Brandend maagzuur (reflux)
Brandend maagzuur is een bekendere term dan reflux. Reflux is de medische term voor brandend maagzuur. Richting patiënten en cliënten wordt echter brandend maagzuur gebruikt. Bij brandend maagzuur stroomt de maaginhoud terug in de slokdarm. Dit kan een zeer vervelend gevoel zijn. Veel mensen hebben wel eens last van reflux. Reflux wordt ook wel eens oprisping genoemd. Vaak hebben mensen last van brandend maagzuur na een zware maaltijd. Dit kan geen kwaad. Wanneer de oprispingen regelmatig terugkomen, is het verstandig om langs de huisarts te gaan. Wanneer de oprispingen vaker voorkomen, kan de zure maaginhoud voor ontstekingen zorgen. De ontstekingen vinden plaats in de slokdarm. De ontstekingen zouden de kans vergroten op slokdarmkanker.
De slokdarm en de maag
De slokdarm loopt van de mond tot de maag. De slokdarm passeert hierbij de longen en het hart. Tussen de longen en de buikorganen, onder andere de maag, bevindt zich een spier. De spier wordt het middenrif genoemd. In de medische wereld wordt het middenrif ook wel het diafragma genoemd. Het middenrif heeft een opening waar de slokdarm doorheen gaat. Bij de overgang van de slokdarm naar de maag is er een sluitspier aanwezig. De sluitspier wordt ook wel de sfincter genoemd. De sfincter zorgt ervoor dat de maaginhoud niet naar boven kan komen. Het werkt als een eenrichtingsweg. Het eten kan wel via de slokdarm naar de maag, maar niet andersom. Hier is alleen sprake van, wanneer de sluitspier goed functioneert.
De slokdarm is een orgaan dat het eten van de mond naar de maag vervoert. De wand van de slokdarm bestaat uit spieren. De slokdarm maakt bewegingen met de spieren om ervoor te zorgen dat het eten naar beneden gaat. Wanneer deze bewegingen niet plaatsvinden, kan het eten niet naar beneden. Het eten blijft hangen in de slokdarm en wordt niet verteerd. De slokdarm is dus noodzakelijk om het voedsel naar de maag te vervoeren. Hier kan het voedsel worden verteerd en opgenomen in het lichaam. Het verteerde eten geeft het lichaam energie. De energie is nodig voor het lichaam om te blijven functioneren.
De maag is een orgaan dat het eten kan verteren. In de maag bevindt zich maagsap. Het maagsap bestaat uit veel componenten, waaronder maagzuur. Zoals de naam al doet vermoeden, is het maagzuur zeer zuur. Het zuur zorgt dat eventuele bacteriën in het eten worden vernietigd. Daarnaast verteert het maagsap het eten tot het klein genoeg is om gemakkelijk in de darmen opgenomen te worden. De maag is zelf bestand tegen het zuur. In de maag zitten namelijk cellen die slijm aanmaken. Het slijm beschermt de rest van de maagcellen tegen het zuur. De slokdarm bevat dit beschermende slijmlaagje echter niet. Het zuur wordt ook in de maag geproduceerd.
Brandend maagzuur symptomen
Bij iedereen met brandend maagzuur of reflux verschillen de klachten. Vaak wordt het zuur geproefd dat omhoog komt van de maag. Het zuur uit de maag hoeft niet altijd geproefd te worden. Het is mogelijk dat iemand geen last heeft van zuur, maar wel brandend maagzuur heeft. Symptomen bij brandend maagzuur:
- in de buurt van het borstbeen kan een pijnlijk, branderig gevoel optreden. Het gevoel wordt ervaren als een drukkende, knijpende pijn. De pijn wordt nogal eens verward met hartklachten. Deze twee aandoeningen worden met elkaar verward, omdat ze enkele symptomen gemeen hebben. De pijn bij het borstbeen kan bij brandend maagzuur ook uitstralen. Het borstbeen is het bot dat zich midden op de borstkas bevindt. Aan het borstbeen zitten de ribben vast. Het borstbeen zorgt ervoor dat de ribben op hun plek blijven zitten. Met uitstralen wordt bedoeld dat iemand pijn heeft die naar andere omliggende delen van het lichaam trekt. In het geval van brandend maagzuur trekt de pijn door naar de hals, de rug en tussen de schouderbladen;
- slecht gebit. Een slecht gebit komt door het zuur uit de maag. Het zuur tast namelijk de glazuurlaag aan die op de tanden zit. Als de glazuurlaag wordt aangetast, is er een grotere kans om gaatjes te ontwikkelen. Gaatjes worden ook wel cariës genoemd;
- hoestklachten en een geïrriteerde keel. Deze klachten worden veroorzaakt, doordat de maaginhoud regelmatig in de keelholte terecht komt;
- voortdurend het gevoel dat iemand een brok in de keel heeft zitten. Dit gevoel wordt ook wel globus gevoel genoemd;
- oprispingen. Hierbij komt de maaginhoud terug tot in de mondholte;
- slikklachten;
- heesheid;
- boeren.
De klachten van brandend maagzuur komen met name ’s nachts tot uiting voor veel mensen.
Oorzaken brandend maagzuur
Brandend maagzuur kan ontstaan door verschillende oorzaken. Hieronder worden de drie meest voorkomende oorzaken uitgelegd en beschreven.
Het sluitspiertje
Een veelvoorkomende oorzaak van brandend maagzuur is dat de sfincter niet meer naar behoren functioneert. De sfincter zorgt voor de afsluiting van de maag. Door deze afsluiting kan de maaginhoud niet meer terugstromen in de slokdarm. Door verschillende redenen kan de sluitspier niet meer goed functioneren:
- In de maag bevindt zich een hoge druk. De hogere druk wordt veroorzaakt door de omliggende organen die tegen de maag aandrukken. Hierbij valt te denken aan een verstopping in de darmen of een ongeboren kind in de baarmoeder. Maar ook overgewicht kan de druk in de maag verhogen. Door de druk in de buik, komt de maag wat hoger te liggen. Doordat de maag hoger komt te liggen, is het voor de maaginhoud makkelijk om naar boven terug te stromen.
- Na verloop van jaren, ouderdom, kan de sluitspier verslappen c.q. minder goed gaan sluiten. Bij het minder goed sluiten van de spier, zal de maaginhoud gemakkelijker naar boven kunnen komen.
- Bepaalde voedingsmiddelen kunnen – bij overmatig gebruik – de sluitspier doen verslappen. Alcohol, chocolade of pepermunt hebben dit effect.
- Ook roken zorgt voor een verslapping van de sluitspier. Het effect is gemakkelijk omhoog komend maagsap.
Een middenrifsbreuk(je)
Zoals hierboven is uitgelegd, bevindt zich een spier tussen de maag, de buikorganen en de longen. Deze spier wordt het middenrif genoemd. Door deze spier heen zit een gat waar de slokdarm doorheen gaat. Onder normale omstandigheden zit het middenrif goed om de slokdarm heen. De sfincter zit dan precies op dezelfde hoogte als het middenrif. Echter kan het soms zijn dat de opening voor de slokdarm groter is dan normaal.
De opening van het middenrif (ook wel diafragma genoemd) is dan wijder. De naam van deze aandoening (middenrifsbreuk, hernia diafragmatica, hiatus hernia of sliding hernia) kan verwarrend zijn. De oorzaak is eigenlijk geen breuk maar een grotere doorgang. Het is onbekend hoe er een grotere opening ontstaat in het middenrif. Door de grotere opening is het mogelijk dat de maag omhoog komt. De maag zal voor een deel door de wijdere opening heen komen. Doordat de maag omhoog komt, is het mogelijk dat de sluitspier niet meer op de goede plek zit. Doordat de sluitspier op de verkeerde plek zit kan de spier niet meer goed sluiten. Vanwege de slechte afsluiting kan de maaginhoud weer omhoog stromen naar de slokdarm.
Luie maag ofwel een vertraagde maagontlediging
Bij deze oorzaak zegt de naam eigenlijk al de reden voor oprispingen. De maag werkt niet snel genoeg om ervoor te zorgen dat de maaginhoud naar de darmen passeert. Het eten is hierbij langer in de maag aanwezig. De vertraagde maag(ont)lediging komt doordat de maag niet voldoende bewegingen maakt. De bewegingen van de maag zijn bedoeld om het eten te kneden en te verteren. Vervolgens duwt de maag het eten door naar de dunne darm. Één van de gevolgen bij een luie maag is brandend maagzuur.
Diagnose brandend maagzuur
De diagnose voor brandend maagzuur kan verschillend tot stand komen. De huisarts zal vragen naar de klachten die de betreffende persoon ervaart. Aan de hand van de klachten kan de huisarts bepalen welke onderzoeken nodig zijn.
- Kijkonderzoek: Bij een kijkonderzoek zal er gekeken worden naar de binnenkant van de slokdarm en de maag. Bij dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van een gastroscoop. Een gastroscoop is een speciaal kijkinstrument. De gastroscoop is een flexibele buis waarop een lampje en een kleine camera zitten. De gastroscoop zal door de mond naar binnen gaan. Door het lichtje op de lamp zal de arts goed kunnen zien hoe de slokdarm er uit ziet. Het kijkonderzoek is bedoeld om diagnose middenrifsbreuk of slokdarmontsteking vast te stellen.
- 24-uurs zuurgraadmeting: Bij de zuurgraadmeting zal de arts een slangetje via de neus bij de slokdarm plaatsen. Aan het uiteinde van het dunne slangetje bevindt zich een meetinstrument. Dit meetinstrument meet 24 uur lang de zuurgraad in de slokdarm. De zuurgraad staat ook wel bekend als de pH-waarde. De pH-waarde geeft een indicatie hoe zuur of hoe basisch een waterige oplossing. Een basische oplossing is het tegenovergestelde van een zure oplossing. In de maag is deze pH-waarde ongeveer 2. Hoe lager de waarde van pH is, hoe zuurder de oplossing is. De neutrale waarde van pH is 7, zoals water. Een voorbeeld van een basische oplossing is zeepsop, met een pH waarde van ongeveer 10. Het meetinstrument van de slang ligt vlak boven de sluitspier van de slokdarm, bij de overgang naar de maag. Doordat het vlak bij de sluitspier ligt, kan er goed gemeten worden of er maagzuur vanuit de maag omhoog komt in de slokdarm. Tevens zal er gekeken worden of er een relatie bestaat tussen de klachten en de reflux.
- Stationaire manometrie: Het stationaire manometrie onderzoek is bedoeld om de druk in de slokdarm te meten. Daarnaast wordt ook de druk van de sluitspier gemeten. Bij het stationaire manometrie onderzoek wordt ook een slangetje via de neus in de slokdarm geplaatst. Het is echter zo dat deze meting vaak wordt gedaan voor de metingen van de 24-uurs zuurgraadmeting. De stationaire manometrie meting kan namelijk goed de positie bepalen voor beide metingen. Door de slang goed neer te leggen in de slokdarm, kan de arts via een computerprogramma metingen verrichten. De computer registreert de bewegingen van de slokdarmspieren. Tevens beoordeelt het computerprogramma ook de functionaliteit van de sluitspier tussen de slokdarm en de maag. Deze metingen zijn goed te verrichten vanwege de drie meetpunten aan het uiteinde van het slangetje.
Brandend maagzuur behandeling
De behandeling bij brandend maagzuur oftewel reflux hangt geheel af van de klachten die de persoon ervaart. Het is mogelijk dat de huisarts alleen voedingsadviezen en leefregels mee geeft. De adviezen en regels zouden de klachten van het brandend maagzuur verlichten en of verminderen. De arts zou ook medicatie kunnen voorschrijven om de klachten te verminderen. De medicijnen die voorgeschreven worden door de huisarts, zijn meestal voor een periode van vier tot zes weken. De klachten zullen in deze periode verdwijnen of verminderd zijn. Het is mogelijk dat de medicijnen niet werken volgens het beoogde effect. Als het beoogde effect niet gehaald is, kan de huisarts de medicatie verhogen of een ander medicijn voorschrijven.
Medicijnen brandend maagzuur
- Een beschermende laag: Er zijn medicijnen beschikbaar die zorgen voor een beschermende laag. Deze beschermende laag is bedoeld voor de cellen van de slokdarm en de maag. De beschermende laag zorgt ervoor dat de cellen beter bestand zijn tegen het maagzuur. Het maagzuur is een zeer agressief sap dat voor nare klachten kan zorgen.
- Binding van maagzuur: Dit type medicijn zorgt ervoor dat het maagzuur worden gebonden. Door de binding zorgt het medicijn ervoor dat het maagzuur minder zuur wordt. Zo werkt het maagzuur niet zo agressief op de slokdarmwand. Dit type medicijn werkt echter maar voor een korte periode.
- Remming of blokkering van maagzuur productie: Dit type medicijn staat ook wel bekend als de maagzuurremmers. Het medicijn zorgt ervoor dat het maagsap minder zuur is. Als het medicijn wordt genomen, is er nog wel productie van maagsap. Echter is de zuurgraad van het maagsap minder of zelfs afwezig. Het maagsap is nu meer richting neutraal van de pH waardes.
- Bevordering van maag en slokdarmspieren: Dit type medicijn zorgt ervoor dat eten sneller door de slokdarm en maag wordt vervoerd. Doordat het eten sneller wordt getransporteerd, is de kans kleiner dat het eten omhoog stroomt. Tevens wordt het maagsap snel weer naar de maag gebracht. Dit medicijn wordt voorgeschreven wanneer de oorzaak van reflux een vertraagde maagontlediging is.
Anti-reflux operatie
Wanneer de klachten niet verminderen met behulp van leefregels en voedingsadviezen, kan de huisarts een overweging maken om voor een operatie te kiezen. Vaak wordt de anti-reflux operatie gebruikt bij een middenrifbreuk. De operatie zorgt ervoor dat de maag vast zit aan de slokdarmwand. Doordat de maag vast zit, kan de sluitspier weer naar behoren zijn werk doen. De operatie resulteert erin dat de sluitspier weer goed werkt en dat maagsap niet meer in de slokdarm terecht komt.
Barrett slokdarm
De Barrett slokdarm is een aandoening die veroorzaakt wordt door langdurige oprispingen. Bij deze aandoening wordt het laatste deel van de slokdarm anders qua cellen. De cellen worden anders qua vorm en functie. De cellen gaan lijken op de cellen die voorkomen in de maag en darmen. De cellen in de slokdarm gaan een slijmlaag vormen tegen het maagzuur. De slijmlaag is er gekomen door de ontstekingen in de slokdarm. Door het zuur uit de maag is de wand van de slokdarm dunner geworden en zijn er ontstekingen ontstaan. Doordat er vaak oprispingen zijn en veel ontstekingen plaats gevonden kunnen hebben, zijn de cellen in de slokdarm ontstaan. Door de verandering in cellen is de slokdarm in staat om een slijmlaag te maken ter bescherming van het maagzuur. Normaal gesproken is de slokdarm niet bestand tegen het maagzuur. Maar door de slijmlaag kan de slokdarm er beter tegen. Hoewel dit een groot voordeel kan hebben, zit er ook een nadeel aan. Ongeveer 0,5% van de mensen met een Barrett slokdarm hebben de kans om slokdarmkanker te ontwikkelen. De Barrett slokdarm is dus een voorstadium van slokdarmkanker. Hoewel veel mensen het niet zullen krijgen, zit er een kans in dat het wel kan gebeuren. Het is niet bekend waarom sommige mensen wel een Barrett slokdarm krijgen en andere mensen die niet krijgen.
Voeding en brandend maagzuur
Het is verstandig om bij brandend maagzuur op een aantal dingen te letten. Zo is het verstandig om gezond te eten. Door gezond en vezelrijk te eten en door voldoende te drinken en bewegen wordt de kans op verstopping kleiner. Verstopping kan extra druk geven op de maag, waardoor klachten erger kunnen worden. Ook helpt het bij reflux om kleinere maaltijden te eten in plaats van grote maaltijden. Daarnaast zijn er een aantal producten die beter vermeden kunnen worden zoals citrusvruchten.
Vaak zijn er ook fabels rond voeding tegen brandend maagzuur. Een voorbeeld hiervan is melk. Er wordt gezegd dat melk helpt bij oprispingen. Melk helpt maar voor een korte periode tegen brandend maagzuur. De melk bindt het maagzuur voor eventjes. Het effect hiervan is dat de maag meer maagsap en zuur zal aanmaken. Door de hoge productie van maagsap zullen de klachten van oprispingen weer verergeren. Melk helpt dus voor heel even en maakt daarna de klachten weer erger.
In het geval van overgewicht is het belangrijk om via afvallen op een gezond gewicht te komen. Mensen met overgewicht hebben bij brandend maagzuur last van de druk op de maag. De druk zorgt ervoor dat men oprispingen krijgt. Om de druk op de maag weg te nemen, is het belangrijk om af te vallen.
Stress en brandend maagzuur
Stress kan een heleboel gevolgen hebben op het lichaam. Alle processen in het lichaam worden versneld. Dit wordt versneld om het lichaam gereed te maken om te vluchten of te vechten. Het vluchten en vechten gevoel zit van nature in het lichaam van mensen en dieren. Door stress wordt er bijvoorbeeld adrenaline gemaakt. Maar ook brandend maagzuur kan komen door een stress factor. De stress kan lichamelijk en ook geestelijk zijn. Iemand kan zich bijvoorbeeld zorgen maken over een belangrijke toets of een trouwdag. Ook iets simpels als het verwachten van iemand die terug komt van vakantie. Al de bovenstaande dingen kan stress uitoefenen op het lichaam. Het is daarom belangrijk om het stressniveau te verlagen als iemand al last heeft van brandend maagzuur.
Onderzoek brandend maagzuur
- In de afgelopen tien jaar zijn er steeds meer mensen die last hebben van brandend maagzuur. Het percentage mensen die last hebben van reflux is met 50% gestegen.
- Mannen en vrouwen ervaren de klachten en symptomen van brandend maagzuur anders. Vrouwen schijnen vaker last te hebben van ernstigere refluxen. Daarnaast is er geconstateerd dat vrouwen met reflux meer last hebben met het doorslikken van eten. Ook is het medicijngebruik hoger bij vrouwen dan bij mannen. Terwijl mannen meer episodes hebben van refluxen. Ook hadden mannen vaker een operatie dan vrouwen tegen brandend maagzuur. Tevens hadden mannen een zwakkere sluitspier tussen de maag en de slokdarm. Een middenrifsbreuk word meer gezien bij vrouwen. Deze gegevens hierboven kunnen op een aantal dingen wijzen. Het kan komen dat mannen dezelfde klachten ervaren en minder snel hulp zoeken dan vrouwen. Of het kan zijn dat de lichaamsbouw bij mannen en vrouwen op het gebied van de slokdarm en de maag anders is.
- Het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam heeft een grote stap gemaakt. Het ziekenhuis heeft een nieuwe methode ontwikkeld om er voor te zorgen dat de sluitspier goed werkt. De methode bevat een pacemaker. De pacemaker is een apparaat dat elektrische schokjes geeft. De schokjes zorgen voor een activering van spieren. De pacemaker wordt bij de sluitspier geplaatst. De pacemaker stimuleert de sluitspier om goed te functioneren en te sluiten wanneer dit nodig is. De lange termijn effecten worden momenteel nog onderzocht. Met het onderzoek kan bepaald worden of dit een nieuwe behandelmethode wordt bij chronische oprispingen.
- Er is ook een andere operatiemethode ontwikkeld. Bij deze operatie wordt gebruik gemaakt van een soort magnetische armband. De armband wordt om de slokdarm heen gelegd. De armband zal de slokdarm afsluiten voor de maaginhoud. De armband is echter zo flexibel dat het eten normaal door de slokdarm naar de maag kan. Het zou ook de medicatie overbodig maken die vaak wordt gebruikt bij brandend maagzuur. Deze operatiemethode is nog niet grootschalig onderzocht. Er kan nog niet met zekerheid gezegd worden wat de effecten van de magnetische band zijn.
Externe informatie brandend maagzuur of producten
We zijn extern onderstaande boeken, betreffende brandend maagzuur, voor u tegengekomen:
- Uw voedingsplan. Nederlands, 77 pagina’s, DietCetera. Geeft concrete adviezen en aanwijzingen hoe u brandend maagzuur zoveel mogelijk kunt tegengaan of verhelpen.
- Waarom maagzuur goed voor je is. Auteur Jonathan V. Wright, Nederlands, 272 pagina’s. Natuurlijke verlichting van brandend maagzuur, een slechte spijsvertering, terugvloeiend maagzuur en een ontstoken darm.
- Baby reflux. Auteur Stephanie Lampe, Nederlands, 192 pagina’s. Het geeft je niet alleen uitleg over wat het is, hoe het komt en wat je eraan kunt doen, maar het helpt je ook gedurende het hele traject om van je onrustige ukje een gelukkige baby te maken.
- The Acid Reflux Solution. Auteurs Jorge Rodriguez & Susan Wyler, Engels, 224 pagina’s. A cookbook and lifestyle guide for healing heartburn naturally.
- Your Nutrition Solution to Acid Reflux. Auteur Kimberly A. Tessmer, Engels, 224 pagina’s. A meal-based plan to manage acid reflux, heartburn, and other symptoms of GERD.
- The Everything Guide to the Acid Reflux Diet. Auteur Edward R Rosick, Engels, 304 pagina’s. Manage your symptoms, relieve pain, and heal your acid reflux naturally.
Weten hoe u met voeding de klachten van brandend maagzuur kunt vermijden of verminderen?
De door uw DietCetera diëtist uitgeschreven voedingsadviezen of uw voedingsplan in een persoonlijk boek kunt u eenvoudig via onderstaande ‘diensten voor dit voedingsdoel’ bestellen. De adviezen zijn specifiek gericht op volwassenen van 18 t/m 70 jaar.
Diensten voor dit voedingsdoel
Product type | Prijs | |
---|---|---|
Uw Voedingsplan
|
€ 29,95 |
>> Bestellen |
Voedingsadvies
|
€ 9,95 |
>> Bestellen |
Weekmenu
|
€ 11,95 |
>> Bestellen |
Variatielijst
|
€ 12,95 |
>> Bestellen |
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.