Gezond haar

 
Ieder mens heeft van nature hoofdhaar, wel of niet gezond haar. Hoofdhaar wordt vaak als mooi beschouwd. Maar daarnaast heeft het ook nog een beschermende functie. Zo beschermt hoofdhaar het hoofd tegen kou, zon en letsel. De mens heeft zo’n 100.000 haren op het hoofd. Van nature verliest een gezond mens tussen de 100 en 150 haren per dag. Bij een gezond mens geeft dit geen zichtbare gevolgen. Nadat er een is verloren, groeit er namelijk weer een nieuwe. Haren ontstaan in haarzakjes. Haarzakjes worden ook wel haarfollikels genoemd.
 
Gezond haar bij de mens betekend dus ook zo’n 100.000 haarzakjes. Het aantal haarzakjes is genetisch bepaald. Zo hebben mensen met blond haar meer haarzakjes dan mensen met rood of zwart. Haarzakjes bevinden zich over vrijwel het gehele lichaam. In elk haarzakje zit een haarwortel vast. Om deze haarwortel bevind zich een wortelschede.
 
Een haarwortel is het deel van het haar dat onder de huid zit. Dit betekent dat de haarwortel niet zichtbaar is. De haarschacht is het deel dat wel zichtbaar is. Wanneer men het dus over het zichtbare deel heeft, gaat het dus eigenlijk om de haarschacht. De haarwortel en haarschacht zijn opgebouwd uit merg, schors en een geschubde laag. De binnenste laag bevat het merg, de laag die volgt is de schors. De buitenste laag is de geschubde laag. Het middelste gedeelte, de schors, is het dikste gedeelte.
 

Groeifasen gezond haar

Het groeit in drie fasen.

1. De eerste fase is de groeifase. De groeifase wordt ook wel de anagene fase genoemd. In de groeifase begint een nieuwe haar te groeien. De groeifase duurt ongeveer twee tot zes jaar. Bij vrouwen kan deze fase langer duren. Wanneer het laatste groei-jaar is aangebroken, zal het steeds dunner worden.
2. Na de groeifase begint de overgangsfase, ook wel de catagene fase genoemd. De overgangsfase duurt ongeveer één tot drie weken. Tijdens de overgangsfase zal de groei stoppen. Het zit nu minder stevig in het haarzakje.
3. Na de overgangsfase begint de rustfase, ook wel de telogene fase genoemd. De rustfase duurt ongeveer drie maanden. In de rustfase valt het uit.

Het haarzakje komt na een paar maanden weer tot ontwikkeling zodat er weer een nieuwe uit het haarzakje kan groeien. Niet alle haren zitten tegelijk in dezelfde fase. Hierdoor zal onder normale omstandigheden niet al het haar tegelijk uitvallen in de rustfase. Naarmate de mens ouder wordt, neemt de activiteit van de haarzakjes af. Hierdoor kan men meer verliezen dan normaal. Dit wordt onder andere veroorzaakt door veranderingen in de hormoonhuishouding. Met de hormoonhuishouding wordt het proces van aanmaak, afbraak en het evenwicht van hormonen bedoeld. Hormonen zijn stoffen die in het lichaam worden afgegeven en invloed kunnen hebben op de werking van bepaalde organen.
 

Haarproblemen ten opzichte van gezond haar

Er bestaan verschillende haarproblemen waar men last van kan hebben:

• Vet haar: Wanneer men last heeft van vet haar, wordt er meer talg dan gemiddeld geproduceerd. Talg is een vetachtige stof en zorgt er voor dat de huid en het haar soepel blijven. Talg wordt geproduceerd door talgkliertjes. Het vet komt vervolgens in het haarzakje terecht en hierna op de hoofdhuid. Door de hoeveelheid vet kan het slap en futloos zijn. Tevens kan het plakkerig zijn en heeft het weinig volume. Bij mensen met vet haar wordt het haar ook snel vet wanneer zij het gewassen hebben. Vet kan hormonale en genetische oorzaken hebben en komt vaak voor bij jongeren in de puberteit.
• Droog haar: Droog kan onder andere door zonlicht, föhnen, of kammen ontstaan. Tevens kan droog haar ontstaan wanneer juist te weinig talg wordt geproduceerd. Dit kan veroorzaakt worden door trage of slecht werkende talgklieren.
• Gespleten haarpunten: Wanneer haarpunten gespleten zijn kan dit niet meer herstellen. Wel kan het geknipt worden zodat voorkomen wordt dat het verder splijt. Gespleten haarpunten kunnen onder andere ontstaan door apparaten om het haar te stylen, stress en agressieve shampoos.
• Roos: Roos is herkenbaar aan de witte schilfertjes die in het haar zitten. Soms komen deze schilfertjes op de kleding terecht. Roos ontstaat wanneer de cellen van de hoofdhuid zich te snel vernieuwen. Normaal gesproken vernieuwen de cellen van de hoofdhuid zich in ongeveer drie weken. Wanneer sprake is van roos, gaat dit proces echter veel sneller. Hierdoor ontstaan er meer huidschilfertjes dan normaal. Tevens kunnen ze aan elkaar klonteren, waardoor de schilfers groter worden. Deze snelle vernieuwing van cellen kan veroorzaakt worden door aanleg, de hoeveelheid talg die wordt geproduceerd en uitdroging door bijvoorbeeld shampoos. Tevens kan men een groter aantal gisten op de huid hebben dan normaal. Dit kan voor een versnelde vernieuwing van de cellen kan leiden. Gisten zijn micro-organismen. Micro-organismen zijn niet met het blote oog zichtbaar.
• Haaruitval: Zoals eerder vermeld verliest de mens met gezond haar van nature tussen de 100 en 150 haren per dag. Wanneer men meer verliest, is er sprake van haaruitval. Dit kan zich uiten in haar dat dunner wordt of in kale plekken. Het kan verschillende oorzaken hebben. Voorbeelden van oorzaken van haaruitval zijn hormonale veranderingen, stress en erfelijkheid.
• Statisch haar: Een veel voorkomend haarprobleem in de winter is statisch haar. Het blijft dan recht overeind staan. Het ontstaat doordat men in de winter steeds van koude naar warmte ruimtes gaat. Ook droge lucht is een oorzaak van het statische effect. Het haar wordt hierdoor droger. Wanneer het droger wordt, kan haar eerder statisch geladen worden.

Oorzaken haarproblemen

Haarproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben. Voorbeelden van oorzaken die haarproblemen kunnen veroorzaken zijn:

• Hormonale veranderingen: In bepaalde gevallen kan de hormoonhuishouding veranderen. Dit kan bijvoorbeeld zijn bij stress, het ouder worden, ziektes en bij zwangerschap. Wanneer de hormoonhuishouding verandert, kan men meer haar verliezen en kan het dunner worden.
• Voeding: Een eenzijdig en ongezond voedingspatroon kan haarproblemen veroorzaken. Wanneer er onvoldoende wordt gevarieerd, krijgt men namelijk niet alle voedingsstoffen binnen. Hierdoor kunnen tekorten optreden. Deze tekorten kunnen voor haarproblemen zorgen.
• Roken: Roken kan er voor zorgen dat er meer haren verloren gaan, het haar dunner wordt en dat het sneller grijs wordt. Roken vermindert namelijk de doorbloeding van de huid. Hierdoor kunnen zuurstof en voedingsstoffen de haarwortels minder goed bereiken. Stoppen met roken kan er voor zorgen dat het haar voller en glanzender wordt.
• Beschadiging: Het haar kan beschadigd raken door bijvoorbeeld verf en door apparaten om het te stylen. Haarverf kan namelijk chemisch zijn. Een voorbeeld van een chemische stof is het bleekmiddel peroxide. Bij apparaten om het te stylen kan het beschadigd raken door de hoge temperatuur waarmee het wordt gestyled.

Verzorging van gezond haar en de hoofdhuid

Het is belangrijk het haar goed te verzorgen om het gezond te houden. Zo is het beter om nat niet te borstelen. Wanneer haar nat is, is het namelijk kwetsbaarder. Hierdoor kan het makkelijk beschadigen en afbreken. Het is daarom beter om eerst het te laten drogen voordat het geborsteld wordt. Wanneer men toch het wil borstelen, kan men voor een kam met tanden die ver uit elkaar staan kiezen.
 
Ook de producten die men gebruikt voor het haar hebben invloed op het haar. Het is daarom belangrijk niet voor agressieve haarproducten te kiezen. Milde producten worden daarom aangeraden. Ook het gebruik van een haarserum kan helpen het haar gezond te houden. Een haarserum beschermt het haar. Daarnaast zorgt een haarserum er voor dat het haar niet pluist en dat het haar een mooie glans krijgt.
 
Wanneer men apparaten gebruikt om het te stylen, is het belangrijk een product te gebruiken wat het tegen de hitte beschermt. Een product dat het tegen de hitte beschermt wordt ook wel een heatprotector genoemd. Een heatprotector kan er voor zorgen dat het niet of minder beschadigt. Een heatprotector kan dus ook gebruikt worden wanneer men het haar gaat föhnen en de föhn op de warmtestand staat. Andere apparaten om het te stylen zijn bijvoorbeeld een krultang en een straightener. Met een straightener wordt het haar glad gemaakt.
 
Tevens is het beter om het niet te verven. Als men het toch wilt verven, is het belangrijk voor een natuurlijke haarkleuring te kiezen zonder chemische stoffen. Niet alleen dient het haar verzorgt en beschermd te worden. Ook de verzorging van de hoofdhuid is belangrijk. Het regelmatig masseren van de hoofdhuid kan de doorbloeding van de hoofdhuid verbeteren. Wanneer de doorbloeding van de hoofdhuid verbetert, kunnen zuurstof en voedingsstoffen de haarwortel makkelijker bereiken.
 

Voeding voor gezond haar

Het haar kan gezond en mooi worden gehouden door voeding. Het is hierbij belangrijk om gezond te eten en voldoende te variëren. Door voldoende te variëren krijgt het lichaam namelijk alle voedingsstoffen binnen die nodig zijn. Wanneer men onvoldoende varieert, kunnen er tekorten optreden. Tekorten in de voeding kunnen er weer voor zorgen dat het minder stralend wordt of zelfs uitvalt.
 
Bepaalde vitamines en mineralen in de voeding kunnen er voor zorgen dat het minder droog en breekbaar wordt. Vitamines en mineralen zijn stoffen die in kleine hoeveelheden in de voeding voorkomen. Deze stoffen zijn nodig voor een goede ontwikkeling en om gezond te blijven. Voorbeelden van vitamines en mineralen die bijdragen aan gezond haar zijn vitamine A, B en C en de mineralen zink en ijzer. Wanneer echter voldoende wordt gevarieerd, zou men voldoende van deze vitamines en mineralen binnen krijgen.
 
Ook vetten kunnen er voor zorgen dat het minder droog en breekbaar wordt. Wel is het hierbij belangrijk voor de goede vetten te kiezen. Goede vetten worden ook wel onverzadigde vetten genoemd. Deze onverzadigde vetten zijn vloeibaar bij kamertemperatuur. Slechte vetten worden ook wel verzadigde vetten genoemd. Verzadigde vetten zijn niet vloeibaar bij kamertemperatuur.
 
Niet alleen is voeding belangrijk om gezond haar te houden. Ook beweging kan bijdragen aan gezond haar. Door regelmatig en voldoende te bewegen wordt de doorbloeding namelijk beter. Wanneer de doorbloeding beter wordt, worden meer afvalstoffen afgevoerd. Een betere doorbloeding kan de conditie van de hoofdhuid en het haar verbeteren.
 

Feiten en fabels gezond haar

Er bestaan verschillende fabels en feiten over het haar. Een aantal fabels en feiten worden hier genoemd:

• Wanneer men het vaker laat knippen, groeit het haar sneller.
  Dit is een fabel. Het gaat niet sneller groeien wanneer het vaker geknipt wordt. Dit komt omdat het van binnenuit groeit. Wel ziet het er gezonder en voller uit wanneer het vaker wordt geknipt.
• Roodharigen hebben de minste haren.
  Dit is een feit. Blondines hebben het meeste haar, gevolgd door zwartharigen en brunettes. Tot slot komen de roodharigen op de laatste plek met het minst aantal haren.
• Wanneer men een grijze haar uittrekt, komen er twee grijze haren voor in de plaats.
  Dit is een fabel. Uit elk haarzakje kan namelijk maar één haar groeien. Het is dus niet mogelijk dat er opeens twee haren uit één haarzakje groeien.
• Gespleten haarpunten kunnen hersteld worden.
  Dit is een fabel. Wanneer een haarpunt gespleten is, kan deze niet meer hersteld worden. Wel zijn er een aantal haarproducten die de gespleten haarpunten kunnen maskeren. Wanneer deze producten niet meer in het haar zitten, zijn de gespleten haarpunten weer zichtbaar.
• Haar groeit sneller in de zomer dan in de winter.
  Dit is een feit. Licht en warmte versnellen de processen waardoor het sneller groeit. Dit komt onder andere omdat zonlicht er voor zorgt dat vitamine D wordt aangemaakt in de huid.

Onderzoek gezond haar

• Gebleken is dat onderzoekers kunnen vaststellen of er bij een persoon sprake is van stress naar aanleiding van een hoofdhaar. Tevens kan gezien worden wanneer iemand stress heeft gehad. Dit kan bekeken worden door de hoeveelheid cortisol in hoofdhaar te meten. Cortisol weerspiegelt namelijk het cortisolniveau van het lichaam. Cortisol is een stresshormoon. Tot hoe ver terug gekeken kan worden, hangt af van de lengte van de haar.
• De Nederlandse Haarstichting is in het leven geroepen om mensen met haaruitval, haarproblemen en haarziekten voor te lichten, te helpen en bij te staan. Op hun site is algemene haarinformatie te lezen.

Externe informatie gezond haar of producten

We zijn extern onderstaande relevante boeken en producten betreffende gezond haar voor u tegengekomen:

• Hoofdzakelijk haar. Auteur Hans J. Diks, Nederlands, 77 pagina’s. Alles wat u wil weten over haartransplantatie, haarwortelduplicatie, haarwerken, preventie haaruitval en haarverdikking.
• Huid, Haar En Nagels. Auteur Readers Digest, Nederlands, 160 pagina’s. Dit boek beschrijft hoe eenvoudige leefgewoonten en een goede verzorging kunnen helpen de huid, haren en nagels gezond te houden. Ook leest u hoe u eventuele risico’s tot een minimum kunt beperken.
• Beauty at your fingertips! Kitchen remedies for your Skin & Hair. e-Book. Auteur Dr Nirmala Shetty, Engels, 202 pagina’s. Dr Nirmala Shetty offers us beauty potions that are good enough to taste! Best of all, they come with easy-to-follow recipes.
• Haar. Auteur J.J.E. van Everdingen, Nederlands, 144 pagina’s. Dit boek bevat zeer uitvoerige informatie over haar (hoofdhaar) en geeft vele antwoorden over haarvragen en andere haar informatie.

Terug