Voedingsthema

 
Een voedingsthema is een gedachte of overtuiging waar men de manier van leven op aanpast. Men kiest bewust voor een bepaalde levensstijl. Een voorbeeld hiervan is het geheel aanpassen van de voeding. Er zijn verschillende redenen te geven waarom iemand de keuze maakt om volgens een thema te leven. De keuzes die gemaakt worden hebben te maken met hetgeen men geleerd heeft. Daarnaast kan men een bepaalde mening hebben over een voedingsthema en dit daarom bewust kiezen. Zo kan men bijvoorbeeld kiezen om ’milieubewust’ te leven, of om ‘geen’ vlees te eten. Er zijn verschillende voedingsthema’s bekend en deze zijn onderverdeeld in de subgroepen duurzaam, vega, leefwijze, gezond, eetcultuur en religie.
 

Duurzaam als voedingsthema

Duurzaamheid is een leefwijze waarbij rekening wordt gehouden met mens, dier en milieu. Voorbeelden van het thema duurzaamheid zijn biologisch en biologisch dynamisch.

• Biologisch: Met biologisch wordt rekening gehouden met milieu, mens en dier. Het voedsel is op een manier geproduceerd waardoor het meer oog heeft voor diervriendelijkheid en duurzame aspecten. De term ‘biologisch’ wordt door de wet bewaakt en mag niet zomaar gebruikt worden. Er zijn regels opgesteld waarin staat beschreven waar een ‘biologisch’ voedingsmiddel aan moet voldoen. Deze regels zijn internationaal bepaald. Dit betekent dat de regels voor alle landen hetzelfde zijn. Tegenwoordig zijn vrijwel alle voedingsmiddelen biologisch verkrijgbaar. Een belangrijk motief voor mensen om duurzaam te leven is het dierenwelzijn.
• Biodynamisch: Biologisch en biologisch dynamisch zijn beiden gericht op duurzaamheid en dierenwelzijn. Toch is er een klein verschil tussen deze twee. Zo stelt de biologisch dynamische landbouw strengere eisen dan de biologische landbouw. De regels rondom mestgebruik, voer en bestrijdingsmiddelen is strenger dan biologische landbouw.

Vega als voedingsthema

Vega is een afkorting voor vegetarisch of veganistisch. Beide groepen eten geen vlees. Hier is bewust voor gekozen. De reden voor deze keuze is wisselend. Zo kan het vlees niet lekker worden gevonden of men vindt het zielig voor de dieren die worden geslacht. Daarnaast vinden vegetariërs en veganisten het gezonder om geen vlees te eten. Vlees bevat in hun ogen veel slechte stoffen, zoals hormonen en veel vet. Ook het milieu speelt een belangrijke rol. Indien men geen vlees eet, is dit beter voor het milieu. Dit heeft te maken met het feit dat dieren, met name koeien, slecht zijn voor het milieu. Deze dieren worden vaak in grote hoeveelheden gehuisvest. Dit kost veel ruimte en energie. Daarnaast worden kalven vetgemest vanwege de vleesproductie. Deze kalven krijgen geen koemelk omdat dit voor de menselijke consumptie wordt gebruikt. De kalven krijgen flesvoeding uit een machine of worden met de hand gevoerd. Het vetmesten van kalven geeft het effect dat er meer mest geproduceerd wordt. In de mest zitten gassen die slecht zijn voor het milieu.
 
Vegetariërs en veganisten worden in de praktijk onterecht met elkaar verward. Dit komt omdat men denkt dat deze twee leefwijzen hetzelfde zijn. Er zit echter een verschil tussen een vegetarische en veganistische leefwijze.

• Vegetarisch: Vegetariërs eten geen vlees, maar soms wel vis. Daarnaast eten vegetariërs wel de voedingsmiddelen die afkomstig zijn van dieren, zoals eieren en melk.
• Veganistisch: Veganisten eten geen vlees en geen voedingsmiddelen die afkomstig zijn van dieren. Daarnaast gebruiken zij geen kledingstukken die van dieren afkomstig zijn, zoals leren schoenen. Naast veganistisch kan men ook fruitarisch zijn. De basis is vergelijkbaar met veganistisch, maar men eet dan alleen bepaalde groente en fruitsoorten.

Leefwijze als voedingsthema

Een ander woord voor leefwijze is ‘de manier van leven’. Er zijn vele manieren om te leven en iedere manier is weer anders. De manier waarop men leeft kan afhankelijk zijn van het gedrag en hetgeen men heeft geleerd in de opvoeding. Daarnaast kan een leefwijze beïnvloed worden door de omgeving. De leefwijze kan bijvoorbeeld de gedachten over eten beïnvloeden. Hierdoor kan men een andere leefwijze hebben met betrekking tot eten dan een ander persoon  Een voorbeeld van een leefwijze waarbij eten een belangrijke rol speelt, is de orthomoleculaire voeding. Het woord ‘ortho’ stamt af van het Griekse woord ‘juist’ of ‘gezond’. Moleculair betekent molecuul. Een molecuul is een klein gedeelte van een voedingsstof. Bijvoorbeeld van een eiwit of vitamine.
 

Gezond als voedingsthema

Gezonde medewerkers krijgt speciale aandacht van een bedrijfsdiëtist. Maar ook thema’s als gezonde voeding, duursport, krachtsport en stoppen met roken worden hier behandeld.
 

Eetcultuur als voedingsthema

Een eetcultuur bepaalt wat men eet en wanneer men eet. Een voorbeeld is de typische Hollandse eetgewoonte om tijdens de avondmaaltijd aardappelen, groente, vlees en jus te eten. Niet iedereen heeft dezelfde eetcultuur, dit verschilt per land. In India eet men bijvoorbeeld andere voedingsmiddelen dan in Nederland. Zo eten mensen in India geen rundvlees en maken zij meer gebruik van rijst en curry’s.
 
De eetcultuur in Nederland is de afgelopen vijftig jaar sterk veranderd. Deze verandering kent verschillende redenen. Een reden is het toegenomen aantal emigranten. Een emigrant is iemand die vanuit het buitenland naar Nederland verhuist. Deze emigranten nemen de eetcultuur van hun ‘vaderland’ mee naar Nederland. Zo is Nederland in aanraking gekomen met diverse eetculturen. Hierdoor zijn de Nederlanders meer divers gaan eten. Enkele voorbeelden van toegenomen eetculturen in Nederland zijn Italiaans, Surinaams, Chinees, Marokkaans en Turks. Daarnaast is de Nederlander anders gaan leven. Men heeft minder tijd en alles moet sneller. Hierdoor neemt de tijd die men besteed aan het bereiden of het eten van een maaltijd af. Dit heeft diverse gevolgen, zoals het vaker kiezen voor een kant-en-klaarmaaltijd of het overslaan van het ontbijt.
 

Religie als voedingsthema

Een ander woord voor religie is geloof of godsdienst. Onder geloof worden verschillende vormen van zingeving verstaan. Zingeving is het zoeken naar betekenisvolle aspecten van het leven. Hierbij staat meestal een hogere macht of opperwezen centraal, bijvoorbeeld een god. Religie kan het eetpatroon beïnvloeden. In sommige religies is het bijvoorbeeld verboden om een bepaald voedingsmiddel te nuttigen. Een voorbeeld hiervan is het geloof Hindoeïsme. In het hindoeïsme is een koe heilig en mag dus niet geconsumeerd worden. Naast het hindoeïsme zijn er meerdere religies die bepaalde voedingsmiddelen verbieden of rituelen hebben rondom voeding. Een voorbeeld van een geloof waarbij enkele voedingsmiddelen verboden zijn of pas na een ritueel gegeten mogen worden, is de islam (halal) en het jodendom (koosjer).
 

Onderzoek

Vrouwen die vlees en zuivel vervangen door natuurlijke producten zoals groente en fruit, krijgen minder verzadigd vet binnen terwijl de ijzerinname niet afneemt. Daarnaast is het gebruik van natuurlijke producten beter voor het milieu.
 

Externe informatie of producten

We zijn extern onderstaande boeken, betreffende eetcultuur en/of voedingsthema, voor u tegengekomen:

• Keuzedeel Eetcultuur en -wensen. Auteurs Hilda Huigen en Arnoud Odink, Nederlands.
• Pluijm Op Pad: een ontdekkingstocht naar eetcultuur in Europa. Auteur Rene Pluijm, Nederlands, 224 pagina’s. Culinair avonturier René Pluijm neemt je mee op zijn zoektocht naar de bron van voedselschatten in Europa. Wie verwacht sublieme azijnen op een dak in het centrum van Wenen? Of eetbaar zeewier in Ierland, thee op de Azoren en toegankelijke wijnen van de eilanden in Denemarken?
• Smaakpalet van de Lage Landen; Vier eeuwen eetcultuur in beeld. Auteur Janny van der Heijden, Nederlands, 256 pagina’s. De Nederlandse keuken bestaat uit veel meer dan alleen stamppotten en brood. Het boek wil de traditie en eetcultuur van de Nederlanden tonen aan de hand van en wat dat vertelt over het leven van toen en over de buitenlandse invloeden op onze keuken.

Terug