Darmflora
Darmflora helpt op verschillende manieren het lichaam gezond te houden. Met de darmflora worden alle micro-organismen in het maag-darmkanaal bedoeld. De benaming is echter niet helemaal correct. De term ‘flora’ is bedoeld voor planten. Aangezien in het maag-darmkanaal juist bacteriën voorkomen, is het niet de goede term. Het is beter om het leven in het maag-darmkanaal aan te geven met microbioma of microbioom. Het maag-darmkanaal is een verzamelwoord voor alle organen die te maken hebben met de vertering van voedsel. Het maag-darmkanaal wordt ook wel het verteringsstelsel genoemd.
De darmen zijn bij iedere persoon uniek. Dit komt door verschillende factoren. Het begint bij de bevalling. De darmen van een ongeboren baby zijn geheel steriel en bacterievrij. Bacteriën zijn nog niet aanwezig. Als het kind via de natuurlijke weg ter wereld komt, wordt deze blootgesteld aan de bacteriën van de moeder. Als een kind via de keizersnede komt, gebeurt dit niet. De baby krijgt dan een andere samenstelling van bacteriën. De bacteriën kunnen het lichaam binnenkomen en de maag passeren. De maag produceert namelijk nog onvoldoende zuur. Het maagzuur zorgt er later voor dat bacteriën worden gedood. Maagzuur is een onderdeel van het maagsap. Het maagsap zorgt ervoor dat voedsel wordt verteerd en afgebroken. De bacteriën die bij de baby binnen komen, kunnen zich vastzetten in de darmen. Dit is een natuurlijk proces en zorgt de rest van het leven voor een verdedigingsmechanisme voor schadelijke bacteriën. Doordat ieder kind met andere bacteriën in contact komt, zal de darmflora van iedereen verschillend zijn.
In het maagdarmkanaal varieert het aantal bacteriën. De meeste bacteriën bevinden zich in de darmen. In het laatste deel van de darmen, de colon, zijn de meeste bacteriën te vinden. De colon wordt ook wel de dikke darm genoemd. In de maag zijn ook enkele bacteriën te vinden, maar niet zoveel als in de colon. In de maag is een zuur milieu. Veel bacteriën kunnen hier niet tegen en zullen vernietigd worden. Een enkele bacterie kan wel tegen het zure milieu. In totaal zijn er zo’n 100 biljoen (100.000.000.000.000) bacteriën in het lichaam aanwezig. Deze komen voor in de darmen en op de huid van ieder mens. Het lichaam bevat meer bacteriën dan cellen. Het gewicht van alle bacteriën kan oplopen tot 1 à 1,5 kilo. Daarnaast is een enorme variatie van bacteriën gevonden. In de darmen zijn 100 tot 600 verschillende soorten gevonden. Hiervan kan het grootste deel, 99%, alleen leven zonder zuurstof. Deze bacteriën zijn zogenaamd anaeroob. Door de aanwezigheid van zuurstof worden ze gedood. Dode bacteriën verlaten het lichaam via de ontlasting. De variatie van de microbioma wordt in de eerste dagen van een baby ontwikkeld. Daarna blijft deze variatie verbazingwekkend stabiel. Hierbij zijn ziekten en medicatie een uitzondering. Door medicijnen en aandoeningen kan de darmflora veranderen.
Het spijsverteringsstelsel
Om meer over de darmflora te begrijpen, zal eerst het maag-darmstelsel worden uitgelegd. Het maag-darmstelsel is ook wel het spijsverteringsstelsel. Het spijsverteringsstelsel omvat een tal van organen. Het begint bij de mond en eindigt populair gezegd bij de kont. Daarnaast zijn de andere organen ook van belang. De organen van mond tot kont achtereenvolgens: de mond, slokdarm, maag, de alvleesklier (de pancreas), dunne darm, dikke darm en de anus.
Alle organen hebben een speciale functie in de vertering van voeding. In de mond wordt een begin gemaakt met het verteren van de voedselbrij. De voedselbrij is het eten wat iemand heeft gegeten. Het eten wordt vanaf de mond verteerd. De slokdarm vervoert de voedselbrij naar de maag. De maag heeft een hoge zuurgraad. Het zure milieu in de maag zorgt ervoor dat bijna alle bacteriën worden vernietigd. Soms kan het zijn dat de bacteriën niet worden vernietigd en kunnen passeren naar de dunne darm. De maag zorgt ook voor de verdere vertering van de voedselbrij om ervoor te zorgen dat de dunne darm de voedingsstoffen vanuit de voedselbrij kan opnemen. De alvleesklier ook wel pancreas genoemd zorgt ook voor verteringssappen. De sappen maken de voedselbrij nog kleiner. Omdat de voedselbrij kleiner wordt, komen de voedingsstoffen volledig tot uiting. Deze voedingsstoffen worden in de dunne darm opgenomen. De voedingsstoffen zorgen weer voor energie in het lichaam. De energie is nodig voor het goed functioneren van het hele lichaam. De stoffen die over blijven, zijn vezels en andere stoffen die niet worden opgenomen in de darmen. De restanten gaan door naar de dikke darm. Hier worden zouten en water opgenomen uit de voedselbrij. In de dikke darm bevinden zich ook de meeste bacteriën. Deze bacteriën vormen de microbioma of in de volksmond de darmflora. Uit eindelijk worden alle afvalstoffen die zich bij de darminhoud hebben gevoegd samen met het overgebleven voedsel weer via de anus naar buiten gebracht.
Drie darmtypen
Door nieuwe verbeterde technologie kan veel meer onderzocht worden op het gebied van bacteriën. Vroeger werden bacteriën gekweekt in het laboratorium. Het grote nadeel hiervan was, dat de echte leefomstandigheden van de darmen niet nagebootst konden worden. Door de nieuwe technieken kunnen de bacteriën meteen onderzocht worden. Dit wordt gedaan op basis van DNA. Alles wat leeft (planten, mensen en bacteriën) heeft een specifiek DNA. DNA bepaalt hoe iemand of iets eruit ziet. Bij een onderzoek is gebleken dat er drie verschillende darmtypen zijn. Bij elke darmtype heeft een bepaalde bacterie de overhand. Er zou ook gezegd kunnen worden dat bij elke darmtype één soort bacterie dominerend is over de rest van de bacteriën. Tevens blijkt dat bij ieder darmtype andere voedingsmiddelen beter niet gegeten kunnen worden. Het blijkt dat de dominerende bacterie sommige voedingsstoffen niet goed kan afbreken, of dat de dominerende bacterie bepaalde vitamines aanmaakt.
- Darmtype 1 Bacteroides: Deze bacteriën kunnen moeilijker suiker en koolhydraten verteren. Ook eiwitten worden minder makkelijk afgebroken. Daarnaast worden de vitamines B2, B5, B7 en C door de bacteroides geproduceerd. Stinkende gassen zouden een bijproduct zijn van dit darmtype. Dat komt waarschijnlijk door de gistingsproducten. De gistingsproducten uiten zich in winderigheid. De gistingsproducten komen door de afbraak van bepaalde voedingsmiddelen.
- Darmtype 2 Prevotella: De functie van Prevotella is het afbreken van een eiwit, mucine, dat de darmwand uitscheidt. Tevens helpt het om koolhydraten en eiwitten af te breken. Daarnaast worden vitamines B1, B9 en foliumzuur (B11) door Prevotella gemaakt. Het is mogelijk dat aceton een bijproduct is. Dit is echter niet zeker.
- Darmtype 3 Ruminococcus: Dit darmtype reguleert het gehalte van koolhydraten in de darm. Dit wordt gedaan doordat de bacterie de simpele suikers opneemt en deze verwerkt. Ook zorgt deze bacterie ervoor dat cellulose afgebroken kan worden. Cellulose is een suiker dat in bijna alle planten voorkomt. Het is qua structuur een lang suiker dat voor het lichaam moeilijk is af te breken. Een bijproduct bij dit type is het geurloze gas methaan.
Functie darmflora
De darmflora is voor veel zaken belangrijk. De samenwerking tussen de darmflora en het lichaam wordt ook wel mutualisme genoemd. Dit betekent dat beide organismen een voordeel hebben van de samenwerking. Bij deze samenwerking hebben mensen baat bij de functie van bacteriën. De bacteriën hebben baat aan mensen omdat zij de voeding aanleveren. Door de voeding kunnen bacteriën ook weer leven en de mensen helpen met hun vertering. Het lichaam heeft allerlei voordelen van de micro-organismen. Het zorgt voor aanmaak van vitamine K. Vitamine K is een stof die gemaakt wordt door de bacteriën in de darmen. Vitamine K kan door het lichaam gemakkelijk worden opgenomen. Het is belangrijk voor de bloedstolling in het lichaam.
Een andere belangrijke functie is dat bacteriën stoffen kunnen afbreken waar het lichaam niet toe in staat is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan voedingsvezels. Voedingsvezels zijn belangrijk voor een goede stoelgang. Echter worden niet alle voedingsvezels afgebroken door de bacteriën. Enkele voedingsvezels kunnen simpelweg niet afgebroken worden. De darmwand is bedekt met helpende bacteriën. Deze zorgen ervoor dat schadelijke bacteriën zich niet aan de darmwand kunnen hechten. De schadelijke bacteriën kunnen voor ziektes en infecties zorgen. Ook diarree wordt vaak veroorzaakt door schadelijke bacteriën.
Antibiotica en darmflora
Antibiotica worden gebruikt als er sprake is van een bacteriële infectie. Bij een bacteriële infectie zijn schadelijke bacteriën het lichaam binnengedrongen. Het antibioticum wordt vaak oraal (via de mond) ingenomen en wordt in de colon (dikke darm) door het lichaam opgenomen. Het is een geneesmiddel dat zorgt dat de bacteriën gedood worden. Naast de ziekmakende bacteriën worden ook de goede bacteriën gedood. Dit veroorzaakt een negatieve balans van bacteriën in de darmen. De goede bacteriën verdwijnen van de darmwand. Hierdoor kan er gemakkelijk een nieuwe infectie ontstaan. Na een kuur van antibiotica kan de darmflora zich moeilijk herstellen. Het kan verstandig zijn om hierna probiotica te nemen. Probiotica is het meervoud van een probioticum. Een probioticum is een poeder of vloeistof met een mengsel van goede bacteriën. Deze kunnen zich weer hechten in de darmen, zodat de balans hersteld wordt.
Onderzoek darmflora
- Bij pasgeboren baby’s wordt vitamine K soms nog niet aangemaakt. Dit gebeurt echter zelden. Uit voorzorg krijgt iedere baby suppletie van vitamine K. Dit kan in de vorm van druppels of een injectie. Suppletie is een extra toevoeging op de voeding. Het effect op de lange termijn is niet eenduidig. Een studie uit Frankrijk laat zien dat baby’s die vitamine K toegediend kregen, tweemaal zo vaak kanker hadden op latere leeftijd dan baby’s zonder vitamine K toediening.
- Uit Deens en Chinees onderzoek blijkt dat de darmflora in relatie kan staan tot diabetes mellitus type 2. Diabetes mellitus type 2 staat in de volksmond beter bekend als suikerziekte of ouderdomsdiabetes. De studie liet zien dat veel mensen met diabetes type 2 minder bacteriën hebben. Hierdoor wordt het lichaam gevoeliger voor ziektes. Het kan zijn dat de hoeveelheid bacteriën diabetes type 2 veroorzaakt. Maar het kan ook zijn dat diabetes type 2 zorgt voor de vermindering van bacteriën. Hiervoor is nog meer onderzoek nodig naar de relatie tussen diabetes en de darmflora.
Externe informatie darmflora of producten
We zijn extern onderstaande boeken en producten, betreffende darmflora, voor u tegengekomen:
- Probiotica het geheim van een gezonde darmflora. Auteur Dr. M. Doll, Nederlands, 160 pagina’s. Dit boek is een actuele gids over de gezondheid van de darmen met speciale check-ups voor lactose-intolerantie, prikkelbare darmen en het risico op darmkanker.
- Orthica Orthiflor Original, Capsules. Orthiflor-Basic bevat zeven verschillende melkzuurvormende bacteriestammen voor het versterken van een evenwichtige darmflora.
- Lucovit Probiotica mix van bacteriën, Tabletten. De kauwtabletten dragen bij aan de natuurlijke weerstand. De bacteriën in deze Probiotica kauwtablet voorzien van een dubbele beschermlaag. Dit zorgt er, volgens de fabrikant, voor dat de miljoenen goede bacteriën levend de darmen kunnen bereiken en zich hier kunnen koloniseren en vermenigvuldigen.
- Bio-Flora Capsules, Capsules. Pharma Nord Bio Flora bevat een hoge dosering actieve melkzuurbacteriën. Beste probiotica supplement in test van de Consumentenbond. Lactosevrij. Een voedingssupplement is geen vervanging voor een gevarieerde voeding. Voor het behoud van een goede gezondheid is een gezonde levensstijl en een gevarieerde, evenwichtige voeding van belang.
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.