Ei allergie

 
Een allergie is een ongewenste overreactie van het afweersysteem op bepaalde stoffen uit de omgeving. Het afweersysteem is het systeem dat het lichaam tegen ziektes beschermt. Een allergie kan ontstaan door een stof uit de lucht (pollen) of stoffen uit voeding. Het lichaam reageert hierop met het vormen van antistoffen. Antistoffen zijn stoffen die in het lichaam een rol spelen in de afweer tegen ziekteverwekkers.
 
Ei allergie is een voedselallergie en specifiek een dierlijke voedselallergie. Een voedselallergie is een vorm van voedselovergevoeligheid. Voedselovergevoeligheid is een overkoepelende term voor overgevoelige reacties op voedingsmiddelen.
 
Voedselovergevoeligheid wordt opgedeeld in twee vormen:

• allergische voedselovergevoeligheid (voedselallergie);
• niet-allergische voedselovergevoeligheid (voedselintolerantie).

In Nederland heeft 1-3% van de volwassenen en 4-6% van de kinderen last van voedselovergevoeligheid. Geschat wordt dat bij 2-3% van de volwassenen en bij 5-7% van de kinderen voedselallergie voor komt. Een allergie voor kippenei komt met name voor bij jonge kinderen (1-2%). Bij 0,2% van de volwassenen komt een kippenei allergie voor.
 

Kippenei en overige eieren

Een kippenei is het ei dat afkomstig is van de kip. In Nederland worden kippeneieren het meest gebruikt. Andere soorten zijn eenden-, ganzen- en kwarteleieren. Eieren bestaan uit een schaal van kalk, eiwit en een dooier. De kleur van de schaal is, afhankelijk van het ras van de kip, wit of bruin.
 
Gemiddeld eet een volwassen Nederlander één ei per week. Eieren vallen in de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum en passen in een gezonde voeding. De Schijf van Vijf is een handig hulpmiddel voor de uitleg over gezond en gevarieerd eten. De vijf vakken van de Schijf van Vijf geven de vijf soorten voedingsgroepen weer. Het is belangrijk dat er elke dag iets van elk vak wordt gegeten. De aanbevolen hoeveelheden per leeftijdsgroep gelden daarbij als richtlijn. De producten die niet in de Schijf van Vijf staan, zouden beter vermeden kunnen worden of de consumptie ervan beperkt.
 
Eieren bevatten vooral vet en eiwit, en een zeer kleine hoeveelheid koolhydraten. Het eiwit van een kippenei heeft een hoge voedingswaarde, omdat het belangrijke eiwitten bevat. Deze eiwitten zijn goede bouwstenen voor de aanmaak van cellen en spieren in het lichaam. De eidooier, ook wel eigeel genoemd, bestaat voor het grootste gedeelte uit onverzadigd vet en cholesterol. Onverzadigd vet is gezond vet en daarmee goed voor de gezondheid. Cholesterol staat bekend als een stof die het risico op hart- en vaatziekten iets verhoogd. Het eten van te veel eieren wordt vanwege het gehalte aan cholesterol afgeraden.
 
Verder zijn eieren rijk aan de vitamine A, vitamine B2, vitamine B12, vitamine D, vitamine E en foliumzuur (vitamine B11). Ook vormen ze een bron van mineralen als seleen, ijzer en zink. Deze vitamines en mineralen zijn belangrijke voedingsstoffen voor het lichaam en hebben elk hun eigen functie:

• Vitamine A zorgt voor een gezonde huid, goed gezichtsvermogen, groei en weerstand tegen ziekten.
• Vitamine B2 is nodig om energie uit de voeding te halen en voor een gezonde huid.
• Vitamine B12 zorgt voor de aanmaak van rode bloedcellen en een goede werking van het zenuwstelsel.
• Vitamine D speelt een belangrijke rol bij de opname van calcium en zorgt daarmee voor stevige botten en tanden.
• Vitamine E beschermt de lichaamscellen.
• Foliumzuur (vitamine B11) verlaagt het risico op een ‘open ruggetje’ bij baby’s en zorgt voor de aanmaak van rode bloedcellen.
• Seleen is belangrijk voor een goede werking van de schildklier.
• IJzer is nodig voor het transport van zuurstof in het bloed.
• Zink zorgt voor weerstand tegen ziekten en een goede groei.

Doordat eieren eiwit, ijzer en vitamine A, B2 en B12 leveren, zijn ze een goede vleesvervanger.
 
De beste plek om eieren te bewaren is in de koelkast. Zo wordt het risico op salmonellabesmetting verkleind en drogen de eieren minder snel uit. Salmonella is een ziekmakende bacterie die voor komt in diverse levensmiddelen, zoals rauw vlees, rauw ei en rauwe groenten en fruit. Eieren kunnen op veel manieren bereid worden. De bekendste manieren zijn bakken en koken.
 

Wat is een ei allergie?

Ei allergie en koemelk allergie zijn de meest voorkomende allergieën in het eerste levensjaar. De meeste kleine kinderen overgroeien deze voedselallergieën snel. Allergie voor pinda, vis en noten zijn echter vaak blijvend. Het is soms moeilijk te ontdekken waar een kindje allergisch voor is, waardoor ouders soms te veel voedingsmiddelen uit de dagelijkse voeding van hun kind weglaten. Hierdoor kan de voeding te eenzijdig worden en onvoldoende voedingsstoffen leveren voor het kindje. Het is daarom altijd belangrijk om professionele hulp in te schakelen bij verdenking van een voedselallergie. Een voedselallergie is een vorm van voedselovergevoeligheid.
 
Een allergische voedselovergevoeligheid kan worden ingedeeld in twee vormen:

• IgE-afhankelijke voedselallergie;
• niet-IgE-afhankelijke voedselallergie.

De meeste voedselallergieën zijn IgE-afhankelijk. Dit betekent dat zich alleen symptomen voordoen, indien IgE in het lichaam aanwezig is. IgE is een afkorting voor immunoglobuline E. Immunoglobuline E is een antilichaam. Een antilichaam is een stof in het lichaam dat lichaamsvreemde stoffen aanvalt. Een antilichaam hecht zich aan een allergeen. Een allergeen is de stof die de allergische reactie veroorzaakt. Een allergeen is altijd een eiwit. Een eiwit is echter niet altijd een allergeen. Een eiwit is alleen een allergeen voor een persoon die allergisch is voor datgene waar het eiwit een onderdeel van is.
 
Mensen met een ei allergie reageren op de eiwitten die in het kippenei aanwezig zijn. Bij een ei allergie wordt het ei in zijn geheel niet goed verdragen. Het eiwit zit namelijk zowel in het eiwit als in de eidooier. Ook producten waar ei in is verwerkt, veroorzaken een allergische reactie. Het lichaam maakt antistoffen tegen de eiwitten in het ei, waardoor er een allergische reactie ontstaat. Het eiwit is dan ook het allergeen.
 
Een allergeen komt het lichaam binnen via de huid, de luchtwegen of het maagdarmkanaal. Over het algemeen is een allergeen niet schadelijk voor het lichaam. Een lichaam dat allergisch is voor kippenei herkent het allergeen oftewel het eiwit niet en beoordeelt het allergeen als een lichaamsvreemde stof. Dan volgt een reactie van het afweersysteem. Het afweersysteem wordt ook wel het immuunsysteem genoemd. Het immuunsysteem beschermt het lichaam tegen bacteriën en virussen. Het immuunsysteem reageert soms op onschadelijke allergenen. Het immuunsysteem reageert door een antistof (IgE) te maken die een allergeen opruimt. Tijdens de opruiming komt histamine vrij. Histamine is verantwoordelijk voor de symptomen van een allergie. Vaak is slechts een kleine hoeveelheid van een allergeen nodig om een reactie te veroorzaken.
 

Allergie of intolerantie?

Een allergie wordt regelmatig verward met een intolerantie. Deze begrippen hebben echter een andere betekenis.

• Een allergie wordt veroorzaakt door een reactie van het afweersysteem. Een intolerantie wordt niet veroorzaakt door een reactie van het afweersysteem. Desondanks reageert het lichaam op een stof die het niet kan verdragen.
• Een allergische reactie vindt al na contact met een kleine hoeveelheid van het allergeen plaats. Een intolerante reactie vindt pas na contact met een grote hoeveelheid van het allergeen plaats.
• Een allergie kan levensbedreigend zijn in geval van een anafylactische shock. Dit laatste begrip wordt verderop uitgelegd. Een intolerantie is niet levensbedreigend.

Oorzaken ei allergie

Een ei allergie kan aangeboren of later verkregen zijn. De allergie is aangeboren als het eerste contact met een allergeen direct een reactie veroorzaakt. De reactie doet zich meestal over het hele lichaam voor. De allergie is later verkregen als herhaaldelijk contact met een allergeen een reactie veroorzaakt. De reactie doet zich bij een later verkregen allergie meestal alleen plaatselijk voor.
 
Erfelijkheid speelt een rol bij het ontwikkelen van een allergie. Wanneer beide ouders een allergie hebben, neemt de kans op een allergie voor het kind toe met 80%. Wanneer beide ouders geen allergie hebben, is de kans op een allergie voor het kind 10%. De aanleg om allergisch te reageren berust op de aanmaak van IgE. Mensen die niet allergisch zijn maken geen specifiek IgE aan. De aanleg om een allergie te ontwikkelen wordt atopie genoemd.
 
Na het eerste contact met een allergeen maakt het lichaam antilichamen aan. Een antilichaam hecht zich aan een allergeen om het herkenbaar of inactief te maken. Het lichaam is gevoelig voor een allergeen vanaf het moment dat antilichamen worden aangemaakt. Dit proces wordt sensibilisatie genoemd. De antilichamen zijn de zogenaamde immunoglobulines. Deze behoren tot het E-type (IgE). Door inname van ei of een voedingsmiddel met ei komt ei-eiwit in aanraking met het betreffende IgE. Het IgE wordt vervolgens verbonden met een mestcel. Een mestcel is een bloedcel die is gevuld met histamine. Histamine is verantwoordelijk voor het ontstaan van allergische klachten. Door het IgE wordt de mestcel geactiveerd. Hierdoor komt histamine uit de cel. Dit proces wordt degranulatie genoemd.
 
Fasegewijs:

• Het allergeen (ei-eiwit) wordt gedetecteerd.
• Het IgE wordt aangemaakt.
• Het IgE wordt verbonden met de mestcel.
• Het allergeen (ei-eiwit) wordt verbonden aan het IgE.
• De mestcel wordt geactiveerd.
• Histamine wordt vrijgemaakt uit de mestcel.
• Een allergische reactie wordt uitgelokt.

De allergische reactie ontstaat waar de mestcellen zich bevinden. In het geval van een voedselallergie is dit over het algemeen in de darmen.
 

Symptomen ei allergie

De symptomen van een kippenei allergie verschillen per persoon. De ernst van de symptomen varieert van mild tot ernstig. Veel voorkomende symptomen van een kippenei allergie zijn:

• huidklachten: Bij een kippenei allergie kunnen huidklachten zoals jeuk, eczeem en galbulten ontstaan;
• luchtwegklachten: Bij een kippenei allergie kunnen luchtwegklachten zoals benauwdheid, hoesten, een piepende ademhaling, niezen en slijmvorming optreden;
• maag- en darmklachten: Voorbeelden van maag- en darmklachten die op kunnen treden bij een kippenei allergie zijn buikpijn, misselijkheid, braken, darmkrampen en diarree;
• overig: Andere klachten die kunnen ontstaan door een ei allergie zijn onder andere waterige en/of jeukende ogen, niesbuien, huilen, verminderde eetlust en een groeiachterstand;
• anafylaxie: Anafylaxie is een medische term voor een levensbedreigende allergische reactie. Een ander woord voor anafylaxie is anafylactische shock. Anafylaxie wordt veroorzaakt door een verwijding van de bloedvaten. Dit wordt veroorzaakt door histamine. Symptomen zijn tintelingen in mond, keel, wangen of tong, moeite met ademhalen, een lage bloeddruk en een vertraagde hartslag. Wanneer de situatie ernstig is, kan anafylaxie in enkele minuten tot de dood leiden wanneer deze niet meteen wordt behandeld. Een kippenei allergie leidt zelden tot een anafylactische shock.

Allergische symptomen kunnen binnen een paar minuten tot enkele uren na het contact met kippenei optreden. Bovenstaande symptomen kunnen overeen komen met symptomen van een andere aandoening. Indien een kippenei allergie wordt vermoed, is het verstandig om een arts te raadplegen.
 

Diagnose ei allergie

De arts zal eerst een aantal persoonlijke gegevens verzamelen, de anamnese. Hiermee worden de eerste aanwijzingen voor een mogelijke allergie verkregen. Daarnaast zal er gevraagd worden naar lichamelijke klachten en er zal een lichamelijk onderzoek worden uitgevoerd. Indien een ei allergie wordt vermoed, wordt nader onderzoek gedaan.
 
Er zijn verschillende onderzoeken mogelijk:

• RAST (Radio Allergo Sorbent Test): Een allergie kan worden aangetoond met een bloedonderzoek. Er wordt bloed afgenomen. Het bloed wordt onderzocht op de aanwezigheid van antilichamen tegen kippenei-eiwit. Een positieve uitslag duidt op een allergie. Een RAST uitslag is echter niet 100% betrouwbaar. Hiervoor is nader onderzoek noodzakelijk.
• Huidpriktest: Een allergie kan worden aangetoond met een huidonderzoek. Druppels van een allergeen worden op de huid geplaatst. De huid wordt door de druppel heen geprikt. De prikplaats wordt 15 à 20 minuten later bekeken door een deskundige. Een reactie van de huid (zoals zwelling en roodheid) duidt op een allergie. Deze test wordt soms gedaan door in een allergeen product te prikken en vervolgens in de huid te prikken.
• Eliminatie-provocatie: Een allergie kan worden aangetoond met een voedseltest. Een verdacht voedingsmiddel wordt gedurende 4 à 6 weken uit het eetpatroon verwijderd (eliminatie). Wanneer de klachten verdwijnen, wordt het voedingsmiddel weer aan het eetpatroon toegevoegd (provocatie). Wanneer de klachten terugkeren, wordt een persoon allergisch bevonden.
• Dubbelblind placebo gecontroleerd onderzoek: Een allergie kan met zekerheid worden aangetoond met dit onderzoek. Een patiënt krijgt een aantal testvoedingen. De testvoedingen bevatten een (oplopende hoeveelheid) allergeen of geen allergeen. De patiënt noch de arts weet welke testvoeding een allergeen bevat. Dat wordt duidelijk, wanneer het onderzoek afgelopen is. De test kan dus niet worden beïnvloed. Deze onderzoeken worden uitgevoerd door professionals. Wanneer een ernstige reactie dreigt (eliminatie-provocatie), worden de onderzoeken in het ziekenhuis uitgevoerd.

Behandeling ei allergie

Wanneer de diagnose is gesteld, kunnen maatregelen worden genomen. Een ei allergie kan niet worden genezen. Men kan er wel overheen groeien. De beste manier om klachten te voorkomen is het vermijden van ei en voedingsmiddelen met ei.
 
Er zijn ook manieren om de klachten te verminderen, wanneer (per ongeluk) ei wordt ingenomen, zoals:

• Antihistaminica: Een antihistaminicum is een medicijn dat een allergische reactie onderdrukt. Het blokkeert de werking van histamine. Een antihistaminicum kan over het algemeen oraal worden ingenomen. Het is belangrijk om een arts te raadplegen alvorens antihistaminica te gebruiken.
• Epinefrine: Een ander woord voor epinefrine is adrenaline. Adrenaline wordt toegediend in geval van een anafylactische shock. Patiënten met een hoog risico op anafylaxie hebben een auto injector pen. Deze bevat een dosis adrenaline die kan worden geïnjecteerd in de huid. Een omstander zal deze moeten toedienen, als een patiënt anafylactisch reageert. Door adrenaline vernauwen de bloedvaten zich weer.
• Verder heeft de alternatieve geneeskunde een aantal behandelingen tegen allergieën. Deze zijn echter niet wetenschappelijk bewezen.

Voeding bij een ei allergie

Een ei allergie wordt behandeld door kippenei weg te laten. Het kan soms voorkomen dat iemand die een gekookt ei verdraagt, wel reageert op een rauw ei of dat het eigeel tot meer (heftige) reacties leidt dan het eiwit. Verder dienen ook alle voedingsmiddelen die kippenei bevatten, weggelaten te worden uit de dagelijkse voeding. Eieren worden in veel voedingsmiddelen gebruikt. Als ingrediënt zit ei bijvoorbeeld in pannenkoeken, gebak, mayonaise, sauzen, quiche, pasta, koekjes en kant-en-klaar maaltijden. Verder worden eieren ook meer verborgen gebruikt als glansmiddel op brood en als bindmiddel in bouillon. Ei kan zelfs in kaas, snoep en wijn aanwezig zijn. Het is hierdoor niet altijd goed zichtbaar of in een product kippenei zit. Ook omdat kippenei vaak onder een andere naam op de ingrediëntenlijst vermeld staat, bijvoorbeeld als een E-nummer. Het is daarom belangrijk om te weten hoe kippenei herkend kan worden in een product op de etiketten.
 
Ei is geen essentieel voedingsmiddel voor een volwaardige voeding. Hierdoor is er geen vervanging van ei nodig in de dagelijkse voeding. De voedingsstoffen die ei levert, kunnen ook uit andere voedingsmiddelen gehaald worden. Omdat kippenei vaak wordt gebruikt in de bereiding van producten zoals bij het bakken van pannenkoeken of taarten, kan een ei allergie soms lastig zijn. Het beste kunnen dit soort producten zelf gemaakt worden met een vervangend ingrediënt voor ei. Een diëtist kan helpen om ei op etiketten te herkennen en bij het vervangen van ei in bepaalde receptuur.
 
Zuigelingen ontwikkelen sneller een voedselallergie doordat het maagdarmkanaal nog onrijp is. De openingen in de darmwand zijn nog vrij groot, waardoor de darm werkt als een zeef. Hierdoor kunnen grotere stukken eiwit die niet goed zijn verteerd in het bloed terechtkomen. In de meeste gevallen kan dit geen kwaad, maar bij allergische zuigelingen worden deze eiwitten als ‘indringers’ gezien door het lichaam. Vervolgens worden door het afweersysteem antistoffen gemaakt tegen deze indringers. Dit leidt tot een allergische reactie.
 
Wanneer een kindje een ei allergie heeft terwijl het alleen borstvoeding krijgt, heeft het zin voor de moeder om op dieet te gaan. In dit dieet dienen de meest voorkomende allergenen vermeden te worden, zoals koemelk, soja en kippenei. Moedermelk vervangende zuigelingenvoeding is vrij van ei. Na 6 maanden kan de bijvoeding opgestart en langzaam uitgebreid worden. Het beste kan er één nieuw voedingsmiddel per keer worden geïntroduceerd. Een diëtist kan helpen bij het introduceren van bijvoeding wanneer er sprake is van een voedselallergie.
 
Een ei allergie kan erg ongemakkelijk zijn. Het kan beperkend voelen om geen producten waar kippenei in verwerkt is, te kunnen gebruiken. De kans is altijd aanwezig dat een persoon alsnog in aanraking komt met een allergeen. Een manier waarop dat kan gebeuren is kruisbesmetting. Kruisbesmetting is het besmetten van een voedingsmiddel met een allergeen. Dat kan gebeuren door het voedingsmiddel niet goed te scheiden van andere voedingsmiddelen. Ook ongewassen handen, bestek of serviesgoed kunnen hiertoe leiden. Een persoon met een ei allergie kan hierdoor een allergische reactie krijgen. Een diëtist kan bij het kiezen van voedingsmiddelen helpen, zodat er voor producten gekozen wordt waar geen ei in is verwerkt.
 
De eieren van andere soorten vogels, zoals van eenden of kwartels, bevatten dezelfde eiwitten als de eieren van een kip. Hierdoor kunnen deze eieren ook een allergische reactie veroorzaken. Omdat het vlees van de kip, kalkoen en ander gevogelte andere eiwitten bevat dan in de eieren aanwezig is, leidt het eten van dit vlees nauwelijks tot allergische reacties. Het gaat bij een kippenei allergie alleen om eieren van de kip en niet de kip zelf.
 

Onderzoek ei allergie

• Kippeneieren worden gebruikt bij de ontwikkeling van vaccins. Hierdoor is het mogelijk dat er sporen van kippenei aanwezig zijn in het vaccin. Wanneer er sprake is van een allergie voor kippenei dient de vaccinatie altijd onder medisch toezicht te gebeuren. Gelukkig blijkt dit uit recent onderzoek in de praktijk mee te vallen.
• Uit onderzoek blijkt dat het introduceren van gekookte eieren aan kinderen van 4 tot 6 maanden oud bescherming kan bieden tegen de ontwikkeling van een kippenei allergie. Het aanpassen van de richtlijnen voor zuigelingenvoeding kan een veelbetekenend effect hebben op kippenei allergie onder kinderen en mogelijk ook op voedselallergie in het algemeen.
• Stichting Voedselallergie is een patiëntenorganisatie voor mensen met een voedselallergie en publiceert ook regelmatig onderzoeken.

Externe informatie ei allergie of producten

We zijn extern onderstaande boeken en producten, betreffende over ei en andere voedselallergieën, voor u tegengekomen:

• Basiskookboek bij voedselallergie en -intolerantie. Auteurs I. Van Berkel-Pistorius & T. De Hoogh-Van Der Horst, Nederlands, 606 pagina’s. De receptuur is gericht op kinderen en volwassenen met een enkelvoudige of meervoudige voedselovergevoeligheid. De recepten zijn ingedeeld naar gerechtengroep en geven dieetaanpassingen zonder koemelk, lactose, kippenei, gluten, pinda’s, noten, additieven, cacao, suiker, citrusfruit, soja, vis, schaal- en schelpdieren, aardappelen en maïs.
• Eetwaar = eetbaar? Auteur J. Kamsteeg, Nederlands, 312 pagina’s. Een boek met veel informatie over de meest voorkomende en schaarsere voedselallergieën. voor mensen met een allergie of voor iedereen die meer wil weten over voeding en de samenstelling van voedsel. Alle soorten voedingsmiddelen en bijbehorende ziektebeelden komen aan bod.
• Basiskookboek Voedselallergie en Intolerantie. Diverse auteurs, Nederlands, 400 pagina’s. Meer dan 1.000 recepten zonder koemelk, lactose, kippenei, gluten, pinda’s, noten, additieven, cacao, sacharose (suiker), citrusfruit, soja, vis, schaal- en schelpdieren, aardappelen en mais.
• Voedselallergie. Auteurs E.H. Coene & Sander Kollaard, Nederlands, 156 pagina’s. Het boek start met een korte beschrijving wat voedselallergieen en voedselintoleranties zijn. Daarna gaat het in op de behandeling, de psychosociale gevolgen en de allergieën bij kinderen. Het boek bevat veel informatie plus een heleboel verwijzingen naar websites, telefoonnummer van hulplijnen en adressen van instanties.
• Mees mag geen kippenei – uitleg voor kinderen met een kippenei-allergie. Via vrolijke boekjes wordt een niet zo leuk onderwerp op een leuke manier verteld en door de lieve illustraties zal het kind zich direct kunnen herkennen. Nederlands, Hardcover, 26 pagina’s.

Weten welke voeding u moet vermijden en welke voedingsstoffen u juist het beste kunt nemen bij een ei allergie?

Het door uw DietCetera diëtist uitgeschreven voedingsadvies kunt u eenvoudig via onderstaande ‘diensten voor dit voedingsdoel’ bestellen. De adviezen zijn specifiek gericht op volwassenen van 18 t/m 70 jaar.

Bestel dit voedingsdoel

Terug