnen zuigflescariës ontstaan. Een ander woord voor cariës is gaatjes. De gaatjes ontstaan door regelmatig en langdurig sabbelen op een zuigfles met zoete drank. De suikers in zoete drank zijn slecht voor het melkgebit. Door het langdurige sabbelen hebben de suikers meer kans om gaatjes te veroorzaken. Te lang zuigflesgebruik kan overigens slecht zijn voor de mondbeweging en de stand van de kaken.
 

Onderzoek kunstvoeding baby

• Met de fles gevoede baby’s groeien sneller in het eerste levensjaar dan met de borst gevoede baby’s. Twee tot drie jaar na de geboorte is het verschil in groei wel verdwenen. Volgens de wetenschappers blijft borstvoeding dan ook de beste voeding.
• Sommige peuters krijgen op tweejarige leeftijd nog regelmatig een fles melk voor het slapengaan. Volgens Amerikaans onderzoek hebben deze peuters 30% meer kans op overgewicht op vijfenhalfjarige leeftijd. Een fles volle melk bevat ongeveer 12% van de voeding die een peuter nodig heeft. Wanneer een peuter naast flesvoeding ook vaste voeding eet, is de kans op overvoeding groot.
• Het geven van borstvoeding hoeft niet beter te zijn voor de moeder-kind relatie. Vaak wordt gedacht dat het geven van borstvoeding goed is voor de relatie tussen moeder en kind. Een onderzoek liet zien dat een baby met kunstmatige flesvoeding dezelfde relatie met de moeder kan opbouwen.
• Veel moeders die kolven voelen zichzelf een ‘melkkoe’. Het kolven van moedermelk wordt door een kwart van de moeders als hinderlijk ervaren. Een derde van de moeders vindt kolven op het werk erg gênant. Dit komt voornamelijk door de kolfapparaten die onhandig in gebruik zijn.

Externe informatie kunstvoeding baby of producten

We zijn extern onderstaande boeken en producten, betreffende kunstvoeding baby, voor u tegengekomen:

• Alles over gezond eten en bewegen met baby en peuter. Auteur Voedingscentrum, Nederlands, 109 pagina’s. Boek voor iedereen die meer wil weten over gezond eten en bewegen met baby en peuter. Aan bod komen onderwerpen als borst- en flesvoeding, de eerste hapjes en het samenstellen van een goed dagmenu voor peuters.
• Nutrilon Hypo Allergeen 1, Zuigelingenvoeding. Nutrilon H.A. 1 is een volledige zuigelingenvoeding voor kindjes met een verhoogde kans op koemelkallergie van 0 tot 6 maanden. Kan gebruikt worden vanaf de geboorte, ook in combinatie met borstvoeding.
• Het Albert Heijn babyvoeding assortiment, ook digitaal te bestellen.
• Bibi Fles + Voeding Warmer Tic. Gemaakt van glas en polyamide, dus zonder gezondheidsrisico.

Terug